پس از ورود مفهوم نمایندگی مجلس به ادبیات سیاسی ایران در عصر مشروطه، اندیشمندان عرصه فقه و حقوق به تحلیل و تبیین ماهیت این نهاد پرداختند؛ و در این خصوص تاکنون نظرات مختلفی ارائه داده اند. گروهی نمایندگی مجلس را همان وکالت شرعی و عده ای، آن را نیابت دانسته اند. برخی نیز نمایندگی را صِرف کارگزاری ولایت به شمار آورده اند. با بررسی و دقت در مبانی و تحلیل های نظریه پردازان می توان دریافت، هر یک از این...

تکافل خانواده امروزه در جوامع اسلامی به‌عنوان یک ابزار تأمین اسلامی و یک نهاد حقوقی مبتنی بر نظریۀ سود مشترک - زیان مشترک و تعاون جمعی به‌طور مفصل مطالعه شده است، همچنین در برخی کشورهای غربی از جمله انگلستان نیز تکافل خانواده به‌عنوان یک ابزار تأمین ریسک، در کنار بیمه نقش مهمی را در تأمین ریسک‌های افراد جامعه بازی می‌کند و مورد توجه پژوهشگران قرار دارد. به‌نظرمی‌رسد لازم است در فقه امامیه و حقو...

محمد توحیدی فرد استادیار مدعو دانشگاه تربیت مدرس پدیده جهانی شدن حقوق کیفری، بازتاب فرآیند تاریخ حقوق و نتیجه منطقی آموزه های فلسفه سیاسی و دکترین حقوق بین المللی کیفری است. با وجود رژیمهای کیفری منطقه ای و جنبش های فراملی، اندیشه فلسفی مدرنیته کیفری و تئوری دولت خرد و خردورزی جمعی به این نهضت عظیم، سرعت خاصی بخشیده است. به نحوی که امروزه جهانی شدن حقوق کیفری برای تامین حقوق و آزادیهای فردی و...

فرهنگ عنصر حیاتی زیست فردی و جمعی بشر بوده و حیات انسانی به آن وابسته است و بستر شکل‌گیری سامانه و سیره اخلاقی و حقوقی جامعه بشری است و بدون آن هیچ حقی قابل‌تعریف و تبیین نیست. این مفهوم در عرصه حقوق بین‌الملل، بیش از همه در نظام بین‌المللی حقوق بشر و گفتمان حقوق فرهنگی مطرح می‌گردد و در اسناد مختلف حقوقیِ بین‌المللی و در بیان‌های متفاوتی به‌کار رفته است. مقاله حاضر بر آن است تا به شیوه‌ای توصیف...

در میان اسناد سازمان بین‌المللی کار، مقاوله‌نامه‌ها جایگاه ویژه‌ای دارند، زیرا تکالیف و تعهدات مشخصی را برعهدۀ کشورهای عضو قرار می‌دهند. در میان این مقاوله‌نامه‌ها، آن دسته که به حقوق بنیادین کار مربوط می‌شوند از اهمیت و اعتبار خاصی برخوردارند. کشورهای عضو در این سازمان از جمله ایران ملزم به اجرای تعهدات مربوطه‌اند. این پژوهش برای اولین بار در ایران، با هدف تحلیل موانع اجرایی حقوق بنیادین کار ط...

نسل‌کشی به عنوان جنایتی بین‌المللی شناخته شده است که منع آن به عنوان یک قاعده آمره در حقوق بین‌الملل پذیرفته شده است. نسل‌کشی، منجر به سلب حیات از افراد یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی می‌گردد و مغایر با اساسی‌ترین حقوق بشری یعنی حق حیات می‌باشد. البته، با عنایت به این که نسل‌کشی جنایتی است که به منظور نابود کردن تمام یا قسمتی از یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی می‌باشد، آن را نه فقط جنایتی ...

 در این پژوهش با توجه به اهمیت عدالت در اسلام، این پرسش مطرح می‌شود که مفهوم  عدالت در اندیشة سیاسی اسلام چیست و شاخصه‌های آن کدامند؟  و با چه راهبرهایی می‌توان عدالت سیاسی را متحقق ساخت؟ با توجه به اینکه مفهوم عدالت با مفهوم حق پیوند تنگاتنگی دارد در این پژوهش با روشی تفسیری - تحلیلی تلاش شده تا براساس مفهوم حق، مفهوم عدالت سیاسی را شاخص‌سازی کند. براساس یافته‌های این مقاله اگر ذی‌حقان ر...

بحث در زمینه "ماهیت حق" در فقه، از جمله مباحث پایه‌ای و بنیادین در استنباط است که شناخت لازم نسبت به آن مبنای بسیاری از احکام و قوانین مستنبط از ادله در خصوص حقوق قرار می‌گیرد و در این‌باره تاکنون، به لحاظ اهمیت مسأله نظریات و آرای متعددی ارائه گردیده است؛ اما این نکته مطرح است که آیا تحقیقات و تأملات صورت گرفته، به نظریه‌ای بلامنازع وعاری از اشکال منتهی گردیده و انتظار پژوهشگران وصاحب نظران عر...

حق بر صلح و حق بر محیط زیست هر دو در نسل سوم حقوق بشر، یعنی در حق بر همبستگی گنجانده می­شوند. تعامل صلح و محیط زیست تعاملی دوسویه است، زیرا گاه صلح حامی محیط زیست می­شود و گاه محیط زیست حامی صلح که در نهایت نقطه تلاقی این دو صلح سبز است. بدین­سان لازم ­است که نحوه این تعامل و ساز و کارهای رسیدن به صلح سبز در نظام آموزش عالی کشورها نهادینه شود تا هر چه بهتر در راه حفاظت از محیط زیست گام برداشته ...

نظام حقوق بین الملل به عنوان یک نظام حقوقی غیر سازمان یافته، در تضمین اجرای قواعد خود تا حدود زیادی با عدم تمرکز روبرو می باشد. نتیجه مستقیم فقدان سازوکارهای نهادین دارای صلاحیت اجباری جهت مقابله و مجازات نقض های حقوق بین الملل، شناسائی حق هر دولت در توسل به اقدامات متقابل (خودیاری) برای مقابله با نقض تعهدات بین المللی و جبران خسارات وارده می باشد. استفاده برخی دولتها از تحریم اقتصادی، بدون وجو...