از دیرباز موسیقی شعر تأثیر فراوانی در رساندن هر چه بهتر مفهوم مورد نظر شاعر و برانگیختن احساسات و عواطف شنونده داشته است. لذا رسالت اصلی این پژوهش بررسی موسیقی کناری و بیرونی غزلیّات اهلی شیرازی است. غزلیّات اهلی شیرازی از اوزان لطیف و روانی برخوردار است و بحرهای رمل و هزج بیشترین کاربرد را در غزل های وی دارد. این رساله در سه فصل تنظیم گردیده است. فصل اول به بیان کلیِات و تعاریف پیشینیان و معاصر...

پژوهش حاضر به بررسی فرایند‏های واژه‏سازی در نمونه‏هایی از اشعار نیما، شاملو و براهنی به‏عنوان پیشگامان شعر نو، مدرن و پست‏مدرن می‏پردازد. واژه‏های حاصل از انواع فرایندهای واژه‏سازی، و نیز واژه‏هایی که ویژۀ زبانِ این شاعران بودند شمارش شدند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که در شعر نیما فرایند ترکیب با 57.97%، در شعر شاملو فرایند اشتقاق با 46.92% و در شعر براهنی هر دو فرایند با 38.27% پرکاربردترین ...

وزن به عنوان یکی از مؤلّفه‌های مهم موسیقایی اهمّیّت ویژه‌ای در شعر فارسی دارد. با وجود اقبال خاصّ محقّقان به مبحث موسیقی شعر در دهه‌های اخیر، مطالب ناگفتة فراوانی در خصوص وزن و سایر مؤلّفه‌های موسیقایی باقی است. این مقاله تلاش می­کند با معرفی عوامل مؤثر در زیبایی «وزن» و آشنا کردن مخاطب با انواع شیوه­های غنی­ کردن موسیقی شعر، از یک­سو امکان التذاذ بیشتر مخاطبان از زیبایی­های آن را فراهم کند و از سوی ...

یکی از مفاهیم مکتب صورت‌گرایی در بررسی متون ادبی، عنصر برجسته‌سازی است که با عناوینی چون هنجارگریزی و هنجارآفرینی (قاعده‌افزایی) بحث می‌شود. هنجارگریزی یکی از مؤثرترین روش‌های برجسته‌سازی زبان ادبی و آشنایی‌زدایی در شعر فارسی به شمار می‌رود. بدیهی است عدول از قواعد زبان معیار یا افزودن قواعدی بر آن، روشی بوده‌است که بیشتر شاعران معاصر ازجمله سیمین بهبهانی برای آفرینش شعر، و ایجاد تمایز سبکی در ...

از ویژگى‏هاى شعر خوب، آراستگى آن با صور خیال است. تشبیه یکى از این صور خیال است که علاوه بر اشعار رسمى فارسى، در شعر کودکان نیز نمود یافته‏است. از آنجا که دنیاى کودکان، دنیاى خیال است، به کمک تشبیه در اشعار کودکان مى‏توان آنان را به عالم مخصوصشان هدایت کرد. البتّه هر تشبیهى نمى‏تواند براى کودک مناسب باشد؛ اینجاست که یک شاعر آشنا، با به‏گزینىِ تشبیهى مناسب با روحیات کودکان، مى‏تواند متبحّرانه اندیش...

خداشناسی یکی از بنیادی ترین دغدغه های فکری کودکان است که تعلیم آن به کودک با ظرافت های خاصی همراه است. قرآن و مفاهیم دینی از بزرگ ترین پشتوانه های انواع شعر فارسی از جمله شعر کودک است. هدف این مقاله بررسی چگونگی شاعرانه ساختن خداشناسی در شعر کودک و اشعار شاعران معاصر کودک است. انتخاب اشعار به صورت تصادفی و بر اساس گروه سنی «ج» و «د» بوده و این سوالات در مقاله مطرح شده است که نحوۀ معرفی خدا در ش...

"کلیه ی حقوق اعم از تکثیر، چاپ، نسخه برداری، اقتباس و ... این پایان نامه، متعلّق به دانشگاه بیرجند است و هر گونه سوء استفاده از آن پیگرد قانونی دارد. نقل مطالب با ذکر مآخذ بلامانع است." به استوارترین تکیه گاهم، دستان پرمهر پدرم به سبزترین نگاه زندگیم، آغوش پر مهر مادرم که خودش خدا نیست ولی در چشمانش خدا را می بینم؛ که هرچه آموختم در مکتب عشق شما آموختم و هرچه بکوش...

خاقانی، شاعر بزرگ و نام‌آور قرن ششم، به‌راستی یکی از درخشان‌ترین چهره‌های ادب ایران است که به سرودن شعر پیچیده و دیریاب شناخته شده است. زبان ویژة شعر خاقانی، کاربرد انواع ترکیبات بدیع، آفرینش مضامین نو، کاربرد علوم زمانه در شعر، التزام به رعایت انواع آرایه‌های لفظی و معنوی، کاربرد تشبیهات و استعاره‌های دور از ذهن و کنایات و... ازجمله نکاتی است که با پیچیده‌کردن شعر خاقانی، آن را دور از دسترس هم...

هرچند ضمیر نسبت به انواع دیگر کلمه مانند صفت، قید، فعل، اسم و مقوله‌های دیگر، تنوع کمتری دارد اما باز می‌تواند یکی از مهم‌ترین انواع کلمه باشد که شاعر با آن رفتارهای ویژه‌ای داشته باشد و محملی برای خلاقیت‌ها و مقاصد شاعرانۀ خود قرار دهد. هدف این مقاله بررسی خلاقیت‌های شاعرانه در عرصۀ ضمیر و کارکردهای هنری آن در شعر با تأکید بر اشعار شاملو است که با روش توصیفی ‌ـ‌ تحلیلی به این موضوع پرداخته است...