در این مقاله سعی شده است تا مبنای اصولی و نظری علامه طباطبایی در مورد حجیت و اعتبار اخبار- اعم از روایات پیامبر(ص)، اهل بیت(ع) و صحابیان و تابعیان- و نیز سلوک عملی ایشان در بحث های روایی تفسیر المیزان مورد بررسی قرارگیرد؛ تقریبا همة مواردی را که علامه، بحثی هرچند مختصر دربارة اعتبار و یا عدم اعتبار اخبار آحاد، سند روایات و یا راویان واقع در اثنای سند انجام داده ، بررسی و کاربردهای آن ها در ابعا...

آیه مباهله از برجسته ترین آیات قرآن کریم است که منزلت و فضیلت اهل بیت رسول خدا(ص) را آشکار می سازد. حضرت رسول به استناد وحی الهی، علی(ع) را نفس خود دانسته است که به روشنی گویای حقانیت ولایت و امامت خاندان رسالت و به ویژه امام علی(ع) است. علی رغم این نکته روشن، آلوسی از مفسّران اهل سنت در تطبیق انفسنا به علی(ع) مناقشه کرده است. رویکرد این مفسّر به این آیه به اندیشه های نظری وی معطوف است. از سوی دی...

کتابشناسی قرآن و اهل بیت(ع) است. 277 عنوان کتاب که درباره قرآن و اهل بیت(ع) به نگارش در آمده اند یا بخشی از آنها این مقوله را در بر دارد، در این کتابشناسی معرفی شده اند. اطلاعات کتابشناختی هر اثر - عنوان، نام نویسنده، نوع چاپ، نام ناشر، محل نگهداری، سال چاپ، مجلدات و محل چاپ - نیز ذکر شده است.

در عصر جدید پژوهش‌های تطبیقی بین مذهبی عمدتا در حوزه شیعی با هدف بررسی دیدگاه‌های فریقین و نقد و ارزیابی آنها در حال انجام است. در همین راستا این نوشتار به بررسی آیه بیست و ششم سوره نور که دیدگاه‌های مفسران فریقین و همچنین روایات تفسیری اهل بیت، صحابه و تابعان دربارۀ آن متفاوت بوده پرداخته است. بدین صورت که نظرات مفسران صحابه و تابعین از یک سو و روایات اهل بیت از دیگر سو گزارش شده سپس با تطبیق ...

چکیده علی بن محمّد خزّاز رازی قمی، از محدّثان، عالمان و فقیهان برجسته و دانشمندان نامدار شیعه در نیمه دوم سده چهارم و اوائل سده پنجم هجری است. وی دارای آثار فراوانی در زمینه دانش های مختلف دینی است. در این میان، کتاب کفایه الأثر فی النّص علی ائمّه الأثنی عشر به دلیل دلبستگی وی به ولایت اهل بیت عصمت و طهارت(ع) از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ زیرا در این کتاب که از دیدگاه مکتب تشیّع در موضوع «خلافت و ا...

چکیده  این مقاله روایات تفسیری اهل ­بیت علیهم ­السلام ذیل سوره مبارکه لقمان را از منظر ثبت و گونه ­شناسی بررسی کرده است. ابتدا به تعریف بارزترین گونه­های تفسیری پرداخته و سپس روایات مرتبط با هر گونه را ذکر کرده است. شیوه­ پژوهش، کتابخانه­ای و به روش تحلیلی و نیز حوزه­ مطالعات آن، قرآن و تفاسیر روایی شیعه بوده است. طبق برآورد تحقیق، بیشترین فراوانی روایات ذیل سوره لقمان به ترتیب ایضاح مفهومی- ب...

آیه تطهیر یکی از پرمناقشه ترین آیات قرآن بین مفسران فریقین پیرامون مسئله عصمت اهل بیت^ است. مفسران شیعه «اهل البیت» را مختص خمسه طیبه^ می دانند و در مقابل، برخی از مفسران اهل سنت «اهل البیت» را مختص زنان پیامبر، برخی دیگر شامل زنان پیامبر و خمسه طیبه و برخی دیگر آن را اعمّ از خویشان و اقوام پیامبر و ... می دانند. در این بین یکی از ادلّه مفسران شیعه بر این ادعا، «تغییر ضمیر» از جمع مؤنث به جمع مذک...

صلوات اهمیت ویژه ای در اسلام و جامعه مسلمانان دارد، و یکی از شعارهای مهم اسلام در زنده نگه داشتن سنت پیامبر اسلام(ص) و اهل بیت اش(علیهم السلام) به شمار می آید که ما باید آن را زنده کرده و به آن اهتمام ورزیم و به آن ارج نهیم، تا اسلام و دین اسلام و نام پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) برای همیشه زنده بماند و همین شعار موجب وحدت امت اسلامی هم می باشد؛ چنانکه در قرآن و روایات تأکید بسیاری شنیده ایم و دیده ا...

بررسی و نقد دیدگاه های مفسّران قدیم و معاصر در باب حجیّت خبر واحد در تفسیر قرآن کریم است. نویسنده پس از ذکر حدیث مشهور ثقلین، مفاد این حدیث را ذکر می کند و به برداشت های آیت اللَّه بروجردی در مورد عبارتهای گوناگون حدیث ثقلین اشاره می کند. سپس به جایگاه و نقش روایت در تفسیر و دیدگاه های موافقان حجیّت خبر واحد در تفسیر پرداخته و در این زمینه چند دیدگاه را مطرح می کند:  دیدگاه شیخ طوسی: روایت تفسیری قط...

تأویل قرآن از موضوعات پرگفت وگو در فرهنگ اسلامی است. یکی از مباحث چالش برانگیز در این حوزه نیز چگونگی تعامل و تفسیر روایات فراوانی است که آیاتی از قرآن را بر اهل بیت (ع) تطبیق نموده است. برخی دانشوران قرآن پژوه شیعی تلاش نموده اند تا راهکارهایی در جهت تحلیل این روایات پیشنهاد دهند و روشن سازند که معنای باطنی یاد شده در این روایات چه پیوندی با ظاهر آیه دارند و چگونه از آن ظاهر به این باطن می توا...