دوره ناصرالدین شاه از منظر اندیشه و کنش سیاسی دربردارندة وضعیت گذار از سلطنت مطلقه به سبک جدید است. این دگرگونی در قالب ظهور سوژه­های جدید و طرح گزارة دولت مدرن و جدایی دولت از دربار هویدا شد. مسئله نوشتار حاضر در قالب پرسش­های زیرصورت‌بندی و طراحی می‌شود که گفتمان دولت مدرن در دوره ناصری چه بود؟ گزاره­های این گفتمان به کدام امر ارجاع می­دهد و چه سوژه­هایی به بیان گزاره­های آن پرداختند؟ استراتژ...

در زمینه ی نقش دولت در توسعه دیدگاه های مطرح شده به طور کلی به دو دسته قابل تقسیم اند. کسانی که برای دولت قائل به نقش حداقلی هستند و تاکید بر جامعه و نقش آن دارند و کسانی که برای دولت نقش حداکثری قائل هستند و دولت را کارگزار اصلیِ توسعه می دانند. «پیتر اونز» در دسته دوم قرار می گیرد و مفهوم دولت ناکارآمد را در مقابل دولت کارآمد معرفی می کند. از زمان شکل گیری دولتِ مدرن در ایران و توسعه ی بوروکراس...

چکیده توسعه عملی است که از ذات دولت برمی‌خیزد نه سیاستی که بخواهد اجرای آن را برگزیند. دولت مدرن تحت‌تأثیر شرایط تاریخی خود، ماهیتاً توسعه‌گرا یا اصولاً درپی توسعه است، چه بخواهد از راه کسب قدرت به توسعه برسد یا به‌عکس بخواهد از راه توسعه به کسب قدرت بپردازد. اما مقاله حاضر بر نبود امکان تحقق دومی اشاره دارد و اینکه رسیدن به توسعه از راه دستیافت قدرت، چونان راهی ناگزیر و تنها راه پیش‌روی در سیاست...

مقدمه: در اقتصاد مدرن امروز، پیگیری اهداف توزیع عادلانه در اقتصاد مهمترین هدف دخالت دولت در اقتصاد به شمار می رود؛ این سیاست های توزیعی تنها مربوط به توزیع نتایج نهایی اقتصاد (مانند درآمد و غیره) نیست و مواردی چون آموزش، بهداشت و خدمات اجتماعی را نیز در بر می گیرد. این موضوع سبب شده است تا تأمین بخشی از نیازهای بهداشتی و آموزشی جامعه نیز به دولت محول شود. روش کار: در مطالعه حاضر، به منظور بررسی...

امنیت در سطوح مختلف فردی، ملی، منطقه ای و بین المللی کارویژه اصلی دولت است. دولت مدرن از زمان پیدایش در مناطقی از دنیا توانسته است بر اساساس یک فرایند تاریخی و تدریجی بر مشکله امنیت در سطوح مختلف آن غلبه کند. برخلاف مناطقی مانند اروپا،آمریکا و شرق آسیا، در منطقه خاورمیانه امنیت در ابعاد مختلف آن هنوز اصلی ترین و مهمترین مسئله است. با توجه به نقش دولت در امنیت زایی و امنیت زدایی، سوالی که این رس...

تبیین نهادگرایان از حقوق مالکیت با نوع نگاه آن ها به مفهوم دولت مدرن پیوند تنگاتنگی دارد و بر همین اساس، تبیین های نهادی از حقوق مالکیت ارتباط مستقیمی با الگوهای مختلف خط مشی گذاری عمومی خواهد داشت. در این میان، نهادگرایی استرم به عنوان یکی از مهم ترین رویکردهای نهادی سالیان اخیر، به جهت تفسیر منحصربه فرد خود از دولت مدرن، خط مشی گذاری حقوق مالکیت را از چنان تغییر ماهوی برخوردار کرده است که نتی...

از جنبش های فکری معاصر، که نسبتی با فلسفه و عرفان اسلامی دارد و ابتدا در دنیای غرب به ظهور رسید، جنبش فکری سنت گرایان یا پیروان خرد جاودان است. در واقع این گرایش فکری بازخوانی سنن حِکمی و الهی تمدن های ماقبل تجدد است. در این چارچوب، معرفت در قالب حکمت خالده و از طریق عقل شهودی قابل دستیابی است و سیاست ابزار رسیدن به زندگی ایده آل سنتی. به نظر سنت گرایان دموکراسی به عنوان حکومت مطلوب جهانِ مدرن، ب...

این مقاله با رویکرد نهادی، به بررسی سیاست ها و برنامه های رفاهی در ایران معاصر، یعنی از زمان برآمدن دولت ملی مدرن ایران در سال ۱۳۰۴ تا سال ۱۳۸۴ می پردازد. مقاله شامل سه بخش است. ابتدا مسئله و سؤالات تحقیق بیان و رویکردهای مطرح درباب مطالعۀ سیاست اجتماعی توضیح داده شده و سپس، توان تبیینی این رویکردها در مطالعۀ سیاست گذاری رفاهی و اجتماعی ایران مورد بررسی قرار گرفته است. استدلال اصلی مقاله این اس...

فهم‌انگاره‌ شهروندی مدرن عمدتاً با تکیه بر رهیافت‌های تاریخی-اجتماعی و بعضاً حقوقی صورت می‌گیرد و در این میان سهم رهیافت فلسفی به مقوله‌ی شهروندی در معنای جدید آن، چندان پررنگ نیست. در این مقاله از منظر بحث در فلسفه‌ سیاسیِ مدرن، خاستگاه‌های اساسیِ تلقیِ مدرنیستی از مقوله‌ی شهروندی را با تمرکز بر آراء تامس هابز بررسی می‌کنیم. به‌زعم نگارنده فلسفه‌ سیاسی هابز واجد دلالت‌ها و تضمنات بنیادینی برای انگا...

توسعه سیاسی همواره با آسیب‌ها و چالش‌های گوناگونی مواجه بوده است. منشأ یکی از چالش‌های اساسی آن در جامعه ما، درک نادرست از نسبت توسعه سیاسی باسیاست مدرن است. درواقع اگر درک درست و معناداری از رابطه این دو مقوله وجود نداشته باشد، ممکن است بین طرفداران توسعه سیاسی با کارگزاران سیاست، منازعه و معارضه به وجود آید و آثار و پیامدهای ناگوار آن، علاوه بر کارگزاران این دو حوزه سیاسی، دامن جامعه را نیز ف...