رشیدالدین وطواط از شاعران و نویسندگان قرن ششم هجری است که در دربار خوارزمشاهیان زیسته و غالب قصاید وی در مدح اتسز خوارزمشاه است. سعید نفیسی در سال 1339 دیوان رشیدالدین وطواط را تصحیح و منتشر نمود. کار نفیسی، که تا به امروز یگانه تصحیح موجود از دیوان وطواط محسوب می‎شود، مغتنم و ارزشمند است، اما به سبب دسترسی نداشتن مصحح به اقدم نسخ موجود از این دیوان و شتاب‌زدگی در جمع‌آوری و انتشار آن، خطاهایی ...

چکیده خاقانی از بزرگ ترین شاعران قصیده سرای سده ششم هجری است. قصاید این شاعر بزرگ به سبب استعاره ها، مجاز ها، اصطلاحات و ترکیبات خاص، از دشوارترین قصاید ادب فارسی است. به همین دلیل بسیاری از صاحب نظران در صدد شرح آن برآمده اند. از آن جا که شرح همه دیوان نیازمند صرف وقت بسیار است، عمدتاً به شرح گزیده ای از این قصاید پرداخته اند. هر یک از این گزیده ها در جایگاه خود، راهگشا و ارزشمند است اما دشو...

مولانا جلال الدین محمد بلخی، در دیوان کبیر و یا کلیات شمس به بیان حالات شخصی خود پرداخته است. در این اشعار مولانا سخنانی را به زبان آورده است که در حوزه ی شناخت ما قرار نمی گیرند و برای درک آنها، به تأویل و تفسیر نیاز داریم، زیرا مولانا کلام خود را به گونه ای بیان نموده، که از آن می توان معانی متعددی را برداشت کرد. بر این اساس، در پژوهش حاضر سعی شده، ابتدا به بررسی چند معنایی پرداخته می شود، سپ...

میرزا عظیما معروف به اکسیر اصفهانی (متوفّی 1169ه.ق) از شاعران توانا، نا شناخته و نازک خیال شبه قاره هند است که متأسّفانه نه تنها دیوان و دیگر آثار وی تصحیح نشده، حتّی در تذکره ها و تاریخ ها نیز مطلب چندانی از او نیامده است. مهم ترین اثر وی، دیوان به طور دقیق 9326 بیت در بر دارد که بخش اعظم آن را غزلیات تشکیل داده است. غزلیات اکسیر اصفهانی گنجینه ای سرشار از مضامین و بن مایه های غنایی است. فضای کلّی...

بطور کلی این پایان نامه شامل سه بخش یا فصل اصلی است که عبارتند از: ابتدا تعریفی از انسان ذکر شده است با توجه به منابع معتبر و آیات و احادیثی که برتری اشرف مخلوقات رابیان می کنند که نیاز انسان به اخلاق بحث شده است و سپس اخلاق و راهکارهای اخلاقی و شناخت فضایل و رذایل مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت ضمن معرفی استاد سخن بعنوان معلم اخلاق و بررسی دیدگاههای ستاره قدر زبان و ادب فارسی دلیل استفاد...

به گواه آثار سایر بزرگان ادبیات فارسی، می توان دریافت که شمار قابل ملاحظه ای از اشعارِ کلیات شمس، متعلق به مولانا نیست. اشعاری از سلطان ولد، سنایی، عطار، خاقانی و برخی دیگر با تغییراتی، در غزلیات شمس به نام مولانا ضبط شده است. می توان آمیختگی شعر شاعران پس از مولانا را با غزلیات شمس، ناشی از اختلاط دستنویس ها دانست؛ اما درباره اشعار شاعران پیش از مولانا، نظیر سنایی و عطار و...، می توان گفت که بی...

در سبک شناسی گفتمانی،ادبیات ظرفی است برای بیان اندیشه­ها و عقایدی که صرفا مربوط به پدیدآورنده آن نبوده، بلکه در ارتباط با محیط و بافتی است که متن مورد نظر در آن تولید شده است. با این وصف ادبیات محصول گفتمانی است که در آن بالیده و محیط، بافت، مسائل فرهنگی و ایدئولوژی مسلط بر دورانی که مولد آن متن خاص است، همگی در رشد و پیدایی آن تأثیرگذار هستند. در ادبیات فارسی، سبک خراسانی، محصول گفتمانی است که...

موضوع این پایان نامه مقایسه تجلی حالات عاطفی عاشق در غزلیات سعدی و دیوان حافظ است. ابتدا نگاهی کوتاه به تاریخچه ی شعر و تعاریف مختلف آن شده است. سپس ضمن اشاره به ادبیات غنایی و توضیح مختصری درباره عشق و عاشق ، قالب غزل به عنوان مهم ترین قالب نمود احساسات و عواطف معرفی شده است. پس از آن به معرفی سعدی و غزلیات او و نیز حافظ و غزلیاتش پرداخته شده است. بدنه ی این پژوهش بررسی حالات عاطفی عاشق در غز...

میرزا عظیما معروف به اکسیر اصفهانی (متوفّی 1169ه.ق) از شاعران توانا، نا‌شناخته و نازک‌خیال شبه قارة هند است که متأسّفانه نه تنها دیوان و دیگر آثار وی تصحیح نشده، حتّی در تذکره‌ها و تاریخ‌ها نیز مطلب چندانی از او نیامده است. مهم‌ترین اثر وی، دیوان به طور دقیق 9326 بیت در بر دارد که بخش اعظم آن را غزلیات تشکیل داده است. غزلیات اکسیر اصفهانی گنجینه‌ای سرشار از مضامین و بن‌مایه‌های غنایی است. فضای کلّی...