امثال مولّد به حکمت­هایی گفته می­شود که هویّتی نامشخّص دارند و در دوره عبّاسی اوّل از فرهنگ­های مختلف از جمله ایران، یونان و هند به زبان و ادبیّات عرب نفوذ کرده­اند. حجم عظیم و گسترده­ ترجمه­هایی که در عصر عبّاسی شکل گرفت، از عواملی است که موجب انتقال این امثال به فرهنگ عربی شد. یکی از عمده­ترین فرهنگ­های مؤثّر این دوره، فرهنگ ایرانی بود که توانست از طریق ترجمه در دل اعراب بادیه نشین راه پیدا کند. هدف ...

اقوام مختلف ایرانی از نخستین سال­های ظهور صنعت فیلم­سازی در سینمای داستانی ایران حضور داشته‌اند، با این حال به نظر می­رسد که تا­کنون مطالعه نظام­مندی در مورد چگونگی بازتاب فرهنگ و زبان آن‌ها در سینمای ایران وجود نداشته است. این پژوهش با تمرکز بر فیلم‌های داستانی شاخص سینمای ایران که به آیین، رسوم و فرهنگ­های قوم ایرانی می‌پردازند، تلاش می­کند تا بازنمایی و تصویر‌سازی­ فرهنگ­ کردهای ایران را در ...

بازنگری روایت‌های بازمانده از دوره‌های مختلف تاریخی می‌تواند، فراتر از رهیافت‌های نظریِ موجود در عرصه هویت، در تبیین هویت ایرانی در یک دوره‌ی تاریخی راهگشا باشد. شناسایی جایگاه هویت ایرانی در اندیشه‌ی ابن بلخی در دوره‌ی سلجوقی و تاثیر انگاره‌های هویتی بر نگرش وی در روایت رخدادها و نگارش فارسنامه، موضوع این پژوهش است. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که چگونه می‌توان رویکرد ابن‌بلخی به هویت ایرانی را...

استاد مجتبی مینوی، یکی از سرآمدان و دلسوزان عرصۀ فرهنگ و تمدن ایرانیست که افزون بر خدمات و اقدامات مهم فرهنگی که در زمان حیات خود داشته است، کتابخانۀ ارزشمندی که در حقیقت منزل شخصی ایشان بوده است به تنهایی بیان­گر شأن و جایگاه بلند ایشان در مجامع فرهنگی ایران و جهان است. این کتابخانه علاوه بر داشتن بیش از 20000 کتاب به زبانهای مختلف، اسناد منحصر به فردی را در مورد تاریخ و ادبیات معاصر در خود دا...

         یکی از اقدامات اساسی در توسعه فرهنگی هنری هر جامعه ای، نگرش راهبردی به مفاخر هنری، به عنوان یکی از مصداق ها و مولفه های بنیادین جهانی شدن فرهنگی، جهت هر گونه توسعه و تعامل با جهان پیرامون است. یکی از این مفاخر که دارای جایگاه جهانی است، استاد محمود فرشچیان است. با توجه به باور خود هنرمند در مورد پدیده جهانی شدن، هر تمدن و ملتی باید در عین حالی که به تعبیر «رابرتسون», دارای عام گرایی و ...

استفاده از سبک­های یکسان هنری و معماری در بناها و آثار آیینی یکی از بارزترین و مشهودترین گونه ها از روابط فرهنگی و تاریخی میان ملت­هاست. یکی از نمونه­های این پدیده شباهت هنر و معماری در ابنیۀ مذهبی مناطق شمالی ایران، به خصوص مازندران، با مساجد جنوب داغستان در منطقۀ قفقاز شمالی است، که با توجه به استیلای سیاسی و اجتماعی ایران تاریخی از دورۀ ساسانی تا پیش از حکومت تزارها، تحت تأثیر فرهنگ و هنر ای...