توجه به اسطوره و حماسه‌ به‌ویژه‌ اساطیر و حماسه‌های ملی، یکی از مبانی اصلی در بافت معنایی و زبانی ادبیات فارسی بعد از شاهنامۀ فردوسی است که در هر دوره‌ای همگام با تحولات ادبی و متناسب با شرایط اجتماعی آن برهه ادامه یافته است. با شکل‌گیری انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی، توجه عمیق به ابعاد شعر پایداری افزون گشت. همگام با آن، گرایش به حماسه که مناسب این نوع شعر بود، رشد کرد و شاعران بسیاری با زبا...

شعر حماسی به دلیل اینکه از عواطف راستین انسان در دفاع از آرمان ها، ارزش ها و عقاید و باورهای وی نشأت می گیرد حائز اهمیت است. همچنین شعر حماسی یکی از ابزار مهم کشف حقایق تاریخی به شمار می آید. منظومه های بلند حماسی در نزد اقوام مختلف در واقع داستان هایی هستند که توسط نسل های پی درپی سینه به سینه نقل می شدند و سپس یک شاعر آنهارا جمع آوری نموده و به رشته نظم در می آورد. در ادبیات عربی اگرچه حماسه ...

وچکیده : ادبیات حماسی که قسمت عمده ای از ادبیات فارسی را دربرگرفته ، همواره بستری بوده است تا برخی نویسندگان با استفاده از آن، هویت ملی و اعتقادات و آداب و رسوم خود را به تصویر بکشند. حال در بین این آثار حماسی، موضوع غنایی، مطلبی است که به چشم می خورد و می توان گفت که بدون استثناء در هم? آثار حماسی ملی، نشانی نیز از ادبیات غنایی می توان یافت. باتوجه به توضیحات فوق، رسال? حاضر سعی دارد تا در آ...

آیا تشریح و تبیین نوع حماسی در ادبیّات فارسی سابقه¬ای داشته است؟ در تعریف کلیشه¬ای، مکرّر و نسبتاً غربی این نوع در ایران، کلیّت و پیکره¬ی میراث ادب فارسی مورد توجّه بوده است؟ نگرش¬های شاهکاراندیشانه و نخبه¬گرای پژوهندگان تا چه میزان در تعیین مختصّات مطلق و تغییرناپذیر نوع حماسی اثرگذار بوده است؟ در پی پاسخ بدین پرسش¬ها، جُستار حاضر در دو بخش کوشیده، نگاهی انتقادی به¬نوع حماسی فارسی داشته باشد. بخش نخس...

وجه در برابر گونه؛ بحثی در قلمروی نظریه انواع ادبی دکتر قدرت قاسمی پور عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران اهواز سابقه¬ی بحث در باب گونه¬های ادبی، برمی گردد به دستگاهِ ردگان¬شناسی و تقسیم¬بندی آثار ادبی از نظر ‏افلاطون و ارسطو که سه گونه¬ی اصلیِ حماسه، نمایش¬نامه و آثار غنایی را بر اساس «وجه» یا چگونگیِ ‏بازنماییِ سخن در کلامِ گوینده یا شاعر بررسی کرده¬اند. در نظریه¬ی انواعِ ادبیِ معاصر، از این اصطلاح بر...

چکیده در تقسیم بندی شعر از لحاظ محتوا و عوامل درونی، با چهار گونة حماسی، غنایی، تعلیمی و نمایشی رو به رو هستیم. این تقسیم بندی بدین معنی نیست که یک اثر ادبی به طور کامل به یک گونة خاصّ تعلّق دارد زیرا در آثار ادبی، گونه های شعر با یکدیگر تداخل دارند. به دیگر سخن یک اثر غنایی می تواند دارای بخش های حماسی باشد و در یک اثر حماسی می توان نشانه هایی از شعر تعلیمی یا غنایی دید. حماسه هیچ گاه از جنبه ها...

شاهنامه فردوسی مهم ترین اثر حماسی در ادبیات فارسی است. فردوسی با سرودن این اثر، نه تنها فرهنگ و ادب ایران باستان را در قالب حماسه زنده کرد و آن را برای همیشه جاودان ساخت، بلکه برای دیگر شاعران زبان و ادب فارسی، منبعی غنی فراهم آورد تا برای ابلاغ مفاهیم برجست? مورد نظر خویش، از عناصر حماسی و اساطیری شاهنامه بهره مند شوند. شاهنامه بر آثار پس از خود از جنبه های مختلف تأثیرگذار بوده است. امروزه درب...

چکیده در تاریخ آفرینش آثار ادبی فارسی نوع ادبی (genre) حماسه از موقعیتی محوری برخوردار است. برزونامه که در سده هشتم ه.ق سروده شده است در بردارنده ی حدود 4250 بیت است؛ و به نبرد های برزو می پردازد. منظومه ی همای نامه هم در اواخر قرن ششم ه.ق سروده شده است و شامل 4330 بیت است و به دلاوری های همای شاهزاده ی مصری می پردازد. برزونامه و همای نامه دو اثر از آثار موجود در جریان حماسه سرایی فارسی است که...

حماسه شاید قدیمی‌ترین ژانر و گونه روایی نباشد، اما به یقین مسلط‌ترین ژانر در تمام دوره‌های باستان و سده‌های میانی بوده است. حماسه و اسطوره در تمام فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌ها، چه به صورت شفاهی و چه به صورت نوشتاری دیده می‌شود. حماسه‌ها از اسطوره‌ها تغذیه می‌کنند و در بعضی فرهنگ‌ها ادامه آن‌ها هستند. ادبیات جهان سرشار از عناصر حماسی- اسطوره‌ای است. این مسأله در مورد ادبیات حماسی ایران و آلمان نیز د...

حماسه شاید قدیمی‌ترین ژانر و گونه روایی نباشد، اما به یقین مسلط‌ترین ژانر در تمام دوره‌های باستان و سده‌های میانی بوده است. حماسه و اسطوره در تمام فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌ها، چه به صورت شفاهی و چه به صورت نوشتاری دیده می‌شود. حماسه‌ها از اسطوره‌ها تغذیه می‌کنند و در بعضی فرهنگ‌ها ادامه آن‌ها هستند. ادبیات جهان سرشار از عناصر حماسی- اسطوره‌ای است. این مسأله در مورد ادبیات حماسی ایران و آلمان نیز د...