خاقانی شروانی از سرآمدان عرصۀ قصیده‌سرایی در شعر فارسی می‌باشد و بخشی از اشعار وی به زبان عربی است که همچون اشعار فارسی وی دشواری‌های خاص خود را دارد. همین امر عامل کم‌توجهی محققان به این بخش از اشعار وی شده است. برای تبیین و فهم این بخش از اشعار خاقانی می‌توان از اشعار فارسی وی بهره گرفت. پژوهش حاضر با هدف بررسی اشتراکات اشعار عربی و فارسی خاقانی در پی پاسخ دادن به این پرسش است که اشعار عربی خ...

جنسیت به عنوان هویت اجتماعی افراد، نقش مهمی در شکل گیری اشعار عامه، به خصوص اشعار محلی بختیاری دارد. این اشعار ضمن بازتاب ارزش­ها و باورهای مختلف زنان و مردان، در نهادینه کردن آنها تأثیر بسزایی دارند. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر جنسیت بر اشعار عامۀ بختیاری (ترانه­های نوازشی، لالایی­ها، آهای گل و سوگ سروده­ها) است که با روش تحلیل محتوا و بر مبنای نظریۀ نابرابری جنسی واکاوی شده اند. این اشعار براس...

فن مدیح نبوی همانند هر فن شعری دیگر، مراحل مختلفی را طی کرده و فراز و نشیب‌های متعددی را پشت سر گذاشته است. این فن به وسیل? شاعران بزرگی چون کعب‌ بن زهیر و حسان‌بن ثابت پایه‌گذاری شد و با الهام گرفتن از قرآن کریم و سنّت نبوی به حیات خود ادامه داد. در دور? انحطاط (مغول، ممالیک و عثمانی‌ها) به دلایل مختلف سیاسی، اجتماعی و دینی و مذهبی، دوران شکوفایی این فن شعری فرا می‌رسد و با طبع-آزمایی شاعران ب...

احمد گلچین‏معانی، اشعار تعلیمی خود را به شکل‏های گوناگون بیان کرده است. گاهی در قالب‏های شعری مختلف به طور مستقل، گاهی با تک‏بیت‏هایی در لابه‏لای دیگر اشعارش و گاهی نیز به شیوه حکایت و تمثیل و در بعضی از موارد نیز به صورت غیرمستقیم و طنزآمیز به بیان نکته‏های اخلاقی، عرفانی و مذهبی پرداخته است. در این جستار کوشش می‏شود، با تجزیه و تحلیل دیوان گلچین‏معانی، اصلی‏ترین گونه‏ها، ویژگی‏ها و مضمون‏های ...

عمر ابوریشه، شاعر معاصر سوریه به شاعر وطن و عشق شهرت دارد. وی در شعر معاصر سوریه به عنوان یکی از نوگرایان و حلقه اتصال کلاسیک و رمانتیک محسوب می شود. اشعار او به سبک کلاسیک شعر عربی سروده شده اند و تاثیر مکتبهای ادبی همچون کلاسیک، رمانتیک و تا حدی سمبولیسم در اشعار او نمایان است. بررسی اشعار این شاعر نشان از آن دارد که او در نظم شعر همچون دیگر شاعران معاصر، به محورهای و موضوعات زیادی اهتمام ورز...

در مقاله حاضر، ده بیت اشعار مسعود سعد با استناد به نسخه های دیوان و استشهاد به اشعار وی تصحیح شده و دلایلی برای تصحیح یا ترجیح ضبط بعضی نسخه ها بر نسخ دیگر ارائه شده است.

عوامل اجتماعی، محیط طبیعی و عوامل فیزیولوژیک (جسمانی) بر موسیقی بیرونی و کناری اشعار مؤثرند. در این مقاله، تأثیر این عوامل بر موسیقی بیرونی و کناری اشعار خاقانی شروانی و مسیح کاشانی بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. ابتدا اوزان اشعار این دو شاعر که از دو دوره کاملاً متفاوت انتخاب شده اند؛ استخراج و براساس نظر علمای عروض و قافیه، طبقه بندی و بر پایه نظرات جامعه شناسان ادبیات، اوزان و بحور اشعار دو ش...

در این مقاله اشعار پر رمزو راز یکی از برجسته ترین شاعران قرن بیستم فرانسه بر اساس روش نقد مضمونی و از دیدگاه منتقد مشهور فرانسوی ژان پیر ریشارد بررسی می گردد آنچه مد نظر است ‘ پیگیری مسیر تخیل و رؤیاهای شاعر و دست یابی به راز خلاقیت اوست. این روش که در اصل ا ز نقد دنیای خیال گاستون باشلار ملهم است با توسل به سبک شناسی شعر افق های تازه تری را در نقد اشعار پرس می گشاید. در این راستا‘ آرایه ها و ت...

در میان اشعار منسوب به جاهلیت، گاه اصطلاحات دینی، عبارت ها و مفاهیمی مشاهده می شود که با مفاهیم، تعابیر و اصطلاحات دینی قرآنی شباهت دارد. ادعای تقدم زمانی این اشعار بر قرآن کریم، عده ای را برآن داشته که بپندارند شعر جاهلی می تواند یکی از منابع قرآن تلقی شود. این نتیجه مبتنی بر احراز مشابهت تام و تمام مضامین اشعار جاهلی با قرآن از یک سو و اثبات اعتبار این اشعار از سوی دیگر است و بررسی های علمی د...

شعر شیعی یکی از شاخه های مهم و بارز شعر به حساب می­آید که از زمان پیدایش آن یعنی صدر اسلام تا به امروز، نقش مهمی در تعبیر و بیان احساسات شاعران نسبت به عقاید مهم مرتبط با شیعه، ایفا نموده است. در عصر حاضر با توجه به مسائل مهمی از قبیل تبلیغات وسیع نسبت به این مکتب و بیداری اسلامی، سرعت قابل توجهی در انتشار و افزایش این نوع شعر به وجود آمده است. معروف عبدالمجید، شاعر مصری تبار معاصر، از جمله افر...