داستان رستم و سهراب، از غم انگیزترین داستان­های شاهنامه است که پژوهشگران مختلف، از جنبه های گوناگون به بحث و فحص پیرامون آن پرداخته اند. این نوشتار، با استناد به منابع مرتبط با نقدروانشناختی قرائت تازه ای در باب این داستان به دست می­دهد و در این زمینه، به مباحثی چون آنیما، مادرتباری، عقده اودیپ و عقده­ بی­مسئولیتی که همه از اصطلاحات بنیادین روان­شناسی هستند اشاره می کند. در ابتدا، به ارتباط بین...

شهاب الدین سهروردی ملقب به شیخ اشراق، حکیم و عارف بزرگ قرن ششم و شهید راه حقیقت ومعرفت را که بنیان گذار حکمت اشراقی در جهان اسلام است، م یتوان احیاگر حکمت خسروانی یاحکمت فهلویون ایران باستان دانست. وی با دسترسی به منابع زرتشتی و تدبّر در حکمت ایرانی ویونانی، آموزه های بنیادین این دو شاخۀ شرقی و غربی حکمت را در حکمت و عرفان اسلامی بهظهور رسانده است. شیخ اشراق علاوه بر ای نکه در آثار مهم عربی خویش...

سهروردی از جمله عارفان علاقه مند به حکمت ایران باستان است که در آثار خود به عناصر و شخصیّت های اساطیری ایران بسیار اشاره کرده است. وی از برخی از شخصیّت های اساطیری، مانند «سیمرغ»، «زال»، «رستم» و «اسفندیار» و سرگذشت آنان برداشت های عرفانی کرده و هر یک را نمادی برای بیان حقایق فلسفی و عرفانی خود قرار داده است. در نوشتار حاضر به بررسی مفهوم «خورنه» (فّر)، ارتباط آن با نور محمّدی و سکینه، و یکی شدن ای...

یکی از مضامین درخور تأمل در جهان اسطوره و حماسه، پسرکشی است. شاهنامه فردوسی و برخی از داستان‌های حماسی اسطوره‌ای از آثاری محسوب می‌شوند که صورت مفصل این آیین شرقی را دست‌مایة برخی از داستان‌های مشهور خود کرده‌اند. در داستان رستم و سهراب، سیاوش و به نوعی در داستان رستم و اسفندیار، شاهد مرگ فرزند به دست پدر هستیم. در این جستار عاملی مطرح شده که می‌تواند عامل اصلی شکل‌گیری تراژدی در این داستان‌ها ...

در شاهنامه، بخش پهلوانی، با مرگ رستم به پایان می¬رسد و بخش تاریخی، با تاج¬گزاری بهمن اسفندیار، آغاز می¬گردد. در بخش تاریخی، بازگفت¬ رخداد¬ها - برخی بیشتر، برخی کمتر- با افسانه¬ها درآمیخته¬اند. فردوسی، در یادکرد سرگذشت انوشیروان، هرمزد و پرویز، روایتی آمیخته از تاریخ و افسانه ارائه می¬دهد. لحن وی در این¬جا، گرم و پراحساس است. لیکن در یادکرد روزگار شاهان دیگر، لحنی خشک و رسمی دارد. روایت وی، این¬...

سهروردی از جمله عارفان علاقه‌مند به حکمت ایران باستان است که در آثار خود به عناصر و شخصیّت‌های اساطیری ایران بسیار اشاره کرده است. وی از برخی از شخصیّت‌های اساطیری، مانند «سیمرغ»، «زال»، «رستم» و «اسفندیار» و سرگذشت آنان برداشت‌های عرفانی کرده و هر یک را نمادی برای بیان حقایق فلسفی و عرفانی خود قرار داده است. در نوشتار حاضر به بررسی مفهوم «خورنه» (فّر)، ارتباط آن با نور محمّدی و سکینه، و یکی شدن ای...