در میان فلاسفۀ مسلمان سهروردی نخستین فیلسوف مسلمان است که با تسلط بی­نظیر به آیات نورانی قرآن بسیاری از مباحث حِکمی و فلسفی را با استناد به آیات قرآنی طرح نموده است و همچنین، به تأویل آیات بر اساس مبانی حکِمی و فلسفی می­پردازد. نظریۀ تأویل سهروردی مبتنی بر نظریۀ شهود و جایگاه حکیم متأله در معرفت­شناسی و عالم مثال در جهان‌شناسی اشراقی است و زبان رمز حاکی از آن هست. هدف این پژوهش ارائۀ تأویلات اشرا...

تعریف زبان و بررسی های زبانی.تعریف سبک و بررسی های سبکی.چگونگی و روش بررسی های سبکی و زبانی و سابقه آن در ایران.شرح و تحلیل ویژگیهای پر کاربرد و پربسامد دستوری.

در سال های اخیر، بهره گیری از علم زبان شناسی در بررسی آثار ادبی بسیار مرسوم شده است. بررسی های زبان شناختی در حوزه ادبیات، اغلب، به منظور شناسایی ویژگی های سبکی موجود در آثار ادبی، صورت می گیرند. پژوهش حاضر نیز، با بهره گیری از آراء ساخت گرایان و نظریه زبانی لیچ در باب هنجار گریزی، به بررسی زبان شناختی شعر سپید شاملو، به عنوان نمونه ای از شعر معاصر، می پردازد. هنجار گریزی از مهم ترین مسائل قابل...

چکیده دیوان حافظ محبوب­ ترین و مشهورترین اثری است که تا کنون در ایران منتشر شده­است. حافظ برای همه گروه­های مردم با سطوح فکری و باورهای گوناگون سخن می­گوید و نه تنها منکر و مخالفی قابل اعتنا ندارد بلکه محبوب عامه نیز هست.لذا می بینیم او توانسته است برای بیشتر افراد با ظرفیت­های ذهنی و فکری گوناگون سخن بگوید. هر صاحب نظری در ­می ­یابد که شعر حافظ و هر غزل او با داشتن ویژگی­ هایی که دارد­ می...

دیدگاه ملاصدرای فیلسوف و مفسر قرآن کریم درباره تفسیر و تأویل قرآن و تفاوت این دو اصطلاح از دیدگاه او مسئله اصلی این جستار است. از مراجعه به آثار صدرا به ویژه آثار تفسیری او چون تفسیر القرآن  و مفاتیح الغیب چنین بر می آید که در دستگاه تفسیری فیلسوف تأویل گرای شیعی، تفسیر حقیقی و تأویل صحیح یگانه اند و با اینکه بر اصاله الظهور پا می فشارد به سختی متمایل به بواطن معنایی قرآن است و باطن معنا از دید...

مثنوی را قرآن منظوم هم نامیده‌اند. به این اعتبار که سرشار از آیات قرآن کریم است و ذهن و زبان مولوی را بیش از هر چیز قرآن شکل بخشیده است. رویکرد مولوی به آیات به چهار گونه بوده است: 1- اقتباس لفظی 2- اقتباس معنوی 3- تفسیر 4- تأویل. در این مقاله به دو گونه اخیر اشاره می‌شود که آیا مولوی تماماً دست به تأویل زده است یا تفسیر؟ تأویل از نگاه مولوی چه شرایط و خاستگاههایی دارد؟

زبان عربی از سویی به عنوان زبان تکلم و کتابت میلیونها انسان عرب زبان و از سوی دیگر به عنوان زبان دینی جمع فراوانی از مسلمانان عرب و غیر عرب از دیرباز، مورد توجه قاعده مندی و آموزش قرار گرفته است. لذا آموزش همسوی آن با شیوه های جدید آموزشی و هماهنگ با قافله پیشرفت علم و تکنولوژی باید مورد توجه جدی قرار گیرد. این پژوهش تحت عنوان «علت های نحوی در منصوبات» با هدف شناخت دلایل مذکور و بکارگیری آن...

درخت بانک از مهم­ترین و پرکاربردترین منابع مورد استفاده در زمینه پردازش زبان طبیعی است. دو نوع از پرکاربردترین درخت بانک­ ها، درخت بانک وابستگی و درخت بانک سازه­ ای است. با توجه به نبود درخت بانک سازه ­ای با حجم بزرگ در زبان فارسی در این مقاله به بررسی روشی ارائه شده در تبدیل درخت بانک وابستگی به سازه ­ای می­ پردازیم. سپس مشکلات این روش را در زبان فارسی و انگلیسی بررسی و با ارائه راهکارهایی کیف...

هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متن، از زمان سقراط و افلاطون و به قولی پیشتر از آنان، دست‌مایه‌ی دانشمندان و فرزانگان بوده است. در کُل، در آثار یونانی، کُتُب و رساله‌هایی از بزرگانی چون افلاطون و ارسطو در این زمینه موجود است. هرمنوتیک به معنی فنّ فهم و تأویل متون مقدّس دینی از زمان قدّیس آگوستین (سده‌ی پنجم میلادی) تا زمان شلایر ماخر (سده‌ی هجدهم میلادی) به واسطه‌ی عالمان دینی آیین مسیح در راستای فهم...

عرفا و صوفیه به تأویل و باطن قرآن توجهبسیار کرده اند. از این رهگذر، برداشت های ویژه ای از آیات قرآن دارند و مبانی نظری و سیروسلوک عرفانی خود را با آن سنجیده‏اند. ازجمله، نظّام نیشابوری -ادیب و عارف سدۀ هشتم یا نهم قمری- در غرائب القرآن و رغائب الفرقان آیاتی از قرآن را، پس از تفسیر، تأویل کرده است؛ گرچه در این کتاب، او از مبانی اعتقادی و روش «تأویلات نجمیه» اثر پذیرفته که نجم‏الدین رازی نگاشته اس...