وقوع انقلاب اسلامی ایران تحولی نوین در عرصه گفتمان سیاسی اسلام در دوران معاصر ایجاد کرد. که در این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان «لاکلا و موفه» به بررسی و مقایسه گفتمان سیاسی انقلاب اسلامی ایران و جنبش های بیداری اسلامی در کشورهای عربی شمال آفریقا و خاورمیانه پرداخته خواهد شد همچنین تلاش می شود با تبیین تعالی گفتمان انقلاب اسلامی در جریان جنبش های بیداری اسلامی و احیای شعارهای انقلاب اسل...

هدف این مقاله تعیین وقایع برجسته انقلاب اسلامی در شهر تهران بزرگ، از زمان شروع انقلاب جمهوری اسلامی ایران است. برای این هدف لازم بود زمان شروع جنبش انقلاب اسلامی و تحکیم و تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران، انواع وقایع انقلابی از شروع جنبش انقلابی تا سرنگونی رژیم و از آن زمان تا تثبیت نظام جمهوری اسلامی، معیارهای ارزیابی اهمیت وقایع انقلابی مختلف در دو مرحله فرایند انقلاب مشخص شود. در این پژوهش پس...

انقلاب اسلامی ایران نه تنها در مکان و زمانی شکل گرفت که چندان انتظار نمیرفت، بلکه تفاوت های عمدهای هم با دیگر انقلاب ها، به ویژه انقلاب های جهان سومی داشت. پیچیدگیهای ناشی از همین غیرمنتظره بودن و تمایز نسبی باعث نوعی باز اندیشی و اصلاح در مفهوم بندی و نظریه پردازی انقلاب شد. در این نوشتار میکوشیم نشان دهیم که این بازاندیشی و اصلاح چگونه در انقلاب اسلامی پژوهی نمود یافته است. به عبارت دیگر، نشا...

هدف این نوشتار، واکاوی بخشی از بازتاب­های انقلاب اسلامی ایران در کشور اسلامی عراق بر طبق نظریه پخش است؛ از این ­رو، با در نظر گرفتن مبدأ و مقصد پخش، شرایط اجتماعی-سیاسی عراق، پیش و پس از انقلاب اسلامی ایران و در اداور گوناگون آن، مورد بررسی و مداقه قرار گرفته است. در مبحث موضوع پخش نیز کوشیده­ایم تا با ارائه شواهد عینی، اثبات بازتاب­های احتمالی انقلاب اسلامی بر این کشور را جست وجو کنیم. پرسش اص...

در مقالۀ حاضر، با توسل به نظریۀ بسیج منابع چارلز تیلی، به شناسایی فرآیند بسیج در دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران پرداخته‎ شده‎است. در واقع، پرسش اصلی پژوهش آن است که بسیج منابع در دو انقلاب مشروطه و اسلامی، بر اساس الگوی نظری چارلز تیلی چگونه صورت‎‎گرفته‎است؟ روش پژوهش تاریخی ـ مقایسه‎ای و همچنین روش تحلیل اسنادی است. بر پایۀ پرسش‎‎های مستخرج از مدل نظری مورد استفاده، تفاوت‎ها و تشابهات ...

مقاله ی حاضر در پی خوانش انقلاب ژانویه 2011 مصر به عنوان یک متن واحد با دیدگاه انسان شناختی است. رویکرد نظری اتخاذشده، ترکیبی از آرای وبر و هرمنوتیک گادامر است و در روش شناسی از آرای انسان شناسی تفسیری و به خصوص کلیفورد گیرتز استفاده شده و شامل دو بخش توصیف مختصر و توصیف فربه است. در توصیف مختصر انقلاب مصر، به بررسی زمینه ی اجتماعی فراملی و ملی پرداخته و در توصیف فربه، خوانش اندیشه های مسلط در ...

در مقالة حاضر، با استفاده از نظریة بسیج منابع چارلز تیلی به شناسایی فرایند بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده است. سؤال اصلی این مقاله آن است که بسیج منابع در انقلاب اسلامی بر اساس الگوی نظری بسیج منابع چارلز تیلی چگونه بوده است؟روش تحقیق مورد استفاده، روش قیاسی و تاریخی است. در این مقاله، بر پایة سؤالات مستخرج از مدل نظری مورد استفاده به مفاهیمی همچون منافع گروه­های مختلف، سازمان­ها...

در این عنوان چالش ها ‘ موانع و یا مشکلاتی هستند ‘ که از آغاز پیروزی انقلاب اسلامی 1357 به نحوی بالفعل یا بالقوه در مسیر پیشرفت اهداف و آرامانهای انقلاب قرار گرفتند ‘ برخی از آنها داخلی و برخی خارجی بودند . البته این چالشها ‘ فکری فرهنگی ‘ تبلیغاتی ‘ سیاسی‘ اقتصادی و نظامی و در نهایت نظری و عملی نیز هستند . در این مقاله ابتدا مبانی نظری مسأله مورد بحث قرار گرفته و به دنبال آن چالش ها ی نظری و عم...

این مقاله تلاش می کند تا ضمن اشاره به گفتمان اسلام سیاسی به عنوان یکی از گفتمانهای مهم تاریخ معاصر ایران به بررسی تطبیقی خرده گفتمانهای سیاسی مهم این گفتمان در قبل از انقلاب بپردازد و به این سوال پاسخ دهد که اشتراکات و افتراقات فکری این خرده گفتمانها چه بود؛ و اصولاً نظام سیاسی بعد از انقلاب تا چه اندازه تحت تاثیر مشترکات این خرده گفتمان ها بوده است؟فرضیه این پژوهش آن است که نظام سیاسی بعد از ان...

آینده‌پژوهی به لحاظ هستی‌شناسی پست‌مدرن بوده و عدم قطعیت اصل حاکم بر آن است. هدف آینده‌پژوهی نه «پیش‌بینی» بلکه «درنظرگرفتن» است. آینده‌پژوهی مطالعة آینده‌هاست و سه آینده «ممکن»، «محتمل» و مطلوب(مرحج) را به صورت همزمان در نظر می‌گیرد. با تقسیم مطالعات انقلاب به سه قلمرو فلسفة انقلاب، تئوری‌های انقلاب و نتایج انقلاب، پژوهش حاضر، در قلمرو مطالعات نتایج انقلاب‌ها جای می‌گیرد و می‌کوشد با استفاده ا...