اگر مهمترین ویژگی انقلاب اسلامی 1357 را در وجه فرهنگی و اندیشه ای آن جست و جو کنیم پرسش اصلی مقاله حاضر این است که تحلیل گفتمان نسبت به رهیافت های رقیب ( هرمنوتیک و چارچوب تحلیلی ایدئولوژی) که به تحلیل و تبیین جنبه فکری انقلاب ها و در اینجا انقلاب اسلامی پرداخته است، از چه رجحانی برخوردار است؟ در این نوشتار، ابتدا به بیان مسئله پرداخته سپس به بررسی رجحان تحلیل گفتمان در بررسی اندیشه انقلاب اسلا...

باید اذعان کرد که تامل در سیر تاریخ تحول و تکامل مفاهیم و قضایای ریاضی و عبرتها و آموزه های ناشی از آن چندان مورد توجه معلمان و دانش پژوهان ریاضی قرار نگرفته است. کیفیت تجربه علمی و پژوهشی عالمان ریاضی در بستر زمان الهام بخش خوبی برای پژوهشگران جوان است تا با بصیرت بیشتری به ساماندهی اندیشه خویش بپردازند. در این مقاله می کوشیم تا تاثیر تاریخ ریاضیات را در کار ریاضی به مثابه یک ضرورت علمی مورد ت...

یکی از راه های بومی سازی علوم در حوزه ی علوم انسانی بازشناسی ظرفیت های علمی و فکری در متون برجای مانده از متفکّران و صاحب نظران ایرانی و اسلامی در سده های گذشته است. بازشناسی و احیای متون کهن در حوزه های مختلف علمی در آشنایی نسل متفکر و بالنده ی جدید با میراث علمی برجای مانده از اندیشمندان گذشته نقش انکارناپذیری دارد. این مقاله با همین انگیزه و به منظور بازشناسی یکی از حوزه های اصیل تأمّلات سیاسی...

با نگاهی به تاریخ زندگی سخنورانِ اندیشمند، به نام کسانی برمی خوریم که زیستن آنها متفاوت از دیگران بوده است و این تفاوتِ برخاسته از پیچیدگی های شخصیّتی باعث شده است که هر کس از پندار خود سخنی دربارة آنان بگوید و امکان شناخت حقیقی آنها فراهم نیاید. از جملة این کسان در تاریخ ادب فارسی، صادق هدایت در دورة معاصر است که پرسش ها، سرگشتگی ها و شوریدگی هایِ حاصل از تفکرات خود را در داستان هایش بیان کرده است...

عمده تاریخ اندیشه سیاسی، تاریخ ارائه نظریه‌هایی است که به رد و نفی نظام‌های سیاسی حاکم و پیشنهاد نظام‌های سیاسی جایگزین پرداخته‌اند. بر این اساس، فرسوده‌ساختن باور به مشروعیت نظام حاکم، پیشنهاد نظام سیاسی آرمانی و ایجاد تحول در آگاهی دوران نسبت به لزوم، چرایی و چگونگی براندازی و تغییر رژیم سیاسی، مهم‌ترین پیامدهای کوشش برای ایجاد دگرگونی سیاسی در سطح نظریه سیاسی است. اندیشمندان سیاسی گرچه شاید ...

اندیشه و نظر نائینی در حوزه اصلاح طلبی و نو اندیشی دینی در شرایطی که جامعه ایرانی احساس عقب ماندگی می کند و خود را در مواجهه با اندیشه ها و شرایط قدرتمند غرب می بیند، قابل طرح است؛ در این وضعیت است که در جامعه ایران خصوصا در میان نخبگان از یک طرف خود را عقب مانده و از طرف دیگر غرب را پیشرفته می بینند. نائینی با نگاهی به وضع جامعه ایرانی و شرایط به اصطلاح «ملل متمدنه» به این اعتقاد می رسد که اند...

روی‌هم‌رفته‌، می‌توان تاریخ اندیشه در مغرب‌زمین را به سه دوره بسیار بزرگ تقسیم کرد. شاید به‌شایع بتوان از سه پارادایم ماقبل مدرن، مدرن و پسامدرن نام برد. به‌نظر می‌رسد سرشت رادیکال و شالوده‌شکن اندیشه پسامدرن در مقایسه با اندیشه‌های دو دوره پیشین نمایان می‌شود. لذا نگارنده با بهره‌گیری از مبانی نقادی‌شناختی پسامدرن بر آن است تا ویژگی‌های متفاوت هر دوره را نسبت به دوره بعدی مورد بررسی قرار دهد. ...

مفهوم ایرانشهری، یکی از مفاهیم اساسی در اندیشه سیاسی ایران است. مفهومی که توافقی عام بر سر چیستی آن وجود دارد، اما در مورد روند تحولش در طول تاریخ و نتایج منتج از آن اختلاف‌نظرهای فراوانی هست. چگونگی نگاه اندیشمندان به این مفهوم  و نتایجی که از عملکرد آن در تاریخ ایران استخراج کرده‌اند، مسئله مقاله پیش روست. پاسخ به این مسئله را از طریق بازخوانی جایگاه مفهوم ایرانشهری در سامانه نظری محم...