در این مقاله با گذر از مسئلة «ما أدری» بودن لیلة القدر و در مواجهه با مسئلة «پیچیدگی» حاکم بر این شب و با تکیه بر توان ادراکی محدود بشری، از بین ابعاد بیکران این لیلة بعد معنوی ـ ارزشی آن با استفاده از تحلیل معناشناختی مفرده «مبارک» ـ که در متن قرآن دارای «روابط جانشینی» با «القدر» است ـ و تحلیل درون متنی مفرده «نزول» در قرآن و ترسیم فرآیند «نزول» ملائکه ـ به‌عنوان مهمترین اتفاق در این شب و کلی...

 چکیــده  دانش وجوه از شاخه های علوم قرآنی است که قرآن پژوهان در تاریخ تفسیر وپژوهشهای قرآنی به آن توسل بسیار جسته اند اصطلاح وجوه به کلمات چند معنایی اطلاق می شود که در قرآن بکار رفته اند. گاه یک کلمه به بیست وجه یا بیشتر در قرآن بکار می رود ، بررسی متن قرآن و تعیین مدلول برای دالهای قرآنی ( واژگان قرآن ) با وجود انبوهی واژگان در وجوه امری دشوار است . در این مقاله سعی شده است تا با رهیافتی ن...

یکی از مباحث مهم در حوزه علوم قرآنی و تفسیر، مسئله «مبانی یا اصول تفسیر» است. مبانی تفسیر که همان باورها و اصول پذیرفته شده و مسلّم نزد مفسّر است، در فرایند تفسیر وی، ایفای نقش می‌کند و پذیرش یا عدم پذیرش آنها، سبب رویکرد خاص در تفسیر می‌گردد. از آنجا که مبانی مفسران متفاوت است، لذا اختلاف در تفسیر پدید می‌آید. از امام محمدباقر (علیه‌السلام) روایات فراوانی در حوزه تفسیر آیات قرآن و علوم قرآنی باق...

چکیده امروزه مطالعات میان‌رشته‌ای در تمامی علوم به‌ویژه علوم انسانی از اهمیّت زیادی برخوردارند. از جملة این مطالعات، می‌توان به مطالعات بین‌رشته‌ای علوم قرآنی و زبان‌شناسی اشاره کرد. هدف از پژوهش حاضر، ارائة یک نظریّة معنایی نظام‌مند برای توجیه روابط متنی موجود در قرآن می‌باشد. در این پژوهش، پژوهندگان به دنبال بررسی انسجام، پیوستگی و روابط متنی در سورة احقاف می‌باشد. بدین منظور، علاوه بر نظریّة ان...

در این مقاله در صددام تا با نقد نظریه‌های معنایی مختلف، این پیش‌‌فرض را به چالش بکشم که معنا‌، بخشی از زبان است و در نتیجه برای برقراری ارتباط زبانی میان انسان‌‌ها، اشتراک‌‌ معنایی میان آنها ضروری است. در این مقاله ضمن نقد سه دسته از نظریه‌های ارجاعی، ساختاری و کاربردی نشان خواهم داد که هیچ یک از این نظریه‌ها نمی‌‌توانند ثابت کنند که برداشت آنها از معنا، «اشتراک‌‌پذیری» آن را ثابت می‌‌کند. سپس ...

جستجو و اولویت­بندی مکان­ها و خدمات از جمله نیازهای ضروری کاربران در محیط­های شهری است. در دو دهه اخیر، قابلیت­های برنامه­های کاربردی تحت وب بهبود یافته و بخش قابل توجهی از پرسش­­های کاربران در وب با جستجوهای ساده مکانی پاسخ داده می­شوند؛ اما در برخی موارد نیاز است که علاوه بر معیارهای مکانی ساده، روابط مکانی نیز در­نظر­گرفته شوند. علاوه­براین، وب فعلی به­سمت اضافه­کردن توانایی درک و فهم به ماش...

واژه قرآنی علم در معنای دانستن یکی از معانی محوری در زبان قرآن کریم و محور حوزه معنایی ادراک و دانایی است و ازاین رو درک طرز ساخت تاریخی آن نه تنها به لحاظ واژه شناسی قرآن بلکه به لحاظ درک انسان شناختی از فضای نزول قرآن نیز اهمیت داشته و در تفسیر قرآن کارآمد است. این جستار با بهره گیری از روش تطبیقی- تحلیلی، معانی متعدد ماده علم را در زبان عربی و سایر هم خانواده های سامی آن نظیر سبئی، حبشی، عبر...

اصطلاحنامه مشتمل بر تعریف اصطلاحنامه، تعریف اصطلاحات، روابط معنایی،رساختار ویرایش و مدیریت اصطلاحنامه از بحث های اصلی این مقاله است. روابط معنایی از سه رابطه «هم ارز»، «سلسله مراتبی» و «مصداقی» (موردی) تشکیل شده است. بررسی مفصل این سه نوع رابطه بخش مهمی ا زمتن را تشکیل می دهد. نیاز به ویرایش اصطلاحنامه و مدیریت تخصصی آن در اطلاع رسانی نوین امری اجتناب ناپذیر است. بررسی شکلی اصلاحنامه از نظر دست...

مقدمه: یکی از روش‌های تحلیل اطلاعات، روش هرمنوتیک است. این روش یکی از روش‌های تفسیر متون می‌باشد. هدف از پژوهش حاضر، بازاندیشی روش هرمنوتیک در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی با تأکید بر دیدگاه گادامر و ارائه فرایند تحلیل با روش هرمنوتیک عینی در این حوزه است. روش: پژوهش حاضر از نوع مروری استدلالی–انتقادی است که در آن از روش‌های اسنادی و کتابخانه‌ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است.<br ...