مقاله حاضر به بازسازی و استنتاج نظریۀ انقلاب اسلامی از اندیشۀ امام خمینی (ره) به عنوان رهبر انقلاب اسلامی می پردازد. باتوجه به اینکه امام دارای شخصیت منحصر به فرد وسازنده نظریه وایدئولوژی بوده است، بررسی نظریه انقلاب اسلامی ایشان، ساختن مدل نظری آن و در حقیقت نظریه پردازی بومی اهمیت و ضرورت تحقیق را نشان می دهد. روش این مقاله، روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی و ابزار گردآوری، متن خوانی و فیش برداری...

گزارش حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که آیا انقلاب مشروطیت 1911-1905 ،یک انقلاب دموکراتیک است یا انقلاب اجتماعی؟ این بحث از نقطه نظر جامعه شناسی سیاسی و با تکیه به تئوری مور- به صورت نسبی – تبیین گردیده است. بررسی ها دلالت بر آن دارند که انقلاب مشروطیت، بنا به دلایل زیر از ویژگی های انقلاب دموکراتیک برخوردار بوده است: الف) این انقلاب از سوی بورژوازی و اشراف زمین دار – در مراحل مختلف-هدایت شد...

انقلابهای رز و لاله ای که به ترتیب در سالهای 2003 و 2005 در کشورهای گرجستان و قرقیزستان به وقوع پیوستند در ادبیات سیاسی به عنوان انقلابهای رنگی شناخته می شوند. انقلاب رنگی پدیده ای است که در دو دهه گذشته تعدادی از کشورهای اروپای شرقی و اوراسیا را دستخوش تحول و دگرگونی ساخته است و به نوعی به یک شیوه جدید انتقال قدرت در کشورهای شبه اقتدارگرا تبدیل شده است. مسالمت آمیز بودن و پرهیز از خشونت، تأکید...

انقلاب مشروطه به عنوان یکی از بزرگترین و مهم ترین وقایع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران به شمار می آید. در شکل گیری و پیروزی انقلاب مشروطه، اقشار مختلف جامعه نقش ایفا کردند که در این میان، علما به عنوان یکی از اقشار مهم جامعه نقش اساسی داشتند. علمای مقیم مشهد نیز به موازات علمای سایر نقاط کشور در این رویداد مهم نقش به سزایی داشتند. نقش و مواضع علمای مشهد در انقلاب مشروطه چگونه بوده است؟ در انقلاب...

ادبیات پایداری از یک منظر، نامی است که عمر زیادی از پیدایش آن نمی­گذرد و به شعرهایی اطلاق می­شود که دربارة انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سروده شده اند. شعرای زیادی در زمرة شاعران این نوع شعر قرار دارند که در کتاب ها و دائرةالمعارف­های متناسب، نامشان ذکر شده است. این مقاله در صدد اثبات این نکته است که خسرو فرشیدورد، یکی از پیشاهنگان مبارزه با رژیم دژخیم ستم­شاهی بوده است؛ کسی که خود در زندان مخوف آن...

تحولات اخیر جهان عرب و پرسش در خصوص مفهوم بندی این پدیده ضرورت نگاهی دوباره به تئوری های انقلاب را دو چندان ساخته است. خیزش، قیام، شورش، ... و نهایتاً انقلاب نامیدن رخدادهای جهان عرب جملگی، حکایت از نوعی سر در گمی مفهومی در این باب دارد.  با نگاهی به ادبیات موجود در باب انقلاب مشاهده می شود که برخی صاحب نظران چنان این مفهوم را موسع تعریف کرده اند که هر کشمکش می تواند بدین مفهوم راه یابد، حال آنک...

انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این مقاله اثر انقلاب اسلامی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلا...

انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نقطه عطف تاریخی و سرآغاز دوران جدیدی در تاریخ جهان است. این انقلاب، پایان دهنده دوران فرودستی و تحقیر شرق و دنیای اسلام در برابر استعمار و سلطه گری غرب و آغازگر عصر بیداری، خودباوری و بازگشت به خویشتن اسلامی مسلمانان بوده است. انقلاب اسلامی از انقلاب هایی است که حرکت و آثارش در چارچوب مرزهای یک کشور خلاصه نمی شود، بلکه دیدگاه فراملی دارد. به همین جهت بر روی ملت ...

بیان این واقعیت که بین نظام سیاسی و نوع دانش در هر جامعه ارتباطی وجود دارد که استقرار و استمرار قدرت را میسر و ممکن می سازد، ما را به آنجا رهنمون می گردد تا از دانش سیاسی مطلوب در ایران متناسب با آموزه های راهبردی انقلاب اسلامی سؤال نماییم. به عبارت دیگر انقلاب اسلامی اقتضائات خاص خود را دارد که تمام حوزه های علمی و از آن جمله علم سیاست را تحت تأثیر قرار می دهد. از این منظر سؤال اصلی محقق آن اس...

اگر مهمترین ویژگی انقلاب اسلامی 1357 را در وجه فرهنگی و اندیشه ای آن جست و جو کنیم پرسش اصلی مقاله حاضر این است که تحلیل گفتمان نسبت به رهیافت های رقیب ( هرمنوتیک و چارچوب تحلیلی ایدئولوژی) که به تحلیل و تبیین جنبه فکری انقلاب ها و در اینجا انقلاب اسلامی پرداخته است، از چه رجحانی برخوردار است؟ در این نوشتار، ابتدا به بیان مسئله پرداخته سپس به بررسی رجحان تحلیل گفتمان در بررسی اندیشه انقلاب اسلا...