انسان از  بدو خلقت در تعامل با محیط زندگی و جغرافیای زیستی خود بوده و ضمن  آنکه بر آن تأثیر گذاشته، پیوسته از آن تأثیر پذیرفته است. همچنین وجود جغرافیای متنوع با ویژگی های خاص طبیعی و اقلیمی در نقاط گوناگون جهان تاریخ متفاوتی را رقم زدهاست. اگرجه پیشرفت علم و فناوری به مرور از تأثیرات  محیط جغرافیایی بر زندگی انسان کاسته، اما این عامل هیچ گاه از بین نرفته است. در واقع، شرایط اقلیمی، موقعیت جغرا...

بافت قدیم و عناصر شهری قدیمی آن و پیوند خوردن آنها با بافت جدید تصویری روشن از ویژگی های کالبدی و قابل رویت شهر رفسنجان را از قبیل اندازه، شکل، موقعیت، سبک معماری را بدست می داد.اما پس از ورود اتومبیل و احداث کوچه ها و خیابان های عر یض در دیگر نقاط شهر و وجه مدرن پیدا نمودن این محلات، ما شاهد کوچ مردم از محلات قدیمی و تاریخی وسکونت آنها در این محلات جدید شدیم و در دهه های اخیر این هسته ها در کا...

سامانیان برسرزمینی پهناور از حدود غربی خراسان تا آن سوی ماوراءالنهر فرمان می راندند. قلب دولت سامانی ماوراءالنهر بود. ماوراءالنهر منطقه ایست که در جغرافیای تاریخی ایران جایگاه بسیار مهمی دارد.موقعیت استراتژیکی ماوراءالنهر باعث شده، درطی سده های تاریخی مورد تاخت و تاز مهاجمان باشد و نظرآنان را به خود جلب کند.تاسیس و تشکیل حکومتهای محلی مستقل، ویژگی برجسته سیاسی و اجتماعی بعد از دوره سامانیان به ...

سده های هشتم و نهم هجری (چهاردهم و پانزدهم میلادی) شاهد برآمدن هرموز به عنوان قطب تجارت دریایی ایران و یکی از چند قطب تجارت دریایی جهان بود. هرموز در طی این دو قرن زیر فرمانروایی سلسله پادشاهان محلی معروف به ملوک هرموز قرار داشت.که در قرن هشتم و نهم موفق شده بودند سلطه خود را بر بخش اعظم سواحل شمالی و جنوبی خلیج فارس برقرار سازند. بی تردید یکی از زمینه ها و همچنین پیامد های شکوفایی تجاری هرموز ...

0

-چکیده: ثبت و ضبط حوادث و وقایع تاریخی و نیز ویژگی های جغرافیایی مناطق مختلف ایران با قدمتی چندهزارساله می تواند جزء رسالت های تاریخی محققان و پژوهشگران عرصه تاریخ و فرهنگ باشد.در این میان نگارش تاریخ خوزستان و پردازش ویژگی های جغرافیایی آن از اهمیت مضاعفی برخوردار است چرا که بر مبنای اسناد و مدارک معتبر تاریخی و جغرافیایی اولین دوره های حکومتی و سامانه های تمدنی در منطقه ای از ایران شکل گرفته ...

این مقاله تلاش خواهد کرد تا با کنار هم قرار دادن و مقایس? داده های مکتوب و باستان شناختی نشان دهد که به چه دلیل، بر خلاف نظر تعدادی از محقّقین و باستان شناسان، نمی توان منطق? کرمان را گزین? مناسبی برای موقعیّت جای نام شیماشکی در دور? ایلام کهن دانست. در این مقاله بر نتایج هر دو دسته داده های مکتوب و باستان شناختی استناد و از آنها در ساختن تصویری منسجم از وضعیّت جغرافیای تاریخیِ منطقه، استفاده خواهد...

اردشیرخوره را با طرح مدور و متحدالمرکزش می توان نخستین شهر ساخته شده به امر مؤسس سلسلۀ ساسانیان و نمادی از ظهور ایدئولوژی سلطنتی تمرکزگرای ساسانیان محسوب داشت. علیرغم نقش کلیدی این شهر در استقرار حکومت ساسانیان، به جز یافته­های معدود باستان شناسانه، اطلاعات بسیار اندکی از تحولات تاریخی این شهر در دست است، بویژه آنکه، به اعتبار مندرجات آثار مورخان و جغرافیدانان قرون نخستین اسلامی، این شهر قرن ها...

بررسی متون تاریخی و داده­های باستان­شناسی حاکی از آن است که ولایت مهرجان­قذق یکی از مناطق مهم ایران بوده که در محدودۀ شهرستان دره­شهر، به ویژه درۀ سیمره، شکل گرفته و تاریخ حیات آن به دورۀ اشکانی بر می گردد. داده های باستان شناسی در تأیید متون تاریخی، هم توالی استقرار از دورۀ اشکانی تا قرن 4 هجری در درۀ سیمره را نشان می­دهد و هم بیانگر آن هستند که این منطقه طی قرون 3 و 4 هجری بیش از سایر دوره­ها...

از آن جایی که رابطه علم و ایدئولوژی یکی از پیچیده‌ ترین روابط فرهنگی است، برای رسیدن به این بینش در فهم پدیدارها، نیازمند فهم دقیق تری از این رابطه هستیم. برای گذر از «دوگانه‌ها» نیازمند طرح مسئله «مفروضات پشت صحنه» در نگاه الکساندر هستیم. مفروض به مثابه یک مفهوم خنثی نیست بل دارای لایه های هرمنوتیکی است. به انحاء گوناگون بینش جامعه شناختی محقق را گرفتار می کند. بسیاری تو-...