در ایران عصر سلاجقه، طنز، به عنوان خنده طعنه‌آمیز به مسائل گوناگون جامعه به کار می‌رفته است. در تاریخ‌نگاریِ مدرنِ ادبیاتِ ایرانِ اسلا‌‌‌می‌، طنزپردازی به همان معنای امروزین «قصد نقد اجتماعی سیاسی»، فعالیتی ادبی تعریف شده است که عمدتا توسط شعرا در قالب یک نوع ادبی خاص انجام و ترویج ‌‌‌می‌شده است. علی رغم این نگرش عمدتاً ادب‌انگارانه و ژانری به طنز، اگر مفهوم طنز را فراتر از معنای کنونی آن، «بیان هنر...

با تحولاتی که در حوزۀ مطالعات تاریخی بویژه از اوایل قرن بیستم میلادی صورتگرفت و از جمله تأثیرات وسیعی که پدید آمدن مکتب اروپایی آنال در نوع نگرش وشیوۀ استدلال و تبیین مورخان بر جای نهاد، تاریخ اجتماعی به عنوان شیوه ای نوین ورویکردی تازه از نیم ۀ دوم قرن بیستم به بعد در اروپا و آمریکا ظهور کرد و در سه دهۀاخیر به صورت شاخۀ اصلی و پررونق مطالعات تاریخی درآمد . هرچند پیش از اینتاریخ نیز در تاریخنگا...

تاریخ خیرات و اصح التواریخ، نوشته محمد بن فضل‌الله موسوی، از تاریخ‌های عمومی کمترشناخته‌شده سده نهم هجری­اند. مقاله حاضر، ضمن معرفی این دو کتاب، به چگونگی بازنمایی تاریخ صدر اسلام در این دو اثر متعلق به عصر تیموری، با تکیه‌بر تاریخ خیرات، پرداخته است. اگرچه نوشته‌های موسوی در بادی نظر از منظر داده‌های تاریخ‌نگارانه و ارزش ادبی چندان حائز اهمیت نمی‌نماید، اما بازتاب­دهنده نگاه وی به تاریخ صدر اس...

با تأسیس حکومت ایلخانی در ایران، دگرگونی های چندی در زمینه های سیاسی و اجتماعی به وقوع پیوست که تا آن زمان بی سابقه بود. ایلخانان نامسلمان که اینک وارثان حکومت مسلمان و توسعه طلب خوارزمشاهیان شده بودند، فصل جدیدی در تحولات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی این سرزمین رقم زدند که آغاز نبرد بین اهل شمیشر و قلم بود، شیوه ای که ایرانیان در رویارویی با عناصر بیگانه همواره از آن بهره می جستند. ایلخانان در پرتو...

چکیده ندارد.

یزدگرد یکُم. 399-420 میلادی با دوری جستن از جنگ با امپراتوری روم که خود سخت گرفتار شورش‌ها و آشفتگی‌های سیاسی بود و پایان بخشیدن به پیگردها و آزارهای گهگاه مسیحیان و یهودیان، هم بزرگان ایرانی خواهندۀ جنگ با دشمن دیرینۀ ایران را به خشم آورد و هم آزردگی و ناخشنودی موبدان زردشتی را که هیچگاه چشم دیدن بردباری مذهبی شهریاران ایران و گسترش فزایندۀ آموزه‌های مذهبی بیگانه در ایران را نداشتند. از این‌رو،...

بررسی وضعیت زنان در طول تاریخ ایران امری دشوار و طاقت فرسا است. زیرا در تاریخنگاری ایرانی زنان هویت و نقش کمرنگی داشتند و مورخان به ندرت از آنان یاد کرده اند. اما منابع خارجی از جمله سفرنامه ها به موقعیت و نقش زنان در جامعه ایرانی در برخی از ادوار تاریخ ایران توجه نشان داده اند وابعاد گوناگونی از زندگی زنان ایرانی را برای محققین روشن کرده اند.پایان نامه حاضر به بررسی وضعیت زنان در دوره صفوی به ...

یزدگرد یکُم. 399-420 میلادی با دوری جستن از جنگ با امپراتوری روم که خود سخت گرفتار شورش ها و آشفتگی های سیاسی بود و پایان بخشیدن به پیگردها و آزارهای گهگاه مسیحیان و یهودیان، هم بزرگان ایرانی خواهندۀ جنگ با دشمن دیرینۀ ایران را به خشم آورد و هم آزردگی و ناخشنودی موبدان زردشتی را که هیچگاه چشم دیدن بردباری مذهبی شهریاران ایران و گسترش فزایندۀ آموزه های مذهبی بیگانه در ایران را نداشتند. از این رو،...

چکیده  ایمره لاکاتوش  نظریه ای برای ارزیابی روش شناسی ها  و انتخاب بهترین آنها ارایه کرد که بعداً فراروش شناسی نام گرفت. این فرا روش شناسی ملهم از روش شناسی برنامه ی پژوهش علمی لاکاتوش و مبتنی بر ویژگی هایی بود که لاکاتوش برای یک روش شناسی خوب لازم می دانست. این فراروش شناسی بر آنست تا با توسل به تاریخ علم، هم به شناسایی بهترین روش شناسی از میان همه ی روش شناسی های موجود بپردازد و هم راهی برای ...

رشیدالدین فضل الله همدانی مورخ بزرگ عهد ایلخانی بیست سال وزارت غازان و الجایتو را برعهده داشت. وی در کنار اصلاحات عمده اقتصادی و فرهنگی خود دست به تألیف آثار بسیاری زد که تعداد آن را تا 52 اثر نوشته اند. در میان تألیفات به جای مانده از وی کتاب جامع التواریخ به عنوان دایرة المعارف تاریخی از ارزش و اهمیت بسیار برخوردار است. مغولان که به دلایل متعدد خود علاقمند به تاریخ بودند زمینه های مطلوبی را ب...