مقاله حاضر پژوهشی درباره مجلس اول شورای ملی ایران و تلاش آن برای تبیین و تثبیت حقوق اساسی کشور است.از این رو، با تعمق در معنا و مفهوم و گستره حقوق اساسی به روند تدوین قانون اساسی و متمم آن در این مجلس می پردازیم وسپس بررسی می کنیم که آیا نمایندگان این مجلس از آن مایه دانش و آگاهی برخوردار بودند که بتوانند نظام حقوقی جدیدی بر پایه مردم سالاری تعریف کنند و آیا اقدامات ایشان فقط در محدوده تبیین نظ...

اصل 71 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در راستای اعطای صلاحیت تقنین به مجلس شورای اسلامی، به این نهاد اجازه می دهد که در «عموم مسائل» و «در حدود مقرر در قانون اساسی»، اقدام به «وضع قانون» کند. منطوق و مدلول اصل 71 در پرتو توجه به مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، به روشنی، بر صلاحیت عام و مطلق مجلس در وضع قوانین نسبت به کلیه مسائل (سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و...) دلالت می کند، ...

0

با پیروزی نهضت مشروطه و تأسیس مجلس، اندیشة دفاع از استقلال و تمامیت ارضی کشور از سطح سیاست مردان به جامعه تسری یافت و دگرگونی مهمی در نگرش ایرانیان به قوای دفاعی کشور پدید آمد. انجمن­های ایالتی با پیش گامی در این مسیر، برای مشق نظامی مردم از مجلس درخواست مجوز کردند. این امر کنش­ها و واکنش هایی را در سطح مجلس، دولت و مردم برانگیخت؛ چنان که مجلسْ وزارت جنگ را به پاسخ­گویی دربرابر این امر واداشت و ...

موضوع مقاله ی حاضر تبیین و تحلیل حدود صلاحیت مجلس شورای اسلامی در مقام تفسیر قانون از منظر شورای نگهبان است. پرسش این است که مجلس شورای اسلامی به عنوان مفسر قانون عادی با چه محدودیت هایی از نظر شورای نگهبان به عنوان مفسر و ناظر قانون اساسی مواجه است. روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی است. بررسی نظرهای شورای نگهبان نشان می دهد که از منظر شورا، مجلس در مقام تفسیر قوانین عادی صلاحیت مطلق ندارد. شورای نگه...

رئیس جمهور مسئولیت اجرای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را عهده‌دار است. مفهوم مسئولیت اجرای قانون اساسی با ابهاماتی در نظام حقوقی ایران مواجه است. به نظر می‌رسد که رئیس جمهور مسئول اجرای کلیت قانون اساسی است به استثنای اموری که رهبری "مباشرتا" انجام می‌دهد. مسئولیت اجرای قانون اساسی اعم از وظیفه اجرای قانون اساسی و پاسخگویی در قبال اجرای آن است. به منظور انجام این مسئولیت، رئیس جمهور دارای اخ...

ایران از ابتدای دوره قاجاریه وارد مناسبات نظام سرمایه دارای و استعماری گشت. دو کشور روسیه و انگلستان از ابتدای دوره قاجار بتدریج رقابت خود بر سر تسلط سیاسی و اقتصادی بر ایران را آغاز کردند. نتیجه چنین روابطی منجر به اعطای امتیازات بی حد و حصر و لجام گسیخته به دو کشور مزبور گردید. از بین رفتن استقلال ایران در کنار استبداد داخلی و ناکارآمدی نظم موجود در ایران منجر به شکلگیری نهضت مشروطه گردید. از...

تاریخ شکل گیری و فعالیت احزاب در جمهوری اسلامی ایران، نشان می دهد که غالبا این احزاب در ذیل شکل گیری و فعالیت دولتها و مجالس قانونگذاری به وجود آمده اند . نتیجهی چنین امری آن خواهد بود که احزاب کارویژه اصلی خود را از دست داده و هدف اصیل خویش را بسط فکری- سیاسیِ دولتها و مجالس در سطح جامعه قرار دهند. ناکارآمدی حاصل آمده در شکلگیری و فعالیت احزاب، محققان بسیاری را بر آن داشته که به آسیبشناسی این ...

در فصل اول و در مبحث اول در خصوص نظارت بحث شده و بحث دوم تفکیک قوا بررسی گردیده است، فصل دوم ابتدا سیر تحول قانون اساسی در مبحث اول و موارد نظارت مجلس بر دولت در حقوق اساسی ایران در مبحث دوم مورد بررسی قرار گرفته است.و در فصل سوم به مانند فصل دوم در مورد فرانسه عمل شده است نتیجه گیری تطبیقی حاصل این مباحث را در پایان آورده است.