زن و زنانگی در طول تاریخ به قلم مردان، ترسیم شده و همواره زن از دیدگاهی مردانه به جامعه شناسانده شده است. اما پس از اینکه زنان خود قلم به دست گرفتند، تفاوت‌ها و واقعیت‌های زیادی از هویت زنانه مطرح شد که پیش از آن کمتر مورد توجه بود. سیمین دانشور به عنوان یکی از اولین نویسندگان زن ایرانی، در نگاشتن هویت و ذهینت زنانه سهم به سزایی داشته است و همین امر موجب شده تا پژوهشگران زیادی به بررسی زن در آث...

ادبیات تطبیقی حوزه ای از پژوهش های ادبی است که درآن آثار دو یا چند نویسنده ازدو زبان وملیت متفاوت با یکدیگرمقایسه می شوند.دراین مقاله آثار داستانی سه نویسندۀ زن، یعنی «ویرجینیا وولف»، «سیمون دوبووار» و «سیمین دانشور» از زاویۀ دید ادبیات فمینیستی و مکاتب فکری تأثیر گذار بر اندیشۀ آنان بررسی شده است. مطالعه و تحلیل آثارشان نشان می دهد که وجه مشترک ادبیات فمینیستی، تلاش برای احیای حقوق و نمایاندن ...

نقد و ارزیابی جریان های فکری ایران معاصر، متأثر از چگونگی برخورد آنها با مسأله ی سنت و تجدد است. در تلاقی ایرانیان با دنیای مدرن ، نخبگان فکری با قضاوت درباره ی این دو گزینه ، در عین حال از بعد نظریه پردازی نیز، جهت حرکت خود را تعیین می کردند . در مقاله ی حاضر با اشاره به نیازهای فکری در فهم سه رویکرد تجددگر ا، بومی گرا و گزینش گرا با تمرکز بر اندیشه ی آل احمد مورد ارزیابی قرار می گیرد. جلال آل...

مهم‌ترین محور این پژوهش، بررسی شخصیت قهرمان اوّل و قهرمانان اصلی داستان «مدیر مدرسه» از منظر اخلاقی، رفتاری و اعتقادی است که برای هر یک از این سه شاخص، نمونه­هایی از متن کتاب به عنوان شاهد بیان شده است؛ امّا این که چرا از بین شخصیت­های پر­شماری که در داستان حضور دارند، تنها به بررسی همین دو گروه بسنده شده، مهم‌ترین دلیل، به رنگ نقش پررنگ و عمیق قهرمان اول و نیز قهرمانان اصلی بازمی­گردد که در سازو...

در میان نویسندگان معاصر ایران، صادق چوبک نیز فردی شناخته شده است. چوبک با خیمه شب بازی پا به صحنه ادبیات داستانی گذاشت در داستان نویسی ایران (دهه چهل) با خلق رمان تنگسیر موفق شد توانایی های خود را به گونه ای تردید ناپذیر به جامعه ادبی جهان، اثبات نماید. نگاه ناتورالیستی صریح، دقیق و جز نگر چوبک درتوصیف بی پرده فضا، موقعیت و شخصیت ، بعضی داستان های او را سرشار از قابلیتهای دراماتیک نموده است. به...

سبک واقعیتی زبانی است و سرچشمۀ این واقعیت در گزینش های زبانی نویسنده نهفته­است. مطالعات سبک شناسی می تواند در درک بهتر متون ادبی راهگشا باشد. تحقیق حاضر، به توصیف و بررسی ویژگی­های زبانی داستان­های کوتاه جلال آل­احمد می پردازد. نگارنده سعی­دارد تا برخی از ویژگی­های آوایی، واژگانی و نحوی نثر آل­احمد را تعیین­کند. بدین­منظور بیست داستان کوتاه آل­احمد، براساس روش پیشنهادی رایت و هوپ (1996) بررسی­ش...

جلال آل احمد از نویسندگان پرکار دهه ی چهل ه.ش در آثار خود، بارها مسائل اجتماعی، سیاسی و عقیدتی را به چالش کشیده است؛ انتقاد از مسائل جامعه نه تنها در مقالات و سایر نوشته های او، بلکه در داستان های کوتاهش نیز نمود دارد. از پنج مجموعه ی داستان کوتاه چاپ شده از وی، چهار مجموع دارای داستان هایی بهره مند از عناصر طنز هستند؛ آل احمد در این مجموعه ها فلاکت و عقب ماندگی عوام، رواج باورهای خرافی، بی اعت...

در این مقاله برآنیم با معرفی سیر مباحث فلسفی کاربردی در حوزه رئالیسم و نظریه رمان به مؤلفه های طرح شده در ساختار روایی رمان های رئالیستی دست یابیم، سپس با تکیه بر آن ها رمان کوتاه «مدیر مدرسه» اثر جلال آل احمد را تحلیل و جنبه های رئالیستی این اثر را نمایان سازیم. در میان آثار آل احمد این رمان به دلیل رئالیسم انتقادی و قدرتش در ارایه مسائل ویژه ای از جامعه در ادبیات داستانی ایران جایگاه و هویت م...