چکیده اتکای بیش ‎از ‎اندازۀ کشورهای صادرکنندۀ نفت به درآمدهای نفتی و تک‎پایگی اقتصاد، از نظر اقتصاددانان پدیده ای نامطلوب به ‎شمار می رود. نامطلوب‎بودن این پدیده عمدتاً ناشی از برونزا‎‎بودن قیمت نفت برای این کشورها و تأثیرات عمیق افزایش یا کاهش ناگهانی قیمت نفت در بازار‎های جهانی بر اقتصاد این کشورهاست. در این مقاله، آثار بروز تغییرات پیش‎بینی‎نشده و برونزا در قیمت‎های جهانی نفت، که از آن به‎عنو...

کارایی سیاستهای مالی در گرو تناسب و ترکیب ابزارهای مالی یعنی درآمدها و مخارج دولتی و نیز انعطاف پذیری و تأثیرگذاری آنها بر اهداف اقتصادی است. در اقتصاد ایران، عواملی مانند وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی و انعطاف ناپذیری مخارج دولت، باعث ناکارآمدی سیاست های مالی شده است که این موضوع به نوبه خود نقش درآمدهای مالیاتی را در کاهش کسری بودجه دولتی و نوسانات آن کم رنگ کرده است. در این مطالعه سعی ...

رشد اقتصادی یکی از مهمترین شاخص های عملکرد اقتصادی دولت ها محسوب می شود. در این میان، کشورهای عضو اوپک که از وفور منابع نفتی برخوردارند، سعی دارند از آن در جهت رشد اقتصادی خود استفاده نمایند. لذا بررسی چگونگی اثرگذاری درآمدهای نفتی بر رشد این کشورها، ضروری است. پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین درآمدهای نفتی و رشد اقتصادی در منتخبی از اعضای اوپک شامل اکوادر، الجزایر، امارات، ایران، عربستان، قطر، کو...

در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﮐﻮﺷﺶ ﺷﺪ ﺗﺎ راﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎداری ﻣﯿﺎن راﻧﺖ ﻧﻔﺘﯽ، و عدم توسعه یافتگی در کشورهای نفت خیز از جمله ایران برقرار شود. این مهم از طریق مطرح کردن نظریه دولت رانتیر و نفرین منابع دنبال شد. لذا در گام اول در بررسی آثار اقتصادی و سیاسی منفی دولت های متکی به نفت، دو رویکرد مطرح شد که یکی بر آثار سیاسی و اجتماعی و دیگری بیشتر بر آثار اقتصادی تکیه می کرد. بر همین اساس در ادامه سعی شد به جهت تبیین این...

تورم از جمله ی پدیده های مهم و اثرگذار در اقتصاد هر کشوری است به نحوی که مردم آن جامعه، آن را به صورت ملموس درک می کنند. این که تورم تحت تأثیر چه عواملی بوده و راه های مهار آن چیست، از مباحثی بوده که همواره مورد توجه پژوهش گران، صاحب نظران و مسئولان اقتصادی بوده است. کشورهای در حال توسعه به دلیل شرایط خاص ساختاری خود و تحولی که در آن ها رخ می دهد، با پدیده ی تورم روبرو هستند. از سوی دیگر، ای...

با توجه به نقش درآمدهای ارزی ناشی از صادرات نفت خام درکشورهای صادر کننده نفت در این تحقیق به بررسی آثار تغییرات درآمدهای نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی پرداخته می شود و این موضوع بررسی می شود که آیا تکانه های نفتی دارای اثرات نامتقارنی بر روی متغیرهای اقتصادی است؟ وبه دنبال یافتن پاسخ این سوال است که آیا نحوه تخصیص درآمدهای نفتی موجب بروز تورم ساختاری در اقتصاد ایران شده است؟ اطلاعاتی که در این...

تدوین چارچوبی برای اجرای سیاست مالی در کشورهای صاحب منابع طبیعی با توجه به تجارب سایر کشورها و نیز مقتضیات بومی از اهمیت ویژه‌ای در پیشیرد برنامه‌های توسعه اقتصادی برخوردار است. هدف اصلی این تحقیق، بررسی تأثیر تکانه‌های درآمدهای نفتی و  بهره‌وری بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران، در قالب یک مدل DSGE و با لحاظ ویژگیهای از قبیل نیازهای توسعه زیرساختی و وجود ویژگی ناکاراییهای سرمایهگذاری عمومی اس...

تزریق درآمدهای نفتی به‌منظور دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی در اقتصادهای رانتی، در بلندمدت آثار مخربی بر حوزه علم و دانش داشته است و خواهد داشت. در پیش گرفتن الگوی «تزریق درآمدهای نفتی» در نهایت، پیام‌هایی به بازیگران عرصه علم و دانش مخابره می‌کند که آنها را به سمت انتخاب مسیر «گسترش بی‌‌کیفیت آموزش» سوق می‌دهد. براساس چهارچوب تحلیلی ارایه شده در مطالعه حاضر، تسلط فضای رانتی حاکم، به ایجاد ساخت...

این مقاله، تأثیر شوک‌های قیمت و تولید نفت خام را بر متغیرهای کلان اقتصادی در ایران و در قالب یک مدل DSGE اقتصاد باز بررسی می‌نماید. برای این منظور، کانال انتقال شوک‌های نفتی متناسب با ساختار اقتصاد ایران تصریح گردیده است. نتایج شبیه‌سازی مدل نشان می‌دهد که، شوک‌های نفتی بر تولید، سرمایه گذاری و موجودی سرمایه اثر منفی دارد ولی تورم، مصرف و هزینه نهایی را افزایش می‌دهد. از طرفی، شوک‌های نفتی بر م...

کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی از اهداف سند چشم انداز و برنامه­های توسعه­ی چهارم و پنجم است و برای کاهش این وابستگی درآمدهای مالیاتی به عنوان بهترین جایگزین قابل تعریف است. مطالعه­ی حاضر با در نظر گرفتن داده­های ایران در دوره­ی 1394-1357 به بررسی روابط بین میزان سهم درآمدهای مالیاتی و سهم سایر درآمدهای دولت  (شامل درآمدهای نفتی) می پردازد. بدین منظور از برآورد یک سیستم معادلات هم­زمان به روش خود...