دهۀ چهل شمسی یکی از درخشان ترین مقاطع شعر معاصر فارسی است. در این دهه، جریان ها و موج های زیادی مانند موج نو، شعر دیگر و شعر حجم از دل شعر نیمایی سر برآوردند. هوشنگ چالنگی از جمله شاعرانی بود که در این دهه به شعر بیوزن موج نو گرایش پیدا کرد و به همراه چند شاعر، گروه «شعر دیگر» را تشکیل دادند که بعدها هستۀ نخستین «شعر حجم» شدند. آموخته ها و آموزه های شعری چالنگی در دهۀ پنجاه سرمشق شاعران جوان مس...

هر چند مباحث مربوط به استعاره از دیرباز کانون توجه حوزه های مختلف به ویژه مطالعات ادبی بوده اما استفاده هدف دار و منظم از آن در متون علوم اجتماعی به ویژه جامعه شناسی امری جدید است. استعاره و تمثیل در تولید ایده ها، فرضیه ها و نظریه ها نقش عمده ای دارند. این مقاله با استفاده از روش اسنادی، افزون بر واکاوی مبادی معرفتیِ استعاره، به تأثیر استعاره های زیستی در نظریه های جامعه شناسان کلاسیک از قبیل ک...

چکیده هدف این نوشته آن است که با بررسی نظریه‌ها و مدل‌های روان‌شناسان اخلاق و پیوند زدن این مباحث با مفهوم «استعاره»، پیشنهادی کاربردی برای تقویت تفکر اخلاقی کودکان، از طریق بازی و ادبیات ارائه کند. ابتدا به بررسی الگوی پیاژه برای رشد اخلاقی کودک می‌پردازیم و سپس بحث را با بررسی آراء کولبرگ، از دیگر روان‌شناسانی که در قالب رویکرد شناختی، به این موضوع نگاه کرده‌ است، دنبال می‌کنیم. در ادامه، با ...

در نگاه زبانشناسی شناختی، استعاره صرفا یک مقوله زبانی نیست، بلکه مرتبط با تفکر و اندیشه انسان است و از گذر آن می‌توان به نوع و چگونه اندیشیدن صاحب سخن پی‌برد؛ بر همین اساس در این جستار سعی شده است تا چگونه اندیشدن امام علی (ع)در خصوص مفهوم گناه که یکی از انتزاعی‌ترین مفاهیم پرکاربرد متون دینی است، مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. قطعا این چگونه اندیشیدن به شناخت و درک عمیقی از مفهوم گناه منجر می‌ش...

استعاره در رویکرد قدیمی و کلاسیک خود لفظ محور است و کارکردی زیبایی شناختی و هنری دارد و حضور آن فراتر از زبان ادبی نیست، درحالی‌که نگاه به استعاره در زبانشناسی شناختی نگاهی مفهوم محور و نه لفظ محور است. جورج لیکاف و مارک جانسون آن را وسیله‌ای برای تفکر و اندیشه به شمار می‌آورند که در رفتارهای انسان از جمله رفتار زبانی وی جاری است. مقاله حاضر می‌کوشد با توجه به مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی به واک...

استعاره تشبیهی است که یکی از ارکان آن حذف شده است و ذهن را از چیزی به چیزی شگفت انتقال می دهد. این تحقیق که با روش کتابخانه ای و از راه تبیین بلاغت استعاره در صدد شناخت مفاهیم آیات به کمک این آرایۀ بیانی است نشان می دهد که هشت نوع استعاره در جزء سی ام قرآن کریم به کار رفته است که عبارتند از: مصرحه، مکنیه، مرشحه، تمثیلیه، اصلیه، عنادیه و تخییلیه. همچنین از میان انواع استعارۀ، استعاره های مصرحه و...

هدف این مقاله، به دست دادن اصولی از نوعی روش شناسی تلفیقی در حوزه علوم اجتماعی است که برمبنای خوانش آرای ویتگنشتاین، هایک و گادامر در افق فکری یکدیگر شکل گرفته است. در ابتدا و پس از بیان مسئله و ضرورت پرداختن به آن، ادبیات بحث به طور خلاصه مرور شده است و سپس به طور اجمالی امکان تلفیق آرایاین سه متفکر مورد بحث قرار گرفته است. این امکان با مرور شش شباهت مهم در قالب معادل یابی واژگان کلیدی هر متفک...

زمان مفهومی انتزاعی است، و همواره از طریقِ چیزی ملموس و عینی درک می گردد. در نظریه ی معاصر استعاره که بنیانی شناختی دارد، به استعاره هایی مانند «زمان به مثابه ی مکان یا فضایی محصور» و «زمان به مثابه ی شیء» اشاره شده است. در این استعاره ها چگونگیِ ارتباطِ زمان و ناظر هم بررسی شده، به گونه ای که دو تقسیم بندیِ «زمان متحرک و ناظر ثابت» و «زمان ثابت و ناظر متحرک» مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر م...

استعاره در رویکرد قدیمی و کلاسیک خود لفظ محور است و کارکردی زیبایی شناختی و هنری دارد و حضور آن فراتر از زبان ادبی نیست، درحالی‌که نگاه به استعاره در زبانشناسی شناختی نگاهی مفهوم محور و نه لفظ محور است. جورج لیکاف و مارک جانسون آن را وسیله‌ای برای تفکر و اندیشه به شمار می‌آورند که در رفتارهای انسان از جمله رفتار زبانی وی جاری است. مقاله حاضر می‌کوشد با توجه به مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی به واک...

چکیده در زبان‌شناسی شناختی که از مکتب های نوین زبانشناسی است، استعاره پدیده ای زبانی به طور عام و زبان ادبی به طور خاص نیست، بلکه پدیده‌ای شناختی و ذهنی است و آنچه در زبان ظاهر می‌شود، صرفاً نمودی از این پدیده ذهنی است و در واقع، استعاره‌های ادبی و زیبایی‌شناختی فقط زیرمجموعه‌ای از استعاره‌اند. در این پژوهش که به روش تحلیلی و توصیفی انجام گرفته است، سعی بر آن بوده است که با استفاده از رویکرد زبا...