شهر تاریخی جرجان در چهار کیلومتری غرب شهرستان گنبدکاووس دراستان گلستان واقع شده است.این شهر یکی از شهرهای مهم قرون اولیه اسلامی است که طبق نوشته جغرافی نویسان چون اصطخری و ابن حوقل با شهرهای معروفی مانند ری و نیشابور قابل مقایسه بوده است.این محوطه مهم قرون اولیه اسلامی از سال 1350ه ش تا سال1357ه ش مورد کاوش قرار گرفته است.در این مقاله،مجموعه سفالینه های مکشوفه با روش تحلیل کیفی و توجه به دو متغ...

تحقیق حاضر مطالعه ای میدانی برای سنجش تغییرات در روی زمین سماهای فرهنگی است مطالعه مدارک باستان شناختی در گستره یک زمین سمای در حال تغییر احتیاج به مطالعات زمین باستان شناختی در وسعت منطقه ای و راهبردهای بررسی های روشمندو کاوش های باستان شناختی دارد. در این تحقیق اندیهش ارتباط و انطباق زمین سیما اکولوژی مدارک باستان شناختی و ژئومرفولوژی زمین سیما ها از یک طرف و نحوه سنجش تغییرات در روی زمین س...

در ایران باستان بنا بر سنتی دیرینه جامعه به سه یا چهار طبقه تقسیم می‌شد. صاحب‌نظران بر این باورند که این میراث مشترک به دوران هندواروپایی برمی‌گردد که رد پای آن را می‌توانیم در جوامع و باورهای اقوام هندواروپایی بیابیم. بررسی منابع حاکی از وجود طبقات مختلفی در جامعه ایران باستان بوده است ازجمله‌ی این طبقات روحانیون، جنگجویان، دبیران، کشاورزان و صنعتگران بوده است. اما موضوعی که مهم است، اینکه آیا...

چکیده ندارد.

در هیچ دوره­ای، تاریخ و حضور تاریخی انسان در جهان چونان وجودی تاریخی­شده و تاریخ­مند، گسترده، فراگیر و جهان شمول تر از دورة جدید، موضوعیت شناخت نداشته و ماده و موضوع معرفت نبوده است. هیچ دوره­ای کنجکاو و حساس و گشاده دست تر از دورة جدید، سرمایة عمر نسل هایی از سخت­کوش­ترین فرزندانش را هزینة به­کف­آوردن و به­دست­دادن معرفت و فهمی قابل­قبول از موقعیت و معنای حضور و تقدیر تاریخی انسان در جهان به­ک...

ذخیرهء نامهای تاریخی این سنگ نبشته،اعم از نامهای جغرافیایی و نام مردان تاریخ ساز،که هیچ گونه دگرگونی ای را نمی توانسته اند به خود راه دهند و همچنان به صورت تاریخی خود برای ما محفوط مانده اند،نیز بسیار ارجمند و گرانبها است.با تفسیر سنگ نبشتهء بیستون ازاین روی یک بار دیگر از نزدیک با این نامها آشنا می شویم.

زحل باشکوه، ششمین سیاره از خورشید، دورترین جهان شناخته شده در عهد باستان می­ باشد و با کمترین سرعت حول منطقه­ البروج حرکت می ­کند. یونانیان باستان این سیاره را به نام کرونوس، پدر زئوس، معرفی کرده ­اند زیرا در این داستان­ ها، سیاره زحل قبل از خدای کاشت و بذرافشانی نام گذاری شده است. یونانیان باستان، زحل را با خدای باستانی زمان که بعدها پدر زمان شد، مربوط دانسته ­اند. نام سیاره از کلمه Sat...

پس از سال ها تردید مردم اروپا و امریکا درباره داستان حضرت نو (ع)، طوفان، کشتی و عمر طولانی وی سرانجام باستان شناسان توانستند با حفاری هایی در بین النهرین آثار به جا مانده از آن طوفان و با مشاهده عکسی که یک خلبان ترک از مرزهای ایران و ترکیه گرفته بود کشتی نوح را کشف کنند. با انجام این کاوش ها باستان شناسان توانستند، بسیاری از حقایق کشتی را بدست بیاورند و به عظمت این آیه باستانی پی ببرند. این جست...

بدون تردید در مطالعات باستان¬شناسی مذهبی عصر ساسانی، آتشکده‌ها و چهارتاقی¬ها از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. آتش که در تعالیم دین زرتشت از عناصر مقدس و مورد احترام یکتا¬پرستان زرتشتی بود، در مدت نزدیک به پنج قرن حکومت ساسانی با احداث آتشکده‌ها و چارطاقی¬ها در سراسر امپراطوری تقدس ویژه¬ای یافت. چارطاقی نو یافته خانه دیو از جمله چهارتاقی¬های ارزشمند عصر ساسانی است که برخی محققین خارجی و باستان¬شنا...

فرهنگ ایران باستان، فرهنگی گسترده و فراگیر است که پس از اسلام، در ادبیات هزارساله این سرزمین، نقش خود را به جای گذاشته و در اکثر حوزه های ادب فارسی تأثیر گذار بوده است. این پژوهش در پی آنست تا با بررسی بازتاب فرهنگ ایران کهن در چهار مثنوی عطار نیشابوری، تأثیر پذیری شعر عطار را از فرهنگ ایران باستان به اثبات برساند. لذا این رساله در چهار فصل تدوین شده است. در فصل اول، ادیان و مذاهب ایران باستان ...