هناک تشابهات کثیرة بین قصیدة «أفسانه» لنیما و«غریب علی الخلیج» للسیاب، وذلک رغم الاختلافات الموجودة التی تؤدّی إلی استقلال کلّ منهما عن الآخر. ومن أوجه التشابه الوحدة الأسلوبیّة التی تعدّ بمثابة قنطرة ربطت بین نتاجاتهما الأدبیة برابط قویّ؛ لذلک یهتمّ هذا المقال بدارسة أسالیب هاتین القصیدتین الفارسیة والعربیة، و یستعرض أوجه التشابه ومواضع الافتراق بینهما، و یمکّن القارئ من تذوّقِهما علی أحسن وجه ممکن. و ...

این جستار به متناقض‌نما در نمادهای شعرِ انشودة المطر سرودة بدر شاکر السیاب و نیز به چگونگی ظهور و حضور معنا در آنها می‌پردازد. در این نمادها تا پایان شعر، مضامینِ متناقض‌نمای غم و شادی، ترسالی و خشکسالی و مرگ و زندگی متبلور می‌شود. نامْ‌آوایِِِِِِِِِِِِِِِِِِِِِ باران نیز که تصویر مرکزی این شعر را تشکیل می‌دهد دستخوش چنین پارادوکسی است. تنش مستمر میان این نمادهای متناقض‌نما در نهایت با بارشِ یکریزِ باران به زندگی و ...

صاحب بن عباد شاعر شیعه مذهب ایرانی قرن چهارم و وزیر اهل علم و ادب دربار آل بویه که صاحب آثار علمی و ادبی فراوانی است،بیشترین اشعار خود را در وصف امیر مومنان(ع) و به عشق او سروده است. ابن ابی الحدید معتزلی شارح نامدار نهج البلاغه و یکی از علمای اهل سنت قرن هفتم که در اواخر عصر عباسی می زیسته،و آثار متعددی از خود به جا گذاشته است،حضرت علی (ع)را در هفت چکامه با عنوان علویات سبع، به زیبایی ستوده اس...

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرات جنگ هشت ساله بر ایجاد و تداوم نهادهای اجتماعی کشورمان انجام شده است. با توجه به اینکه پدیده جنگ در طول تاریخ بشر اثرات گوناگونی در تمام ابعاد جوامع بشری داشته است، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز باعث تغییر در ساختارها و اهداف بعضی نهادها و حتی ایجاد بعضی دیگر شد. مسأله اصلی مقاله حاضر این است که جنگ چه تأثیری بر ایجاد و تداوم نهادهای اجتماعی داشته است؟ با مرور یافت...

این کتاب به فن نقاب در شعر معاصر می‏پردازد و یک مقدمه و دو باب دارد که هر باب آن نیز دارای سه فصل است. در مقدمه به مسایل زیر اشاره شده است: رهایی شعر معاصر از درونگرایی و رمانتیسم، گرایش به واقع‏گرایی و حالت دراماتیک، شرایط سیاسی و اجتماعی بعد از جنگ جهانی دوم و تاثیر آن بر ادبیات به ویژه بر شعر و قصیده معاصر، ظهور دولت‏های سرکوبگر پس از جنگ جهانی دوم و فقدان آزادی بیان و روی آوردن شعرای معاصر ...

تموز اسطوره احیاء و تجدید حیات است و نزد شاعران معاصر عرب نماد بازگشت به گذشته شکوهمند پس از دوره واپس گرایی است.عده ای از شاعران معاصر عرب از دهه پنجاه به بهره گیری از منبع غنی اسطوره بویژه اسطوره تموز روی آوردند که به شاعران تموزی "الشعراء التموزیون" معروفند. از جمله بدر شاکر سیاب و خلیل حاوی و ادونیس به همراه جبرا ابراهیم جبرا و یوسف الخال ، که این دسته از شاعران برای تفسیر نماد تموز در شعر ...

بررسی نگاه قرآن و روایات به موضوع بیعت، مسأله اصلی پژوهش حاضر را تشکیل می دهد که با روش کتابخانه ای انجام شده است. بیعت عبارت است از پیمانی که با حاکم منعقد می شود تا در موضوعی خاص، و یا به طور عام از او اطاعت شود. بر خلاف برخی از نظریه های موجود که میان رسالت و حکومت پیامبر قائل به تفکیک هستند، بیعت به معنای انتخاب حاکم و تفویض ولایت یا اعطای وکالت نیست. آیات قرآن کریم و روایات نیز حق ولایت و ...

شعر آزاد به عنوان راهکاری نوین برای به تصویرکشیدن احساسات شعرا از اهمیت به سزایی برخوردار است. میان ناقدان، اختلاف دیدگاه فراوانی دربارة تاریخ دقیق پیدایش آن و عیب‌ها و برتری‌های آن در مقایسه با شعر سنتی وجود دارد. برخی عقیده دارند شعر آزاد زبان عربی ریشه در موشح- نوعی شعر عامیانه که در آندلس پیدا شد- دارد. عده‌ای دیگر معتقدند ریشة شعر آزاد به «بند»- اگرچه پیدایش دقیق بند نیز مشخص نیست- می‌رسد،...

در طول تاریخ هندوستان، پیوندهایی بین هندوستانیان و مسلمانان وجود داشته است که این پیوندها در قرون سوم و چهارم هجری با تشکیل حکومت­های مستقل در شرق ایران، از شکل حملات مستقیم سرداران عرب مسلمان بدر آمد و جای خود را به فتوح امیران غازی غیرعرب داد. برآمدن غزنویان در شرق بلاد اسلامی و فکر تسخیر هندوستان توسط سلطان محمود غزنوی، سرآغاز این روند  بود. سلطان محمود غزنوی شانزده یا هفده­بار به سرزمین ثرو...