0

یکی از راه های شناخت ادبیات یک دوره، نقد و بررسی دقیق آثار ادبی و قضاوت بر مبنای واقعیّت های موجود آن دوره است. شعر دوره مشروطه که حدِّ واسط شعر سنتی و شعر نو محسوب می شود، از جهات گوناگون درخور توجه است. در این مقاله به دنبال آن هستیم که به بررسی نقدِ بلاغی دورۀ مشروطه با تأکید بر اشعار میرزادة عشقی و ابوالقاسم لاهوتی به عنوان دو شاعر مهم این دوره بپردازیم. برخلاف تصور رایج، نقد بلاغی تنها در شناخ...

ترانه در لغت به معنای خرد، تر و تازه از ریشهء اوستایی تئورونه، اصطلاحی عام بوده است که بر انواع قالب های شعری ملحون یا همراه موسیقی به ویژه فهلویّات، دو بیتی، رباعی و بیت اطلاق می شده است. با توجه به ریشه باستانی ترانه ها، کهن ترین اشعار فارسی در میان این نوع ادبی یافت شده است. در این جستار، ترانه سرایی در ادبیّات فارسی بررسی می شود، نخست به تعریف ترانه و سیر آن در گذشته و امروز پرداخته می شود. س...

چکیده: قرآن کریم به عنوان مبدأ علوم نه تنها از علوم بلاغت بیگانه نیست بلکه خود سبب پیدایش و توسعه این علم شده است. یکی از ارکان علم بلاغت، بدیع می باشد که به دو دسته لفظی و معنوی تقسیم می شود. مطالعه حاضر به بررسی یکی از زیر شاخه های این علم، یعنی محسنات معنوی می پردازد. از جمله اهداف این پژوهش شناسایی آرایه های معنوی مورد اتفاق دانشمندان علم بلاغت در قرآن کریم و کشف کارکرد های فنی آن و آسان ...

واژه ی ترانه برگرفته از «تئورونه» ی اوستایی در ادوار گوناگون با نام هایی مختلف آمده که مفهوم آن در گذشته، بیش تر با تصنیف، سرود، رباعی و مهم تر از همه، دوبیتی پیوند خورده است. تا قبل از انقلاب مشروطه و جریان شعر معاصر، مضامین ترانه ها، عمدتاً عشق، هجران یار، لالایی، مرثیه، چیستان، سرگرمی و تصاویر آن نیز بیش تر برگرفته از طبیعت و غالباً از نوع تشبیه محسوس به محسوس بوده است که این امر نیز به خاستگا...

اکبرنامه اثر منظوم حماسی- تاریخی حمید کشمیری به زبان فارسی است که تاریخ جنگ اول افغان – انگلیس(1217- 1220هـ ش) را در بر می گیرد. قهرمان آن محمّد اکبرخان (1195- 1224هـ ش) فرزند امیردوست محمّدخان (1165- 1236هـ ش) می باشد. این منظومه به تبعیّت ازشاهنامه فردوسی به نظم درآمده است. این کتاب علاوه بر اطّلاعات حماسی و تاریخی، رسوم و آداب و عقاید مردم افغانستان را نیز احتواء می کند. منظومه ای که این رساله ب...

در سال 1925م، نشریات دولتی تاجیکستان تأسیس شد. این نشریات در آغاز به علت نبود وجود دوایر ادبی و متخصصان چاپ و نشر فعالیت زیادی نداشت. در سال های بعد به ابتکار و تلاش استادان ادبیات تاجیک مثل صدرالدین عینی و ابوالقاسم لاهوتی فعالیت آن تقویت شد. نثر بدیعی تاجیک در مجلات و روزنامه های متعددی ازجمله روزنامه های معارف و مدنیت و مدنیت تاجیکستان چاپ شدند. در تهیه و تألیف نثر بدیعی تاجیک سهم انستیتو زب...

زبان ادبی بهترین، موثرترین و زیباترین شیوه ی ارتباطی بشر است که دارای ویژگی ها و شاخص هایی از جمله زیبایی، روانی ، فصاحت و بلاغت است. ابزار زیبایی زبان ادبی دو جنبه ی لفظی و معنوی را در بر می گیرد. از جمله ارکان زیبایی کلام، بدیع، بیان و معانی هستند. تائب اِوزی شاعر قرن سیزدهم (1229- 1294 ه.ق ) است که برای ادب دوستان کمتر شناخته شده است. در این رساله به بررسی آرایه های بدیعی دیوان اشعار وی می ...

بررسی هفت شرح¬نامه از داستان رستم و سهراب موضوع اصلی این رساله می باشد. در این رساله سعی کردیم در مواردی که شرح¬نامه¬های مختلف با یک¬دیگر اختلاف دارند با بهره¬گیری از تحلیل و استناد، مخاطب را برای گزینش شرح و تفسیر برتر،راه¬نمایی کنیم. شاهنامه به منزله¬ی برزگ¬ترین حماسه¬ی اساطیری، تاریخی و پهلوانی ایران و یکی از کامل¬ترین حماسه-های جهان است. این اثر از جهت معنوی نیز در خور اهمیّت است. آن¬چه در ز...

«ربّ السجنُ احبُ إلیَّ مما یَدعوننی إلیه ...» «حبسیه» یا «زندان نامه» بانگ وجدان های بیداری است که در برابر بی عدالتی ها و زورگویی ها طنین می اندازد. نهیبی است که از ژرفای تاریک، صفوف زورمندان را شهاب گونه در هم می شکند و می پراکند. سرچشمه ی این نوع ادب را باید در احساسات صادقانه ی بشری جستجو کرد. این ویژگی، نه تنها به ادبیات زندان جذابیتی خاص بخشیده، بلکه آن را فراتر از زمان و مکان، در قلب ادبی...