در این مقاله یکی از اشعار مهدی اخوان ثالث(1307-1369 ه.ش) به نام "باغ من" شرح و تفسیر شده است.این شعر از نظر تازگی تصاویر،ترکیبات نو،پیوند استوار فرم و محتوا و انسجام در محور عمودی،از شیواترین سروده های اخوان و بلکه از بهترین یادگارهای شعر معاصر ایران است. در این شعر،پاییز موضوع شعر است هم الگوی انتخاب قافیه،شبیه آنچه در "زمستان"-سروده دیگر اخوان-نیز دیده می شود.از منظری دیگر این شعر سرشار ا...

نویسندة این مقاله ضمن بررسی جهان نمادین باستان، اسلام شیعی و تجدد معتقد است در ذهنیت ایرانیان، میان جهان نمادین باستانی و اسلامی- شیعی پیوندی تاریخی وجود دارد و از اواخر سدة نوزدهم، ورود تجدد به ایران با دستاوردهایی نظیر تأسیسات تمدنی، شکل‌گیری جنبش مشروطه و حکومت پهلوی سبب گسست در این ذهنیت شده است. با وجود این گسست، ذهنیت ایرانیان ویژگی‌های نمادین خود را حفظ کرده است و تاکنون نتوانسته جهان نم...

آثار هنری شکوه مند و نتایج شگرف فلسفه و حکمت از موضوعات قابل تعمق در دوره ی صفوی است. این دوره از دیدگاه های گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته و آثار مکتوب و ارزشمند فراوانی در این حیطه نگاشته شده است. در این پژوهش با جستجو در میان این مکتوبات و نیز رویت کالبدی ابنیه مورد نظر به استخراج و بررسی مبانی اندیشه ای رایج در جامعه ی صفوی که منجر به این نحوه از پردازش نور و رنگ در کالبد این مساجد گشته است...

حیات اجتماعی شهر از برخورد انسان ها و روابطی ناشی می شود که در گذر زمان و از طریق مردمانی که در آن فعالیت کرده و می زیستند، به وجود آمده است. در این راستا بازار ها به عنوان هسته اولیه شکل گیری برخی شهرها، مکانی برای تداوم خاطرات و افکار جمعی نسل ها هستند، که خاطرات جمعی و فضاهای تاریخی، بخشی از ادراک جمعی است که حس مکان را شکل می دهد. چه محیط طبیعی باشد و متشکل از عناصر طبیعی؛ و چه ساخته ی انسا...

انسان مدرن برای شناخت هر چیزی که رنگ و بوی گذشته دارد، نیازمند شناخت مفاهیم نمادین است. به منظور القای این معنا و مفاهیم، یکی از مهمترین صنایع ادبی یعنی نماد، نقشی بسزا دارد. این مفاهیم ممکن است در صورت ها و قالب های متفاوتی ظهور کند؛ قالب هایی چون: شخصیت های انسانی، جانوران، نباتات، جمادات، رنگ، نور و.... همه این صور نمادین، در طول ادب پارسی، بالاخص ادب عرفانی جهت نشان دادن ویژگی های درونی انس...

وجود اساطیر در شعر شاعران ایرانی، با توجه به تاریخ و فرهنگ کهن این سرزمین، تازگی ندارد. زبان نمادینِ شعر شاعران معاصر، کارایی اساطیر در غنی کردن این زبان، آشنایی شاعران با شعر و اساطیر ملل دیگر، و کارکردهای اجتماعی و سیاسی شعر سبب شد تا اساطیر به وفور در اشعار شاعران معاصر به کار رود. حمید مصدق نیز با توجه به شرایط روز جامعه و زبان نمادین سروده هایش هرچند رویکردی گسترده به اساطیر دارد، اما این ر...

بازاندیشی در فرازنامه وحی راهکارهای نوینی را می طلبد. راهکاری که اندک زمانی است دانشمندان و پژوهشگران قرآنی بدان دست یازیده ­اند، تفسیر قرآن به روش ترتیب نزولی می­ باشد. بنیان چنین کار بزرگ و سترگی، تعاریف، مدل سازی و زیرساخت­ هایی را نیاز دارد که در این جستار بدان­ ها پرداخته شده و به پیشینه­ های تحقیق تا آنجا که در دسترس بوده اشارتی رفته است. چشم­ انداز بحث و نتیجه فرآیند کار در چنین روشی، ا...

کنفانی از مشهورترین رمان نویسان فلسطینی است که در چهار رمان «مردانی در آفتاب»، «چه برایتان مانده؟»، «بازگشت به حیفا» و «أم سعد»، گونه های شخصیتی متنوعی را ساخته و پرداخته است. یکی از مهم ترین گونه های شخصیتی، شخصیت نمادین است که بسیار مورد توجه نویسنده است که چه نوع مؤنث و چه نوع مذکر آن به وفور در چهار رمان فوق به کار رفته اند. شاید به نظر آید که نگاه نمادین کنفانی به شخصیت های زن در رمان هایش...

نظم نمادین ساحت مرگ ابژه هاست. دال و نماد با مرگ گره خورده­اند. با طلوع دال­ها، مدلول­ها غروب می­کنند و خرسندی­های پیشانمادین از زندگی بشر رخت برمی­بندند و نگاه سنگین و خیره­ای بر زندگی حاکم می­گردد که سوژه را از ذاتی­ترین بخش وجودی خود محروم می­کند. اما نظم نمادین خود پیرامون یک هستۀ تروماتیک برساخته شده است؛ پیرامون چیزی که از نمادینه شدن می­گریزد. رانۀ مرگ در روان­کاوی نوفرویدی لاکان عنصری ا...