ماوراءالنهر در حیات سیاسی و اجتماعی خویش و در گذر زمان منشأ تحولات و دگرگونیهای بسیاری بوده است. با ورود مغولان به این منطقه و از میان رفتن حکوت های محلی گسترش اسلام برای مدت ها متوقف شد و آثار تمدنی و فرهنگی آن به همراه کشتارهای وسیع انسانی رو به تباهی و نابودی نهاد. در دوره ایلخانان ماوراءالنهر تا حدودی روی آرامش به خود دید در این پژوهش بر آن بودیم تا وضعیت این منطقه را در دوره مغول و تیمور د...

صلح و امنیتی که با ظهور سلسله ایلخانی، در نیمه قرن هفتم هجری به وجود آمد، موجبات رونق اقتصاد شهری را در بخش وسیعی از قلمرو ایلخانان فراهم آورد. رشد اقتصاد شهری در این بخش از مناطق که در پرتو ملاحظات سیاسی- اقتصادی مورد نظر ایلخانان حاصل شد، به بهبودی نظام پولی این عصر انجامید و در بخشی از دوران حاکمیت آنها ثبات در خور توجهی را در این عرصه ایجاد کرد. با وجود این، برخی محققان، اقتصاد عصر ایلخانان...

خروج مغول و تهاجم آن ها به سرزمین های دیگر، آخرین تهاجم و مهاجرت اقوام ساکن در آسیای مرکزی است که بر محدوده ی جغرافیایی وسیعی تأثیر گذاشت. مغولان از اقیانوس آرام  تا  اروپای شرقی و تمام سرزمین چین و ایران تا صحاری شامات را در نور دیدند و در این سرزمین ها حاکمیت یافتند و دولت هایی با ریشه ی مغولی بنیان نهادند. آن چه که در این فتح بزرگ عجیب می نمایاند، عدم فتح هندوستان توسط ایلخانان است. این پژوه...

در فاصله زوال ایلخانان تا پیدایش صفویان بر اثر تحولات مختلف سیاسی، اجتماعی و مذهبی، به تدریج نفوذ مذهب اهل‌ سنّت در ایران، از جمله آذربایجان روی به کاهش نهاد. از این رو، مقارن تشکیل دولت صفوی، وضع مذهبی آذربایجان، برای تغییر مذهب مساعدتر بود. در کنار این تحول، دولت­ های مختلف حاکم بر آذربایجان در این دوره، نه تنها سیاست­ های مذهبی متعصبانه‌ای در حمایت از تسنن اتخاذ نکردند، بلکه جلایریان و قراقوی...

با تشکیل الوس جغتای در ماوراءالنهر و سپس حکومت ایلخانان در ایران، مرحله تازه ای از مناسبات خارجی در مرزهای شرقی ایران آغاز شد. این دو حکومت مغول بنا به ملاحظات و ضرورت هایی همواره در تعامل یا تقابل با یکدیگر بودند. در این میان، ایلخانان بیشتر می کوشیدند از در صلح و دوستی با الوس جغتای درآیند، اما اصرار الوس جغتای بر دشمنی با ایلخانان باعث بروز درگیری هایی میان دو حکومت شد. آنچه در این زمینه اهم...

معراج پیامبر(ص) موضوعی مهم در حوزه نگارگری و بخش جدانشدنی نسخه‌های خطی فارسی و پس از آن در کتب چاپی محسوب می‌گردد. خلق این تصاویر تحت عنوان معراج‌نگاری از عصر ایلخانان آغاز و در دوره قاجار و متقارن با چاپ کتب سنگی دنبال شد. با این حال به احتمال فراوان روایات اسلامی دست‌مایه تصویرسازان در باب این مرکب قرار گرفته است، که با سیر و غور در آن می‌توان به تطبیق نسبی تصاویر براق با احادیث و روایات برجا...

چکیده تحقیق درباره ی دیوان سالاری به عنوان پدیده ای پویا در تاریخ ایران روشن کننده ی بسیاری از مسائل تاریخ کشورمان خواهد بود. به ویژه پژوهش در رکن مالی دیوان سالاری یعنی دیوان استیفاء به دلیل وابستگی مستقیم به قشرهای مختلف جامعه از قبیل کشاورزان، دامداران، بازرگانان، کسبه و صنعتگران تصویری روشن از اوضاع سیاسی – اجتماعی – اقتصادی در پیش چشم خواهد آورد. دیوان استیفاء و مسائل مرتبط با آن در دوره ...

ماهیت نظامی ساختار حکومت ایلخانان و ممالیک، جایگاه ویژه سپاه و سلطۀ هرچه بیشتر اشرافیت نظامی را در پی داشت. سنخ مناسبات دو حکومت که در بیشتر موارد وجه تقابلی داشت، موجب می‌شد سران نظامی در چگونگی این مناسبات سهم تعیین کننده‌ای داشته باشند. از جمله مصادیق این مسأله، پناهندگی اختیاری یا اجباری بزرگان نظامی به قلمرو حکومت رقیب بود که با اقبال بسیار همراه می‌شد و سیاست و اقتصاد مناطق محلّ منازعه را ...

چکیده حمد ا...مستوفی قزوینی از مورخان و رجال دیوانی عصر مغول بوده که با تاثیر پذیری از جامعه زمان خود و تاثیرپذیری از پیشینیان به نگارش آثاری در زمینه های تاریخ ,شعر وجغرافی روی آورد. نظام فکری این مورخ دیوانی ،مبتنی بر دو رویکرد روایی وانتقادی و نگاه مشیت باورانه بوده است وضمن دفاع از ایلخانان ایرانی اطلاعات فراوانی را درزمینه های سیاسی ،اجتماعی ،اقتصادی ،جغرافیاو فرهنگی در دوران مغولان ثبت ک...

فریومد اکنون یکی از دهستانهای بخش میامی شهرستان شاهرود است که در شرق استان سمنان واقع شده است. بنا به قول حمدالله مستوفی این شهر در قرن هشتم هـ .ق. مرکز بخش جوین بوده است .در زمان ایلخانان اعتبار بالایی داشته است. در منابع تاریخی نام این شهر ذکر شده است. دولتشاه سمرقندی از عمارت شهرستان فرومد نام برده و از آن به زیبایی و شکوه یاد می‌کند. مهمترین اثر به جای مانده از شهر فریومد، مسجد جامع آن است....