یکی از مهم ترین مسائل پیش روی پژوهشگران در حوزه ادب فارسی، فقدان اطلاعات کافی در خصوص پیشینه مطالعات پاره ای موضوعات مرتبط با شرح احوال و آثار و اندیشه های شاعران و نویسندگان، به ویژه سرآمدان ادب فارسی است. پژوهش حاضر پاسخی به حوزه خاقانی پژوهی است. این پژوهش به معرفی خاقانی پژوهی در عرصه کتب، مقالات و پایان نامه ها در ایران از سال 1300 تاکنون می پردازد. اگرچه سایت های اینترنتی و کتاب شناسی های...

بی تردید قرآن در خلق، تحوّل و تطوّر علوم بلاغی نقش عمده و اساسی داشته است؛ چنانچه با بررسی متون ادبی هر دور? ادب فارسی، به خوبی جلوه های لفظی و معنایی قرآن در ایجاد تصویر های بلاغی و آرایه های بدیعی، آشکار می شود. این پایان نامه به منظور نمایان ساختن نقش قرآن در تحول و تطوّر علوم بلاغی، به بررسی جلوه های قرآنی در آرایه های بدیعی امّهات متون سبک آذربایجانی(خاقانی، نظامی ، قطران تبریزی)، پرداخته است....

شیوه بیان خاقانی در برخی از اشعارش چنان غریب و دشوار است که فهم و درک شعر او را پیچیده و گاه غیر ممکن می سازد؛ بنابراین شایسته است که توجه ادبا برای درک معانی اشعار وی بیشتر از بسیاری دیگر از شعرای پهنه ادب فارسی باشد. با اینکه تلاش برای راه یافتن به دنیای خاقانی تقریباً قدمتی برابر با اولین سال های انتشار دیوان وی دارد و در عصر جدید با ورود شرق شناسان به جرگه پژوهندگان شعر خاقانی، نکات جالب توج...

یکی از تقسیمات سبک ادبی بر اساس محدوده جغرافیایی امست مثل: سبک خراسانی و سبک عراقی.چنین تقسیم بندی هایی به دلیل وسعت مکان - و گاهی زمان نیز - خود بر سبک های کوچکتری دلالت دارندکه باید معرفی بشوند. در سبک عراقی،عده ای از شعرای صاحب سبک ، دگرگونی و مبدعی در سرزمین اران سبک شعری خاصی را پدید آوردندکه به نام سرزمین شان سبک آذربایجانی نامیده شد ولی معمولا در تحقیقات ادبی این سبک را جزو سبک عراقی به ...

خاقانی-همچنان که خود می گوید- در سخن پروری، طریق غریبی دارد. او از نخستین شاعران پارسی است که رفتار هنری ویژه و سازمانمندی را در پیش گرفته و سخنش از بوطیقای مشخصی پیروی می کند. برجسته ترین شاخصِ سطح فکری طریق غریب او، استفاده ی گسترده از یک پشتوانه ی فرهنگی سترگ است. خاقانی با بهره گیری از این پشتوانه به عنوان ماده ی خام، دست به خلق مضامین، تصاویر و تعابیر دیگرگون و بدیعی می زند تا سخن را از دام...

در این مقاله از مختصات سبک شناسی نظم در قرن ششم سخن رفته است. مبدأ بحث در این زمینه بررسی مختصات سبک­شناختی در آثار سنائی غزنوی است که موجب تحولی اساسی در شعر فارسی گردید و پایان این تحول در قرن ششم، سال تصنیف اقبال­نامه نظامی و ختم اسکندرنامه اوست. شعر فارسی در این قرن از لحاظ موضوع، وزن، قالب، ترکیب الفاظ و قوافی، نوجویی و تازگی متحول شد و 10 شیوة شاعری در سبک خراسانی در قرن ششم بسط و گسترش ...

در تذکره ها، تاریخ ادبیّات ها، شروح و مقدّم? آثار مربوط به سنائی و خاقانی، به تاثیر و تاثّر این دو شاعر، با عبارات تکراری و مشابه اشاره شده است. این اشارات، اغلب کُلّی گویی هایی بی فایده و غیر قابل استفاده اند که عملاً، پرده از چند و چون، دامنه ، میزان و کیفیّت این تاثیر و تاثّر ها، برنمی دارند. برای روشن کردن این موضوع، مقیاس و میزانی لازم است تا شعر سنائی با شعر خاقانی، سنجیده و درستی یا نادرستی این ...

مسعود سعد یکی از شاعران بزرگ ایران در نیمة دوّم قرن پنجم هجری است. او که از پیشروان تحوّل شعری در آن دوره به شمار می‌آید، مورد توجّه شاعران معاصر و نزدیک به دوران خود بوده است. برخی از این شاعران از جمله سنایی، معزّی و عثمان مختاری قطعات و قصایدی مستقل در ستایش او گفته‌اند. شاعرانی همچون رشیدی، ادیب صابر، جمال‌الدّین عبدالرزّاق و فلکی نیز از او به عنوان سخنوری توانا در شعر خود یاد کرده‌اند. علاوه بر ...