از بین لوازم کتابت و خوشنویسی، مرکب در نزد کاتبان و خوشنویسان ارزش ویژه­ای داشته است چنان­که یک چهارم حُسن خط را در گرو مرغوبیت مرکب دانسته­اند. متأسفانه استفادۀ فراوان مرکب­سازان امروزی از مواد نامرغوب و عدم دقت لازم در فرآوری مرکب­ها، و یا شاید عدم آگاهی آن ها از ترکیب مرکب­های مرغوب قدیمی و در عمده­ای از موارد سودجویی برخی، آثار ارزشمند خوشنویسان را که دیر یا زود جزء آثار موزه ای و ملی قرار م...

کتاب خوشنویسی و کتا بآرایی اثر آقای غلامرضا راهپیما اوایل سال 1394 توسط انتشارات کتابخانۀ مجلس شورای اسامی منتشر شده است. کتاب در 16 فصل تنظیم شده و مه مترین کاستی کتاب، آشفتگی در شالوده و بنیاد پژوهشی یا همان فصل بندی است و همین اشکال سبب بروز اشکالاتی دیگر مانند تکرار مطالب در فصول و بخش های گونا گون و عدم ارتباط برخی از فصول با عنوان کتاب شده است. این نقد پس از معرفی کتاب و نویسنده، در دو بخ...

چکیده نسخۀ کلیله و دمنۀ شماره 2198 کتابخانۀ کاخ گلستان، استنساخی از برگردان پارسی نصرالله بن عبدالحمید بن ابی المعالی معروف به نصرالله منشی است. ابتدا و انجامۀ این نسخه افتاده و هیچ اطلاعی راجع به زمان و مکان تهیۀ اثر و نیز نگارگر یا خوشنویس آن وجود ندارد؛ هر چند با توجه به ویژگی‌های نگارگری و خوشنویسی موجود، می‌توان آن را منسوب به سدۀ نهم هجری دانست. فرضیۀ نگارنده بر این اساس شکل گرفته است که ...

در این تحقیق، هندسه ی نهفته در خوشنویسی را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دادیم. که آیا این خطی که ما به عنوان عروس خطوط اسلامی (نستعلیق) آن را می شناسیم دارای طراحی منظم و خاصی می باشد یا خیر؟ این خط با پشتوانه ی چندین صد ساله که جزیی از فرهنگ و هنر ایرانی محسوب می شود می تواند با ساختار سنتی وکلاسیکی که دارد درگرافیک نوین امروزی جایی برای خود داشته باشد؟ فرهنگ ایرانی دارای انواع مختلفی رسم ا...

بررسی هویت نستعلیق در تایپوگرافی ایرانی ، موضوع رساله ای است که به نظر می رسد در تاریخ گرافیک و تایپوگرافی ایران ، اولین بار به صورت جدی و با استناد بر پیشینه تاریخی خط نستعلیق و با تکیه و تجزیه و تحلیل بر آثار موجود ، به آن پرداخته شده است . بررسی تحقیقات با مروری بر پیشینه تاریخی نستعلیق ، پیدایش ، سیر صعودی و مراحل تکامل آن ، خوشنویسان نامی و مروجان این خط ، پیدایش گرایشات نوین نستعلیق و ه...

در میان خوشنویسان خط نستعلیق کمتر کسی باندازه ی سلطان علی مشهدی در دوره ی حیات هنری خود و در تعامل با طبقه حاکم و مردم، کسب شهرت نموده است. دلیل این امر را علاوه بر تلاشگری، ذوق و هوشمندی سلطان علی مشهدی، در چهار موضوع ذیل می توان جستجو نمود؛ 1- بیش از پنجاه سال اشتغال و اشتهار وی به امر کتابت 2- تدوین اولین رساله ی آموزش خوشنویسی در خط نستعلیق 3- حمایت شخصیت های هنردوست و هنرپرور حکومت تیموریا...

«مُهرنویسی» واژه ای در تعریف ضابطه های ساختاری ظواهر مهرهاست که در این رساله به تعیین الگوهای قراردادی در ساخت و پرداخت مهرهای اسلامی می انجامد و آداب مهرنویسی به جمله عناصر و قواعد موثر در تشکیل این ضابطه ها گفته می شود. ظاهراً از ابتدای سده هشتم هجری با اصلاح نظام دیوانی و اسنادی دستگاه ایلخانی، قواعدی نیز برای تشکیل و تحریر مهرهای اسلامی در نظر گرفته شده است. این قواعد که بر پایه هویت حقیقی و...

در آغاز قرن 10 ق/16م، سرزمین ایران تغییرات گوناگونی را در عرصه سیاست و اجتماع و اقتصاد تجربه کرد. تغییراتی که با روی کار آمدن سلسله صفویه و بر تخت نشستن شاه اسماعیل اول در سال 907 ق/1051 م، به تدریج رخ داد و سلسله صفوی را طلایه دار ورود ایران به دوره مدرن کرد. در بررسی تاریخ عصر صفوی، فرهنگ و هنر از جمله عرصه هایی است که شایسته توجه و امعان نظر فراوان است. شاهان و شاهزادگان سلسله صفوی برای هنر ...

در طی حدود نیم قرنی که از آغاز نوگرایی در نقاشی معاصر ایران می گذرد، هنرمندان نقاش تلاش کرده اند تا به طریقی خود را با تحولات جهانی هنر معاصر همگام و هماهنگ سازند. این نقاشان تحت تأثیر جریانهای موجود در هنر معاصر غرب و گذشته ی هنر ایران زمین، راه رسیدن به هنری با هویت را نه در انتخاب موضوع های مألوف یا استفاده از نگارگری قدیم، بلکه در بهره گیری از گنجینه ی هنرهای تزئینی و عامیانه و خوشنویسی فار...