معزالدوله بویهی در سال 334هـ.ق بغداد را تصرف کرد و اندکی بعد خلیفه عباسی المستکفی را عزل کرد. دوره آل بویه با توجه به قدرت آن حکومت و نیز عدم تعصب مذهبی ناشی از عدم پایبندی آنها به آیین رسمی، دوره ای درخشان و محیطی آرام برای صاحبان آرا و افکار و مذاهب مختلف فراهم آورد تا به بیان اندیشه های خود بپردازند. در این دوره متکلمین بزرگی از سه مکتب کلامی اشعری، معتزله و شیعی در بغداد و سایر قلمرو آل بوی...

در این نوشتار، پس از نگاهی اجمالی به آیات صفات خبری خداوند، تفکر ظاهرنگری نسبت به آیات صفات، منشأ پیدایش و شکل گیری این تفکر،اوج و افول های آن در مقاطع مختلف تاریخ، پیامدها و آثار منفی آن در فرهنگ اعتقادی مسلمانان به تصویر کشیده شده است. از صاحب نظران و فرقه های کلامی و مذهبی که در پرورش اندیشه ظاهرنگری و انتساب صفات ظاهری انسان گونه به خداوند تلاش می ورزیدند، یاد می شود. از همفکران جریان ظاهر...

در این مقاله به بررسی دیدگاههای تقریبی و وحدت گرایانه آیت‌‌الله مکارم شیرازی پرداخته شده است. هدف از این بررسی آشنایی با خدمات بی‌‌وقفه این دانشمند بزرگ اسلامی در راستای تقریب و وحدت امت اسلامی است. ایشان در آثار و سخنرانیهای خود همواره قرآن را حلقه اتصال و وحدت امت اسلامی دانسته و کوشیده است با استفاده از آیات قرآن، ضرورت این امر را روشن ساخته و خطرات اختلاف و افتراق امت اسلا...

تمثیل یکی از انواع مهم ادبی است که از دیرباز، مورد توجه سخنوران بوده و از آن جهت ارزشمند است که نتیجۀ افکار و اندیشه آن‎ها در طی قرن‌های متمادی و بخشی از فرهنگ و هویت یک ملت است. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، انواع تمثیل داستانی و ابزار و عناصر کاربرد آن در مخزن‌الاسرار نظامی بررسی شده است. در این پژوهش پس از استخراج انواع تمثیل، نمودار بسامدی نیز ترسیم شده است. نتیجۀ ای...

آموزه های قرآنی و روایات و احادیث آل الله، که شامل خلقت جهان هستی و موجودات، یگانگی خدا، اعتقاد به بهشت و دوزخ و برشماری صفات نکوهیده است، مبانی تفکر هنرمند شیعی را تشکیل می دهد. اژدها، که هم در آیات قرآن دیده می شود و هم در کلام آل الله، بیشتردر چهرۀ موجودی دوزخی ظاهر می شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تفکرات شیعی برخلق آثار هنری ایران با نقش اژدهاست. در واقع بررسی این موارد همه در جهت پاسخگ...

نظام نوین جهانی از همان آغاز با ناامنی ، هرج و مرج ، بحران و جنگ روبه رو بوده است . بسیاری از گروههای قومی ، نژادی ، مذهبی و غیره که در سالهای گذشته در چارچوبهای سیاسی ـ اجتماعی نسبتاً آرامی در کنار یکدیگر زندگی می کردند، اکنون پس از پایان جنگ سرد، نزاع جدیدی را بخاطر هویت جویی در سراسر جهان تجربه می کنند. آنها که فکر می کردند با پایان جنگ سرد و رقابتهای تسلیحاتی ، نظامی و ایدئولوژیک افسار گسیخت...

این مقاله به معرفی و نقد کتاب چالش مذهب و مدرنیسم می پردازد کتابی که چگکونگی شکل گیری اندیشه اتحاد اسلام و سپس تطور آن به اندیشه حکومت اسلامی یا ولایت فقیه را در ایران بررسی می نماید این اثر از جنبه پردازش موضوع برجستگی هایی دارد اما در بررسی و ارایه اندیشه علمای مشروطه خواه و مشروعه خواه دچار اشتباه می شود که این مقاله درصدد تبیین و تحلیل نقادانه آن است.

اندلس به عنوان غربی ترین منطقه از سرزمین های اسلامی از جایگاه و اهمیت ویژه ای نزد مسلمانان برخوردار بوده و همانند دیگر مناطق مورد توجه گروه ها و فرقه های مختلف از جمله شیعیان قرار داشت، اما به دلیل سلطه امویان بر آنجا و دشمنی آنان با علویان و جریان های منسوب به آنها و نیز گسترش مذهب مالکی، اندیشه های شیعی با سرکوب شدید مواجهه شده و اجازه ظهور و بروز نمی یافتند. در چنین فضایی دانشمندان هم یا به ...

در میان اندیشمندان سیاسی اسلام‌گرای ترکیه، فتح‌الله گولن چهره‌ای نام آشنا برای تحلیلگران امور سیاسی و مذهبی ترکیه و اروپایی به شمار می‌رود. اما درباره وی و آثارش در ایران متون بسیار اندکی وجود دارد و آرای وی تا اندازه‌ای ناشناخته مانده است. تأکید گولن بر الگوی همزیستی میان-ادیان دوره عثمانی و الگوی سنتی آن دوران، خود نشان از محافظه‌کاری و تأثیر سنت در اندیشه سیاسی وی دارد. سازگاری اسلام و مدرنی...

قیام های مردمی منطقه بیشترپیرامون دونقطه کانونی رقم خورده اند،یکی اعتراض به سیاست خارجی وحضور بیگانگان در منطقه ودیگری در قالب نارضایتی از وضع اجتماعی-اقتصادی داخلی. هدف ازاین مقاله بررسی نقش آموزه های اسلامی در تحولات انقلابی مصر  براساس نظریه سازه انگارانه است. برخلاف تصور برخی از تحلیلگران مسائل منطقه مبنی بر اینکه جریان اسلام گرایی رو به سکولاریزم دارد، استدلال نوشته حاضر آن است که چنین برآ...