رسم خویدوده، از جمله مباحث مناقشه برانگیز و پرتکراری است که سال هاست در میان پژوهش گران در عرصه تاریخ ایران پیش از اسلام و دین زرتشت رایج است و پیرامون آن، بررسی های مختلفی صورت گرفته است. در این مقاله، مجموعه شواهدی را که به این رسم، اشاراتی مستقیم یا غیرمستقیم کرده اند، از متون مختلف گرد آورده ایم. این بررسی، پس از بحثی ریشه شناختی در ریشه یابی کلمه «خویدوده»، به ترتیب، شواهدی از ازدواج با مح...

این نوشتار نگاهی اجمالی به مسئلة تأثیر فرهنگ ایرانی و سنت زرتشی بر فرهنگ و سنت اسرائیلی با تأکید بر مسئلة نجات و منجی باوری است. در آغاز راه مطالعات تطبیقی ادیان، دو گرایش افراطی و تفریطی در تاکید بیش از اندازه بر این تأثیر از یک سو و نفی هر نوع تأثیر از دیگر سو شکل گرفتند. به تدریج این دو گرایش گرچه همچنان پیروانی برای خود دارند، به تعادل گراییدند و اکنون اصل مسئلة تأثیر دین ایرانی بر سنت اسرا...

مذهب و دین در ایران از قدیمی ترین اعصار تاریخی مورد استقبال قرار گرفت چه در قبل از اسلام و چه پس از ورود اسلام به ایران. بنا بر شواهد تاریخی، ایرانیان انسان های دینداری بودند که در تمامی جوانب زندگی خویش به دین توجه داشته و دارند. با مطالعه تاریخ این سرزمین کهن به خوبی در می یابیم که اکثر دولت هایی که در ایران حکومت کرده اند، تحت تأثیر دین بوده و مذهب نقش تعیین کننده ای در بسیاری از جنبه های زن...

در این پایان نامه نگاهی اجمالی به شخصیت و جایگاه آناهیتا در اساطیر، باورهای زرتشتی و ادوار تاریخی ایران تا پیش از ساسانیان شده است. پس از آن آثار منتسب به آناهیتا در داخل خاک ایران از آغاز تا دوران ساسانی به تفصیل مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور مجموعه آثار مذکور در این دوره به دو گروه شامل آثار منقول: مهرها، سکه ها، ظروف سیمین و گچبری ها (به عنوان عنصری تزیینی) و آثار غیر منقول: نقو...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

‏از مقایسه دیباچه شاهنامه با متون زرتشتی چنین برمی آیدکه فردوسی با اندیشه و فلسفه ایرانی آشنا بوده است. بسیاری از عبارت ها، صفات و ویژگی های ‏به کار گرفته درباره خداوند، به یکسان در مقدمه شاهنامه و متون زرتشتی دیده می شود. البته تمایزهایی نیز از این نظر بین این دو وجود دارد. این مشابهت ها و تمایزها در مقاله حاضر. در دو بخش جداگانه معرفی و بررسی شده است.

دولت صفویه، هویت جدیدی را برای سرزمین و مردم ایران به وجود آورد که محوریت آن بر پایه مذهب تشیّع بود. آموزه های این مذهب به مرور در گفتار ورفتار جامعه تجلی پیدا کرد؛ با این وجود، برخی از گروه های غیرمسلمان در شهر ها و مناطق مختلف ساکن بودند که به شکل معمول، به اعتقادات دینی خود و باور ها و رفتارهای مذهبی خویش پایبند بودند. زرتشتی ها از مهم ترین این گروه ها بودند که نوع زندگی و آداب و رسوم و اعتقا...

خویشاپیوندی یا ازدواج با محارم، ترجمة مصطلح واژة پهلوی خودوده (xw?d?dah) است؛ موضوعی که اغلب آن را به ایرانیان باستان منسوب می‌دارند. اما این موضوع هرگز خاص ایرانیان نبوده‌ است و نمونه-هایی از آن را در فرهنگ‌های دیگر نیز می‌توان یافت. این مقاله پس از بیان نمونه‌هایی از فرهنگ‌های دیگر و ایرانیان باستان، به شاهنامه و نمونه‌های موجود در آن می‌پردازد. در این نامة کهن در مقام بازگویی داستان‌های ایرا...

دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- ...