یوری لوتمان پایه‌گذار مکتب نشانه‌شناسی فرهنگی تارتو ـ مسکو با طرح نظریه فرهنگی با محوریت مفهوم سپهرنشانه‌ای به توصیف و تبیین سازوکار عملکرد نشانه‌ای فرهنگ در مقام یک سپهرنشانه‌ای می‌پردازد. نشانه‌شناسی فرهنگی که نظریه و روش‌شناسی آن مکتب است، با هدف مطالعه تعامل، همبستگی یا جدایی و تضاد میان نظام‌های نشانه‌ای شکل می‌گیرد. به‌زعم لوتمان، سپهرنشانه‌ای نه تنها حاصل جمع نظام‌های نشانه‌ای، بلکه به‌ع...

در بیان احکام و قواعد و مقررات حاکم بر دین موضوع عقد ضمان، درابتدا باید بدانیم که ضمان از عقود و معاملات وثیقه¬ای است که علاوه بر نقل ذمه مطابق قانون مدنی گاه سبب استیثاق دین نیز می شود. اما آنچه مورد نظر و بررسی در تحقیق کنونی است ماده 684 ق.م. است که مطابق آن ضمان عقدی است که شخصی مالی را که به عهده دیگری است به عهده می گیرد. موضوع عقد ضمان دین می باشد. هر چند دین، برای هر دو جنبه تعهد، یعنی ...

سؤال اصلی مقاله این است که گفتمان امام خمینی بر تحولات اخیر کشورهای اسلامی تحت عنوان «بیداری اسلامی» چه تأثیری گذاشته است. فرضیه پژوهش این است که گفتمان امام خمینی مبتنی بر آموزه‌های اصیل اسلامی با برجسته کردن نقش دین در حیات اجتماعی، بسترهای لازم برای الهام فکری و نهادینه کردن اندیشه مقاومت و تقابل با استبداد داخلی و استعمار خارجی را در میان ملت‌های اسلامی و عرب، به وجود آورده و فریاد بیداری ا...

مسأله " رابطه عقل و دین " از کهن ترین موضوعاتی است که از دیرباز فیلسوفان و متکلمان هر عصری را به خود مشغول داشته است و همواره در پی پیدا کردن جواب مناسبی برای این سوال بوده اند که چه رابطه و نسبتی میان عقل و دین وجود دارد؟ در قرآن و روایات به عنوان دو منبع دینی بسیار به عقل و تفکر سفارش شده است، و از صاحبان عقل ستایش شده است و در مقابل کسانی که عقل خود را به کار نمی گیرند مورد سرزنش قرار گرفته...

در ارزیابی امکان کشت مخلوط سه گیاه دارویی زیره سبز (cuminum cyminum)، رازیانه (foeniculum vulgare)، زنیان (carum capticum) در مزارع زعفران و به منظور ارزیابی اثرات دگرآسیبی زعفران بر روی جوانه زنی و سبز شدن این سه گیاه، پژوهشی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد به اجرا در آمد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بود. فاکتور اول آزمایش شامل گونه های گیاهی در سه سطح (زیره س...

عوامل متعددی که به توسعه فرهنگ و ساختارهای وابسته به فردگرایی، انسان‌محوری و خویشتن-خواهی دامن زده‌اند، سبکی یکسان از زندگی را برای بشر فراهم آورده‌اند که به تدریج دین‌داران را در تضاد با پیرامون‌شان کشانده است. برای خروج از این وضعیت، لازم است اصول حاکم بر زندگی دین-دارانه، بازخوانی و ساختارسازی شوند؛ چه آن که نادیده‌انگاری هر اصل، پیامدهای کمّی و کیفی قابل مشاهده دارد. در این نوشتار، ضمن تفکیک...

پژوهش حاضر درصدد بررسی این مسئله اساسی است که شاخص کارامدی نظام سیاسی اسلام در ساحت باور یا بعد ماهوی و آموزه مشروعیت چیست و برای تبیین آن‌ این فرضیه را طرح می کند که اولا دین کارامدی لازم در جهت مدیریت جامعه را دارا است و ثانیا نقشی اساسی در جهت فایق آمدن بر موانع داخلی، خارجی و بهره‌ وری مطلوب از ظرفیت‌ های نظام سیاسی در جهت کارآمدسازی نظام سیاسی ایفا می کند و شاخص کارامدی نظام سیاسی در بعد م...

پرسش اصلی این مقاله این است که احکام دین (شریعت) چه سهمی در سیر و سلوک عارف دارد و در این طریق، التزام به احکام دین تا چه حد لازم و ضروری است؟ طرح این موضوع، از مسئله پایبندی عرفا به شریعت رفع ابهام می‌کند؛ به همین منظور ابتدا معنای واقعی شریعت را می‌کاویم و سپس نقش آن را در سیر و سلوک عارف، از ابتدا تا انتها، بررسی می‌کنیم. بدین ترتیب در می‌یابیم که اگر شریعت را به معنای واقعی کلمه در نظر بگیر...

چکیده: بررسی رابطه عقل و دین یکی از بحث های دیرینه در میان دین پژوهان و فلاسفه بوده است. به همین دلیل مناسبات و ناسازگاری میان عقل و دین جزء دغدغه های اصلی این دوگروه بوده و به آن پرداخته اند. نوشتار حاضرکه در سه فصل تدوین گردیده، بعد از تبیین معانی و تعاریف مختلف عقل و دین و همچنین قلمروهای اختصاصی هر کدام به ذکر ماهیت و حجیّت این دو ابزار مهم معرفت شناسی پرداخته و برای شناخت عمیق تر و دقیق ت...