در دهه گذشته گرایش به طراحی شهری – دانش هدایت تحولات شهری در جهت ارتقای کیفی – با اقبال فزایندها ی در ایران روبه رو بوده است. طی این دوره ، به رغم ابهام در جایگاه قانونی و متولی رسمی طراحی شهری در کشور ، دستگاه ها و سازمان های متعددی با عقد قراردادهای گوناگون مسئولیت تهیه انواع پروژه ها را به طراحان شهری واگذار کرده اند. با وجود تعداد قابل توجهی از قراردادهایی که تا کنون در مورد پروژه های طراحی...

میزان موفقیت یک عنصر هنر شهری به زمینه گرایی اثر و  هم خوانی آن با فرصت های ارایه شده محیطی وابسته است. ارتباط بین مجسمه با فضا و نسبت حاکم میان شاخصه های فیزیکی (ابعاد، جنسیت) و غیر فیزیکی (موضوع، سبک، کارکرد) مجسمه ـ که در فرایند خلق اثر منجر به ایجاد شاخصه های ذهنی منظر شهر از جمله ایجاد هویت و خاطره ذهنی مشترک و حس تعلق می شودـ با مکان نصب اثر که شامل سه رکن، محیط، معماری و مخاطب است؛ از عو...

معماری دستکند گونه خاصی از معماری است که در آن هیچ مصالحی برای تولید فضا استفاده نمی­شود و برخلاف اصول معماری متعارف مسائل ایستایی در این نوع معماری چندان مورد بحث نیست. این نوع معماری را می توان به نوعی تولید فضا از طریق ایجاد فضاهای منفی در بستر کوه و سنگ دانست که از ترکیب فضاهای پر و خالی متولد می شود و به نوعی پاسخگویی به نیازهای اقلیمی بشر است. فضاهای دلخواه در این نوع معماری با برداشتن تو...

گرچه امروز مقوله منظر شهری جایگاه تعریف شده و روشنی در سطوح جهانی چه آکادمیک و چه حرفه ای دارد، ولی همچنان به عنوان یک مسئله بومی، محل مناقشه است. سؤال از منظر شهری، ذهن را به سمت مؤلفه های تأثیر گذار و شاخه های علمی مرتبط با آن سوق می دهد. می توان بحث منظر را در دو حوزه معماری منظر (landscape architecture) و منظر شهری (urban landscape) بررسی کرد. حوزه اول به تعریف رابطه میان معماری و معماری من...

طراحی شهری و معماری منظر به مثابه دو شاخه مستقل از دانش¬های معماری و شهرسازی در طی قرن پیشین و عمدتاً به دلیل اهمیت یافتن مسئله کیفیت عرصه¬های همگانی و عمومی شهرها و حوزه¬های پیرامونی آنان مطرح شده ¬است. امروزه گسترش مفاهیم و مبانی نظری رشته¬های طراحی شهری و معماری منظر و همپوشانی آنها در فرایند ارتقای کیفیت عرصه¬های عمومی شهری و منطقه¬ای از تئوری تا عمل، بر میزان سردرگمی و ابهام نقش و حیطه¬های ...

بررسی و کسب دانش از نحوه تغییرات اجتماعی شهر در دوره‌های تاریخی متعدد بالاخص در اوایل توسعه و گسترش شهر، از اهمیت به سزایی در جامعه‌شناسی شهری برخوردار است. لذا هدف این مقاله، بررسی تغییرات اجتماعی شهر تهران در دوره پهلوی اول (1304-1321) است. در ارتباط با روش تحقیق، تحلیل تاریخی و تحلیل هرمنوتیک تفسیری به موازات یکدیگر در اینجا استفاده شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که: شهر تهرانی که ...

این جستار با نظر به آرای عبدالقاهر جرجانی در بلاغت، به طرح الگوهایی از تعامل و ادراک انسان در معماری برآمده است. در این نگاه، حضور، ادراک و تعامل معمار، بنا و مخاطب به عنوان یک مجموعه‌ی واحد مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا، با استناد به آرای عبدالقاهر جرجانی در بلاغت مبتنی بر وحدت لفظ و معنا، و کنکاشی در نظریات او در آفرینش و انتقال معنا، مباحث نظم و صور خیال او به عنوان منبع الهامی در ت...

یکی از مسائل مهم در معماری ابنیه مسکونی، الگوی کالبدی این نوع ابنیه است که در یک دسته‌بندی کلی می‌توان به دو الگوی درونگرا و برونگرا در این خصوص اشاره نمود. به‌رغم تداوم الگوهای درونگرا در معماری سنتی ایران، به‌دلیل مسائل مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و غیره، کاربست الگوهای برونگرا در مسکن معاصر ایرانی کاملاً مرسوم شده است و طی دهه‌های اخیر، امکان استفاده از الگوهای درونگرا در معماری ابنیه مسکو...

فرهنگ معاصر و به عبارت بهتر فرهنگ جامعه مدرن آکنده است از اخلاق مصرف، مشخصه‌ای که در دورۀ اخیر با گسترش نقش بازار آزاد (برآمده از نئولیبرالیسم اقتصادی) و افزایش نقش تصویر در فرایندهایی از بازی‌های معنایی پسامدرن شکل دیگری به خود گرفته است. از سوی دیگر فضاهای تجاری و مال‌ها، امروز به دلیل ماهیت سرپوشیده‌شان بیش از گذشته مرز بین مطالعات معماری و شهرسازی را کمرنگ کرده و تحلیل‌های اجتماعی-مکانی خاص...