خیزش های سال 2011 که در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا روی داده است می تواند به عنوان نقطه عطفی در تاریخ منطقه تلقی گردد. این خیزش ها، از منظر پیامدهای سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آن، می تواند منشأ تحولات جدی در روابط خاورمیانه ای باشد؛ زیرا تاریخ سیاسی کشورهای منطقه که طی دهه های اخیر به گونه ای بنیادین، تحت تأثیر دولت های مستبد و اقتدارگرا، معضلات سیاسی- اقتصادی- اجتماعی، رقابت قد...

تحولات بیداری اسلامی در منطقهی خاورمیانه پس از سال 2011میلادی نظم منطقهای را در ابعادمختلف تغییر داده و سیاستهای بازیگران منطقهای و فرامنطقهای را متأثر ساخته است. در این میان ایالاتمتحده -که پس از جنگ جهانی دوم منافع گستردهای را در این منطقهی استراتژیک برای خود تعریف کردهاست- بیش از هر دولت دیگری دچار بحران منافع شده است. مقالهی حاضر به بررسی منافع ایالاتمتحده درخاورمیانه پرداخته و آثار بیداری ...

هدف اصلی از این نوشتار، مطالعه و بررسی موج سوم النهضه از منظر بیداری اسلامی و احیای امر دینی درکشورهای عربی منطقه است. جنبش‏ های انقلابی در کشورهای عربی به عنوان حرکتی جامع بر مبنای تحکیم امر دینی و گفتمان دینی تحلیل می‏شود. این حرکت اجتماعی دارای شاخص ‏های برجسته‏ ای در قالب بیداری اسلامی است که بررسی آن منتج به ارائه ادبیات جدیدی در این­ باره می ‏شود. در واقع، موج اول النهضه در قالب اصلاحات س...

با وقوع حادثه11 سپتامبر، آمریکا ایجاد اصلاحات در کشورهای خاورمیانه را سرلوحه برنامه خود در قالب طرح خاورمیانه بزرگ  قرارداد. این طرح طی سال 2002م و در قالب رویکردی به ظاهر اجتماعی، اما به شدت سیاسی – امنیتی  در دستور کار سیاست خارجی آمریکا قرار گرفت. عدم اشراف و توجه طراحان این سیاست به عوامل جامعه‏شناختی در منطقه، سهم شگرفی در عدم موفقیت و ناکامی طرح مزبور داشت. تحولات یکسال اخیر خاورمیانه که ...

اخوان المسلمین، به عنوان یکی از قدیمی ترین احزاب سیاسی-مذهبی درخاورمیانه، طی دو دهه گذشته توانسته است موفقیت های سیاسی چشمگیری را در برخی از کشورها از جمله درترکیه ومصر بدست آورد. مصر به عنوان خاستگاه این حزب سیاسی، با برکناری دیکتاتوری نظامی درسال2010، به پایگاهی برای اعمال قدرت اخوان المسلمین، پس از84 سال مبارزه وفعالیت، تبدیل شد. پیروزی محمد مرسی، نامزد جماعت اخوان المسلمین در انتخابات ریاست...

یافته های تحقیق نشان می دهند که همچنان اخبار جهان غرب، سهم زیادی را در اخبار بین المللی دارند. رسانه های غربی، جهان اسلام را منفی نشان داده اند و رسانه های جهان اسلام نیز جهان اسلام را منفی نشان داده اند، در شبکه بی بی سی، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه سوم را در میان اخبار سایر مناطق جهان داشته و عمدتاً با چارچوب خنثی و منفی ارائه شده اند. در شبکه سی ان ان، اخبار کشورهای اسلامی، رتبه دوم را در میان...

مقاله حاضر در پی تحلیل و بررسی شالوده­های مفهومی و دال­های مفصل­بندی گفتمان بیداری اسلامی از منظر مقام ­معظم­ رهبری است. در این تحقیق، در چارچوب روشی ترکیبی از نظریۀ زبان­شناسی انتقادی نورمن فرکلاف در تحلیل متون و از نظریهۀ گفتمان لاکلاو و موفه در چگونگی فراآیند هژمونیک شدن و تفوق یافتن گفتمان بیداری ­اسلامی بهره برده شده است. تحلیل متون آثار و سخنرانی­های مقام­ معظم ­رهبری نشان داد که در هندسۀ...

موضوع بیداری اسلامی از نگاه اسلام و رهبران دینی مورد نظر یعنی امام خمینی (ره) وسید قطب مورد بررسی قرار گرفته و همچنین تبیین ابعاد بیداری در اسلام بویژه زمینه ها – ریشه های بیداری مورد بررسی قرار گرفته است و ماحصل این کارو واکاوی ها چنین است که بیداری اسلامی چیزی جز بازگشت صادقانه انسان به اسلام و همچنین بازگشت فاعلانه اسلام به جامعه انسانی نیست. بیداری اسلامی حاصل نمی شود مگر به همه ابعاد اسلام...

وقوع جنبش های اخیر در اکثر کشورهای خاورمیانه ذهن نویسندگان، روزنامه نگاران و    تئوری پردازان در حوزه های سیاسی، اجتماعی، رسانه ای و غیره را به خود مشغول داشته و هر یک از آنان در این روزها از دیدگاهی ویژه به تبیین چرایی و چگونگی این پدیده پرداخته­اند. بسیاری از آنان تا دیروز دگرگونی سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا را تنها رویایی خوشبینانه برای ملت های آن می دانستند و حتی خود مردمان این منطقه د...

بروز نخستین نشانه های خیزش مردم مسلمان در کشورهای تونس، مصر، لیبی، بحرین، یمن و در شکلی محدودتر در عربستان و اردن علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی، قدرت های بزرگ و کشورهای توسعه طلب غربی را بر آن داشت تا این حرکت های مردمی را به نفع خود مصادره کرده، آنها را از مسیر اصلی خود منحرف کنند. بحث فرایند یا پروژه بودن این حوادث از همین جا رقم خورد؛ زیرا از همان ابتدا، قدرت های توسعه طلب تلاش بسیاری ک...