طبیعت از دیر باز الهام بخش شاعران بوده و توانسته است جایگاه ویژه ای را در سروده های شاعرانة به خود اختصاص دهد، به طوری که کمتر دیوان شعری را می توان یافت که قسمتی از آن با طبیعت مرتبط نبوده باشد. ‏از سوی دیگر، در ادب فارسی و ادب عربی، با توجه به مشترکات فرهنگی، مذهبی، اجتماعی و داشتن مرز جغرافیای طولانی با یکدیگر، مضامین مشترک فراوانی را می توان یافت که تحت تاثیر یکدیگر به آن پرداخته اند، و در ...

این مقاله به دنبال معرفی "الگوی همافزایی تفاهمی" به مثابه چارچوب راهبردی ایرانی- اسلامی برای دیپلماسی فرهنگی است. توجه به این مقوله به دلیل رشد نقش فرهنگ در سیاست گذاری بینالمللی و تغییر رویه های متعارف دیپلماسی رسمی فرهنگی حائز اهمیت است. الگوی همافزایی تفاهمی بر اساس مشترکات فرهنگی و تاریخی، در پهنه فضای جغرافیای فرهنگی و در قالب دیپلماسی فرهنگی نوین شکل میگیرد. در این ترکیب، "همافزایی" بر فع...

چکیده فرهنگ نام‏های جغرافیایی در بندهش ایرانی: بررسی ریشه‏شناختی و اسطوره‏شناختی به کوشش: زهرا محجوب جغرافیا، یکی از پدیده‏های بزرگ اسطوره‏ساز است که اغلب، جایگاه آن در باورهای اساطیری، با واقعیت قابل انطباق می باشد؛ درباره‏ی جغرافیای اساطیری در ادبیات پهلوی و خصوصا بندهش اشاراتی شده که به ندرت مورد توجه و بررسی دقیق قرار گرفته است. با توجه به حد و حدود احتمالی جغرافیای اساطیری در ب...

حس مکان که از عوامل تعلّق به یک مکان و به ادراک کنشگران از محیط، اشاره دارد، از جمله مفاهیم مهم و کلیدی در جغرافیای انسانی به ویژه جغرافیای فرهنگی محسوب می شود. این پژوهش به بررسی وتحلیل کیفیت محیط کالبدی وحس مکان دانشجویان می پردازد. روش تحقیق از سنخ توصیفی–تحلیلی و جامعه آماری این تحقیق تعداد 5644 نفر از دانشجویان دانشکده های زیر مجموعه گروه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی تهران می باشد. چارچوب...

راپاپورت را از جمله پیشگامان حوزه انسان شناسی فضا و معماری می دانند، کسی که هم کالبد را می شناسد و هم فرهنگ و سعی دارد این دو را در ارتباط با هم تحلیل کند. از این رو، در حوزه مفهوم­شناسی جغرافیای محیطی، اصالت را به هیچ کدام این دو عنصر نداده و به نوعی رابطه رفت وبرگشتی بین آن ها معتقد است. به عبارت دیگر، درست است که در حوزه تداخل در جغرافیای محیط، انسان ها به محیط شکل می دهند ولی به محض آن که م...

نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت، روی جنبه های انسانگرایی مارکسیستی با افزودن عوامل روانشناسی اجتماعی تاکید می کند.جغرافیای انتقادی، با تاثیر پذیری از نظریه انتقادی، تخریب محیط طبیعی و زندگی پر درد و رنج انسانی را حاصل سرمایه داری مدرن و گردش مداری سرمایه تمی داند که با سلطه تکنولوژی، راه تاراج بی امان طبیعت و منابع طبیعی را در پیش گرفته است. از دیدگاه جغرافیای انتقادی، استثمار طبیعت، زمینه استثمار...

این پژوهش با هدف بررسی میزان توجه به خلیج فارس در برنامه درسی جغرافیای دوره راهنمایی ایران انجام گرفته است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیل محتوا صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش در بخش تحلیل محتوای برنامه درسی جغرافیای پایه های اول، دوم و سوم راهنمایی تحصیلی بوده که کل جامعه به منظور جمع آوری و تحلیل یافته ها بررسی شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات سیاهه تحلیل اهداف و محتوای کتب درسی و...

مقاله حاضر به موضوعِ رمضان در سفرنامه‌های حج ابراهیمی می‌پردازد که از طریق آن می‌توان به بررسی تجربیات گذشته و حال سفر‌های حاجیان ایرانی پرداخت. جهت بررسی موضوع فوق، با مطالعه تحلیلی- مقایسه‌ای، سفرنامه‌های حج ابراهیمی ایرانیان، در دو گستره زمانی (با تأکید بر ماه مبارک رمضان) و مکانی (جغرافیای سفر حج) در مسیرهای سنتی و امروزین آن، در دو دوره قبل و بعد از «انقلابِ صنعت حمل‌‌و‌نقل مسافر و کالا» مو...

در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک‌های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه‌ای بر آن نگریسته و متناسب با داده‌های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص‌های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک‌ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می‌نماید که بسیار آموزند...