در این مقاله، با رویکردی تاریخی- تحلیلی، بر اساس نظریه نخبه گرایی «پاره تو و موسکا»، به تحلیل عملکرد نخبگان عصر پهلوی، در روند توسعه یافتگی ایران می پردازیم. نخبگان ایران در تاریخ عصر پهلوی، به سه دسته تقسیم شده اند: 1. بخشی از نخبگان حاکم که اساسا خواهان توسعه کشور نبودند؛ 2. عده ای از نخبگان حاکم که در پی اصلاح و نوسازی بودند؛ 3. نخبگان فکری. گروه اول -که تحت عنوان نخبگان ضد توسعه از آن ها یا...

ایجاد و گسترش موًسسه های خیریه نوین در دوره مشروطه پایه‌گذاری شد . از همین دوران، شمار زیادی از زنان با برپایی انجمن‌ها و جمعیت‌های مخصوص بانوان، موجودیت خود را اعلام کردند. این انجمن‌ها با صبغه سیاسی و درعین‌حال فعالیتی مخفیانه، در دوران رضاشاه و هم سو با شعارهای دولت مدرن پهلوی اول عرصه تازه‌ای یافتند که فعالیت زنان در موًسسات و انجمن‌های اجتماعی و فرهنگی را میسّر می‌نمود. با تحوّل این تشکّل‌ها و ...

تحقیق پیش‌رو در صدد پاسخگویی به این پرسش اساسی برآمده که مهم‌ترین مانع فرهنگی که در دورۀ پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعۀ ایران به توسعۀ سیاسی شد چه بوده است؟ دیگر اینکه پهلوی دوم به کمک چه اقدامات اساسی‌ای جامعۀ ایران را از دستیابی به توسعۀ سیاسی محروم کرد؟ این پژوهش با الهام از رویکرد وبری در اهمیت فرهنگ و همچنین رویکرد نوسازی بازنگری‌شدۀ اینگلهارت و با به کارگیری روش تحقیق تاریخی و اسنادی، با...

مطالعه تاریخ ادبیات عصر مشروطه و نقد و بررسی اثار شاعران و نویسندگان آن عصر در روشن شدن آن بخش از تاریخ که دچار پراکندگی و تشتت است ، حائز اهمیت است . تبیین و تحلیل بازتاب افکار و رخداد های سیاسی و تحولات مهم سده ی 14 خورشیدی در ماندگار ترین نمود های ادبیات یعنی سروده ها, تصانیف ،تالیفات و انواع دیگر محصولات ادبی ،خلا نسبتا بزرگی از تاریخ را پر خواهد کرد. پژوهش حاظربر اساس جریان شناسی و سیر تا...

مقدمه: در این مقاله از منظری جامعه شناختی به بررسی تاثیر قدرت سیاسی بر شهرنشینی و شهرسازی در عصر پهلوی اول پرداخته شده است. رضاشاه با تحولاتی که در نظام آموزشی، اداری، مالی و نظامی و..ایجاد کرد، شکل و محتوای جامعه و روابط اجتماعی را دگرگون ساخت . شروع تحولات شهرسازی و شهر نشینی به مفهوم جدید آن نیز تا حد زیادی مربوط به این روزگار است. روش پژوهش: با استفاده از ...

نظریه پردازان علوم سیاسی و اجتماعی برای تقویت و تداوم نظامهای سیاسی راه حلهای متفاوتی را ارائه می دهند که اتخاذ آنها با توجه به نوع نظام ها، شرایط خاص سیاسی و اجتماعی، تحولات تاریخی، بافت فرهنگی و اجتماعی و... می تواند به تثبیت و تحکیم پایه های حاکمیت بینجامد. در مقابل، اگر اتخاذ این راه حل ها بدون توجه به شرایط مزبور انجام شود، می تواند آثار مخربی به دنبال داشته باشد و تداوم حکومت ها را با دشو...

ایران در دهۀ1350ﻫ ش یک نقش منطقه ای را در خلیج فارس بر عهده گرفت. عواملی که به این امر کمک کرد عبارت بودند از : خروج نیروهای انگلستان از خلیج فارس بر اساس سیاست شرق کانال سوئز و مسئله خلاء قدرت در منطقه،دکترین نیکسون مبنی براعطای هر چه بیشتر اختیارات امنیتی به متحدان آمریکا در مناطق ژئوپولتیک جهان، تحول نقش آفرینی ایران به عنوان قدرت برتر در حوضه خلیج فارس با هدف پر کردن خلاء قدرت، افزایش قیمت ...

تاریخ و فرهنگ جامعه ایران با دین آمیخته است.جامعه ایران یک جامعه دینی است که در آن فقها و مراجع تقلید بعنوان پیشوا و الگوی مذهبی در سیاست نقش بارز داشته اند. بخش عمده ای از تحولات تاریخ ایران اختصاص به تعاملات میان علمای دینی و حکام سیاسی دارد . شاید عمده ترین چالش و قابل توجه ترین برخورد میان فقها و حکومت در زمان پهلوی دوم رخ داده است که منجر به سقوط آن حکومت شد. شیوه عملکرد رژیم پهلوی و واکنش...

چکیده: موقعیت استراتژیک جزایر سه گانه در دهانه ورودی خلیج فارس موجب اهمیت این جزایر در حیات اجتماعی ساکنین خلیج فارس بوده است. پذیرش حاکمیت ایران به جزایر سه گانه به واسطه بروز رقابت های سیاسی و اقتصادی به رد حاکمیت ایران در 1903م/1320ه منتهی گردید که خود نقطه آغازین مساله جزایر سه گانه بود. مساله جزایر به واسطه تحولات بعدی در سطح منطقه و تحولات بین المللی ادامه یافت تا آنکه در سال 1971م.1350ش،...

مفاهیم سیاسی از طریق ارتباطات معنایی بینابینی به یکدیگر پیوند خورده و در کلیت خود به نظام­های گفتمانی موجودیت و سامان می­بخشند. سه مؤلفه­ی "جامعه­ی سیاسی"، "سیاست" و "سیاستگذاری عمومی"، همبستگی­های نظام­مندی با یکدیگر دارند. پولیتی با بُعدی «نهادی» دربردارنده­ی بنیادهای سیاست و شکل حکومت بوده و بسترسازی اقدام کنش­گران عرصه­ی قدرت را امکان­پذیر می­سازد. مؤلفه­ی سیاست، در قالبی «رویه­ای» و تلفیقی ...