امارت به عنوان ساختاری سیاسی در ایران دوره اسلامی، که از وجوه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز برخوردار بود، با بهره گیری از بسترهای نوظهور پس از اسلام و با به کارگیری سنت های سیاسی ایرانی، انسجامی را که لازمه یک سازمان سیاسی وحدت بخش بود در جامعه ایرانی تحقق بخشید. این نوشتار با در نظر داشتن سهم امارت های سامانی، غزنوی و آل بویه در استمرار هویت ایرانی و بهره گیری کارآمد از سنت های سیاسی پیشین ایر...

جانمایۀ این مقاله دو مسألۀ بنیادین در تمدن اسلامی است: نخست اینکه ما در توصیف انگاره‌های بنیادین حوزۀ شهرسازی کمتر به ویژگی‌های سنتی خود پرداخته‌ایم و شناخت این انگاره‌ها را با توجه به این قبیل مباحث در غرب آغاز کرده‌ایم و دیگر اینکه، اساساً مقولۀ «عمومیت فضاهای شهری» در سال‌های اخیر به صورت روز افزون مورد توجه و محل مناقشه بوده است. بر این پایه، پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و مقایسه‌ای و ...

در این مقاله ساخت و صرف فعل ساده در دو زبان ایرانی نو ـ بلوچی و فارسی ـ مقایسه شده است. مقایسه‌ها نشان می‌دهد که مقولات ساخت و صرف فعل ساده در بلوچی و فارسی از بعضی جنبه‌ها شبیه و از سایر نظرها متفاوت است . به طورکلی محتوای مقاله نشان می‌دهد که : 1- تعداد فعلهای ساده در بلوچی امروزی نسبت به فارسی به مراتب بیشتر و توانایی بالقوة ‌آن برای ساخت واژگان جدید از طریق اشتقاق به مراتب راحت‌تر است. 2-...

دولت ایرانی ـ شیعی آل بویه، در حالی نزدیک به یکصدوسی سال فرمانروایی را تجربه کرد که با رویکردی نیمه شعوبی، فهرستی یکجا از آیین های ایرانی را در اختیار ما قرار داده است. امیران بویهی در پس زمینه آشکار اندیشه سیاسی شان، یکی از سلسله های مذهبیِ ایرانی گرا را بنیان نهادند. آنها گرچه بیش از دیگر حکومت های شیعی، بر خودباوری شیعه افزودند، اما بخش عمده میراث پیشین پادشاهی باستان را نیز در خود پروراندند....

این مقاله قصد دارد مسألۀ «حسرتِ باغ» یا همان «تمنای مینو» را به عنوان محرکی (رانه ای) بنیادین در هنر انتزاعی ایران، با محوریت عَلَم های عاشورایی، مورد بررسی قرار دهد. برای رسیدن به این منظور، در ابتدا به بازتاب این تمنّا در هنرهای مختلف ایرانی ـ اسلامی، اعم از تشعیر و تذهیب و نگارگری و غیره، اشاره ای گذرا نموده ایم؛ سپس به مقایسه ای تطبیقی و تحلیلی میان «عَلَم های عاشورایی» و «معماری منظر ایرانی» (با...

محله به‌عنوان سکونت‌گاهی اجتماعی محل استقرار شهرنشینان بوده است. این واحد اجتماعی که رکن جامعه ایرانی ـ اسلامی و برآیند ترکیب این دو جامعه محسوب می­شد، ساختار کالبدی شهرهای ایران باستان را در قالبی متفاوت در ایران اسلامی به نمایش گذاشت. عوامل متعدد سیاسی ـ اداری، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی موجب شکل­گیری فضای کالبدی محله در شهر شده که از این میان، عوامل اجتماعی و فرهنگی به‌واسطه ارتباط مستقیم با...

امروزه دیگر آموزش زبان های خارجه به چند روش تدریس دیکته شده و غیر قابل انعطاف تقسیم نشده است. با وجود اینکه رویکرد التقاطی آگاهانه به تدریس زبان مورد توجه بسیاری مدرسان زبان های خارجه می باشد ، برنامه های آموزشی اندکی را می توان یافت که به تعلیم مدرسان برای کسب چنین رویکرد وزینی می پردازند. متون، نهاده های زبانی با ارزشی در دسترس معلمان زبان قرار می دهند از اینرو که فرصت هایی برای تدریس صورت ها...

در این مقاله، آرای سیبویه ـ دانشمند مسلمان و ایرانی ـ دربارۀ زبان و زبان شناسی بررسی شده است. این عالم بزرگ ایرانی، که از رهبران نحلۀ بصره نیز بود، در نحو زبان عربی به کمال رسید. کتاب او با عنوان الکتاب از معروف ترین و معتبرترین کتاب ها در زمینۀ نحو است. الکتاب طرز توصیف دستور زبان عربی را تعیین و تثبیت کرد. تصویری که او از دستور زبان عربی رسمی و کتابتی ترسیم نمود به ذات همان است که امروزیان از...