وحی پیامبرانه از موضوعاتی است که دانشمندان با رویکردهای مختلف به تجزیه و تحلیل و داوری درباره آن پرداخته اند. در خصوص وحی و نبوت، به ویژه نبوت پیامبر اکرم (ص) و وحی قرآنی، دست کم سه گفتمان دیده می­شود: 1. گفتمان اسلامی، که وحی را کاملاً الاهی می­داند و در آن نقش بشر و عناصر بشری به صفر می­رسد؛ 2. گفتمان مسیحی، که آن را الاهی- بشری ارزیابی می­کند؛ 3. گفتمان سکولار، که آن را یک سر بشری دانسته، صرف...

یکی از مسائل مطروحه پیرامون نفس، کیفیت آن از حیث حدوث جسمانیت و روحانیت آن است. نظر دو حکیم اسلامی، یعنی ملاصدرا و امام خمینی در مورد این مسأله در این مقاله مورد مقایسه قرار گرفته است. در این نوشتار، ابتدا در مورد ذومراتب بودن و نشآت نفس (از جسمانیت تا روحانیت) که مورد ادعای دو حکیم مسلمان است مباحثی مطرح گشته و در ادامه براهین دوازدگانه‌ای را در سه دسته اصلی مطرح و باطل می‌کنند: 1) بطلان ا...

بررسی در زمینه علم خداوند – علم به ذات و موجودات– و نیز غایت، فاعلیت و قدرت پروردگار، بحث دیگری را به میان می کشد که همان بحث از «حکمتِ خداوند» است. فیلسوفان مسلمان همواره در صدد شناخت هویت حکمت خداوند بوده اند. در این میان، نخستین فیلسوف مسلمانی که به ایضاح مفهومی حکمت خداوند و تبیین مؤلفه های آن پرداخت، ابن سینا بود. وی پس از تحلیل مفهوم حکمت خداوند، سه مؤلفه­ علم، سببیت و رضایت را به عنوان عن...

در این مقاله ابتدا مهم ترین ادلّه فخر رازی برای اثبات نظریّه او در مورد «خلق اعمال» مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. هر سه دلیلی که وی برای ردّ ضرورت اختیار و تمام سیزده دلیلی که برای اثبات نظریّه «کسب» خویش اقامه کرده است، ابطال شده اند. سپس تفسیرهایی که او با توجّه به نظریّه مذکور ارائه داده است، مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند. به این منظور، همه آیاتی که وی تحت تأثیر این نظریّه، برخلاف معنای ظاهری ...

نظام مند کردن الاهیات پروتستان یکی از ویژگی­های برجسته جان کالون است. او در تبیین دیدگاه های الاهیاتی خود، از حکمت رواقیون، آموزه­های انسان­گرایان و مکتب نوآگوستینی بهره برد و توجه ویژه ای به آثار آگوستین نمود. در واقع او اندیشه­هایش را بر نظریات آگوستین بنیان نهاد. تأکید جدی بر تقدم خداوند و تقدیر ازلی در فرآیند نجات انسان، تأکید بر اصل «تنها کتاب مقدس»، نفی سلسله مراتب کلیسایی، تأکید بر اهمیت...

در این مقاله ماهیت روح القدس وکارکردهایش از دیدگاه فیلون وپولس مورد بحث قرار می گیرد . از نظرفیلون روح القدس یا روح الهی صرفاً وسیله ی ارتباط خدا با انسان است وتنها کارکردش ، نبوت وپیش گویی است؛ کارکردی که در سنت یهودی هم وجود داشت. همچنین فیلون روح الهی را که مطابق نصّ کتاب مقدس ، موجب نبوت است ، با جذبه یا تصرف الهی در فلسفه ی افلاطون ترکیب می کند .به نظر می رسد روح القدس از دیدگاه وی نوعی فرشت...

در این پژوهش، شناخت ویژگی های کالبدی-فضایی مسجد حکیم و نحوه تعامل کالبدی-فضایی آن با رفتار استفاده کنندگان به عنوان هدف اصلی پژوهش در نظر گرفته شده است. همچنین شناسایی کارکردهای این بنا و عوامل کالبدی-فضایی که امکان وجود این کارکردها را فراهم می کنند هدف فرعی این پژوهش می باشد. بنابراین سوال اصلی پژوهش بدین گونه تدوین می شود که: ویژگی های کالبدی-فضایی مسجد حکیم اصفهان و نیز ویژگی هایی که بر تعا...

حکیم سبزواری یکی ازحکما وفلاسفه ی بزرگ قرن 13ه.ق بوده است.اوحاشیه ای برمثنوی معنوی مولوی نوشته ودیوانی نیزازخودبه یادگارگذاشته است که از آثارذوقی اوبه شمارمی آید.زیبایی شناسی علمی است که به موضوع زیبایی وجمال وبه نقشی که روح انسان در دریافت وبازتاب زیبایی ایفامی کند می پردازد.صورخیال از اصول ومبانی زیبایی شناسی است که مجاز،تشبیه استعاره وکنایه از ارکان اصلی آن به شمار می روند.مساله ی انسجام اجز...

حکیم باشی و منجّم باشی از جمله مناصبی بودند که به دربارها اختصاص داشتند. این دو منصب نفوذ قابل ملاحظه ای در دربار پادشاهان صفوی داشته که هر کدام به نوعی در عرصه اجتماعی و سیاسی فعال بوده و برای رسیدن به مقامات بالاتر حتی به خود اجازه می دادند که در سیاست دخالت کرده و در عزل صاحب منصبان دیگر کوشا و ساعی باشند، طوری که هر قدر به اواخر عصر صفویه نزدیکتر می شویم شاهد نقش بیشتر این دو مقام در دربار پ...

چکیده توفیق حکیم نمایشنامه نویس دوره معاصر، دارای اندیشه های گرانبهایی در موضوعات اسطوره بود که توانست با ذوق سلیم خود شاهکار زیبایی در مضامین اجتماعی و سیاسی بیافریند. او یکی از نمایشنامه نویسان بزرگ معاصر است که در بچگی به نمایش بسیار علاقمند بود و بعد از سفر به فرانسه نمایشنامه ها و داستان ها و مقالات قابل توجهی از خود به جای گذاشته است.او روایت ها و قصه های اسطوره های کهن و یونانی را از جم...