در آغاز هزاره دوم پیش از میلاد مسیح تیره های ایرانی زبان از سایر آریایی ها جداشده وایران زمین که آسیای مرکزی را شامل می شد را بعنوان زیست بوم و محل استقرار خود برگزیدند و هم آنان بنیانگذاران شهرنشینی و تمدن های بزرگ شدند تاجیکان از دیرباز دارای فرهنگ و زبان همسو و یکسان با زبان و فرهنگ ایرانیان بوده اند . فارسی تاجیکان همان فارسی دری و همان فارسی رودکی است به همین دلیل با وجود فراز و فرودها و گ...

مقام رضا، رهایی از تعیّنات دنیوی و کشف و شهود عارفان است که حاصل آن رضایت حق‌تعالی از بنده‌اش را در پی خواهد داشت و نتیجۀ آن دستیابی به حیات طیبه و ورود عـارف به عالـم عنداللّه و زندگانی حقیقی در محضر خداوند است. در رؤیای عارفان، همواره دری به عالـم غیب گشوده شده که بخش نـورانی وجـود آنان است که با مـراقبـه حاصل می‌شود. انسجـام و روابـط معنـاییِ ابیاتِ متن با جلوه‌گری واژۀ های مکرّر عرفانی توانسته ا...

توجه به مضامین و آموزه‌های اخلاقی‌‌، مهم‌ترین بخش ادبیات پهلوی را شکل می‌دهد و به این اعتبار‌‌، رساله‌های فراوانی تحت عنوان اندرزنامه (پندنامه) در نخستین سده‌های اسلامی پدید آمده است. محتوای این آثار‌‌، کلمات قصار‌‌، لطیفه‌ها و قصه‌های اخلاقی است که بیشتر جنبۀ حکمی و تجربی دارند و از زبان شاهان و حکیمان بیان شده‌اند. ادبیات فارسی دری به نوعی دنبالۀ ادبیات پهلوی است؛ از این رو‌‌، بسیاری از آثاری...

 یکی از موضوعات مرتبط با دانش تفسیر معنی شناسی زبانی است که در کشف و پرده دری از مقصود قرآن کمک می کند. در سیر معنی شناسی دیدگاه های متفاوتی پدید آمده است که مهم ترین آن ها جایی است که کانون معنا تحت نظام اجتماعی قرار گیرد و عمل جمعی برا ی زبان و معنا نقش آفرین باشد. در تفسیر قرآن درباره معناشناسی چند موضوع مهم است، یکی معناداری و بی معنایی و یکی مباحث مربوط به بافت مناسب معنا و تشخیص خصوصیات آ...

یکی از فرایندهایی که به طور وسیع در هر زبانی واقع می شود فرایند واژه سازی است و اشتقاق از عوامل مهم این فرایند در همه ی زبانها محسوب می شود. یکی از طرقی که امر اشتقاق در زبان فارسی به طور عمده بواسطه ی آن امکانپذیر می باشد، فرایند پسوندافزایی است. بنابراین، پسوندها در این زبان از اهمیت بالایی برخوردار هستند. در مطالعه ی حاضر پس از انتخاب 30پسوند از پسوندهای پرکاربرد و پربسامد فارسی، سعی بر آن ا...

از نظر زبان شناسی فارسی باستان متعلق به شاخه ایرانی زبانهای هندو ایرانی است و این زبان یکی از شعب اصلی خانواده زبانهای هندو اروپایی بشمار می آید آثار بازمانده از زبان فارسی باستان کتیبه های شاهان هخامنشی می باشد که به خط میخی نوشته شده اند این زبان در نواحی جنوب غربی ایران رواج داشت و زبان رسمی دربار هخامنشیان بود پژوهش حاضر به بررسی ساختمان و ریشه های افعال در فارسی باستان اختصاص دارد و از دوب...

در این پژوهش، ترکیب 1و3- پروپان دی آمونیوم پیکولینات، ترکیب(1)، از واکنش بین 1و3- پروپان دی آمین و پیکولینیک اسید در تتراهیدروفوران تهیه شد. همچنین ترکیب 2و3-پیریدین دی امونیوم دی پیکولینات، ترکیب (2)، از واکنش 2و3- پیریدین در آمین و 2و6-پیریدین دری کربوکسیلیک اسید به دو روش رفلاکس در حلال هیدروفوران و روش مکانوشیمیایی تهیه شد. محصول روش دوم ترکیبی با ساختاری متفاوت، ترکیب (3)، به دست آمد. این ...

اصطلاح «نظم» در ادبیات پارسی دری، ناظر بر دو معنی است: یکی وزن عروضی و دیگری نظم نحوی. این جُستار، مفهوم نظم را یک کیفیت زیباشناختی در نحو سخن می‌داند و آن را از اصطلاح نظم به‌معنی وزن عروضی جدا می‌کند. نخست، نظریۀ نظم و تبار آن را معرفی می‌کند؛ سپس با تبیین دو مفهوم نظم پایه (ساخت نحوی دستورمند) و نظم هنری (ساخت نحوی دستورگریز) می‌کوشد تا نقش دستورگریزی نحوی را در فرایندِ هنری شدنِ سخن و شکل‌...

در آغاز هزاره دوم پیش از میلاد مسیح تیره های ایرانی زبان از سایر آریایی ها جداشده وایران زمین که آسیای مرکزی را شامل می شد را بعنوان زیست بوم و محل استقرار خود برگزیدند و هم آنان بنیانگذاران شهرنشینی و تمدن های بزرگ شدند تاجیکان از دیرباز دارای فرهنگ و زبان همسو و یکسان با زبان و فرهنگ ایرانیان بوده اند . فارسی تاجیکان همان فارسی دری و همان فارسی رودکی است به همین دلیل با وجود فراز و فرودها و گ...

ملّی‌گرایی عقیده‌ای است که اغلب حسّ وفاداری و دلبستگی نسبت به شاکله‌های یک ملّت نظیر زبان، اساطیر، عادات و سنّت‌ها، فرهنگ و ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی، اعتقادات دینی و نظایر آن را پدید می‌آورد. نظامی گنجوی شاعر پرآوازۀ ایران، در خمسۀ خود نسبت به هویّت ایرانی و وطن‌پرستی، کمی از فردوسی و شاهنامه ندارد. نگارنده در مقالۀ حاضر بر آن است تا نگرشی به برخی از مؤلّفه‌های ملّی‌گرایی نظامی در مثنوی خسرو و شیرین ...