بحث درباره جایگاه عقل در ادراک وگفتگو از گستره اعتبار آن در حوزه تحصیل معارف الهی واحکام آن نفیاً یا إثباتاً از مهمترین ومطرح ترین مباحث جاری تاریخ بشر است. ودر برهه خاصی از تاریخ فکر اسلامی به کانونی از جذب ودفع افکار واندیشه ها مبدل گشته است. اخباریون ومحدثین که مرحوم مجلسی در میان آنان جایگاه ویژه دارد به نفی مطلق اعتبار وارزش عقل وجایگزین کردن تمسک به اخبار وکلام معصومین منسوب گشته اند. مقاله...

در نوشتار حاضر نخست مهم­ترین مبادی هستی­شناسانۀ روایت صدرایی نظام احسن تحلیل   می­گردد. ملاصدرا علاوه بر اتکا به اصالت وجود، تمایز وجود و ماهیت، تمایز امکان و وجوب با قول به وحدت تشکیکی وجود یا وحدت شخصی وجود و تشکیک در مظاهر آن (به عنوان دو مبنای متفاوت) و قاعدة امکان اشرف، تصویردقیقی از قانونمندی عالم (اعم از نظام علی-معلولی طولی یا نظام مظاهر)، وحدت حقیقی و نظام ذاتی عالم، اتصال مراتب یا مظا...

یکی از نتایج عدم کتابت حدیث- پس از رحلت پیامبراکرم(ص)-این بود که حدیثهای ساختگی و جعلی شیوع یافت‘زیرا هنگامیکه احادیث نوشته نشد کمتر توانستند برای آن حد و مرزی قائل شوند‘و چنانکه مشهوراست درابتدا((سند))نیز مورد نظر نبود‘لذا خبرگان فن ناگزیر احادیث رادسته بندی کردند و عناوین: (( مسندومرسل‘معروف ومنکر‘مردودومتروک‘متفق ومفترق‘مؤتلف ومختلف)) و غیره را بر آنها نهادند. و نیز طریق بهتری که برای تمیز ا...

پایه گذاری اهداف تعلیم و تربیت بر اساس آموزه های دینی و ایجاد افق روشن برای نسل جوان، نگاهی عمیق به باورهای دینی و ارائه روش ها و تکنیک های جدید را می طلبد. در این مقاله به هدف تبیین مبانی فکری نظام احسن در هستی شناسی، انسان شناسی و خداشناسی و کاربرد آن در تعلیم و تربیت، به ویژه تأثیرگذاری در ایجاد بینش و حیطة یادگیری، ضمن اشاره به جایگاه نظام احسن در تفکرات انسانی به تحلیل سیمای قرآنی و رویکرد...

فهم و نقد احادیث از موضوعات بسیار مهم دانش حدیث است، امروزه با توجه به توسعه ی علوم بشری برخیبرداشت های پیشین از احادیث مربوط به طبیعیات به چالش کشیده شده است. از جمله برخی از برداشت ها از احادیث مربوط به خواص خوراکی ها، با کمک آن چه امروز بشر در اختیار دارد، بسیار تغییر کرده، دقیق تر شده و جلوه یتازه اییافته است. این رساله به گردآوری، گزارش، دسته بندی و تحلیلناهمسانی برخی روایات مربوط به خواص ...

«منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه» اثر مرحوم میرزا حبیب الله خوئی از شروح مهم و برجسته‏ی نهج البلاغه در تاریخ شرح نویسی بر این کتاب گرانسنگ محسوب می‏شود. این اثر که در اواخر دوره‏ی قاجار به نگارش درآمده دارای ویژگی های خاصی است که آن را از دیگر شروح متمایز می کند و به همین دلیل در میان شروح نهج البلاغه جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. تبیین و بررسی ویژگی‏های این شرح در سه بخش انجام گرفته...

حرز وتعویذ عبارت است از برخی آیات قرآن، ادعیه ماثوره، اسماءالحسنی، اسامی فرشتگان یا اولیاء الله، اوراد، رموز و علائم مفهوم یا نامفهوم که اغلب، آنها را به منظور در امان ماندن از آسیب ها می خواندند یا به صورت مکتوب با خود حمل می کردند. از آن جایی که این موضوع شبهات و پرسش هایی را فرا روی جامعه قرار داده است. در این نوشتار در صددیم با بررسی سندی و متنی روایات حرز و تعوید اعتبار آن ها را بسنجیم. در...

«حدیث» وسیله اطلاع ما از سنّت معصومان علیهم‏السلام است. سنّت رفتار، گفتارو امضای معصوم(ع) وهمتای قرآن و یکی از منابع شناخت دین خداست. برخی افراد، که در زمان حیات معصومان علیهم‏السلام زندگی می‏کردند به طور مستقیم به سنّت دسترسی داشتند، اما دیگران به طور غیر مستقیم و با غور و جست‏وجو در احادیث، در صدد نیل به مراد معصومان علیهم‏السلام می باشند. بی‏شک، دست‏یابی به این مطلوب مهم، نیازمند بکارگیری روشها...

فقه الحدیث دانش فهم حدیث است که راه رسیدن به فهم درست سنت را به ما نشان می دهد. عالمان بسیاری از جمله شیخ بهایی برای رسیدن به فهم درستی از سنت، توجه ویژه ای به فقه الحدیث داشته اند. بررسی شیو? فقه الحدیثی شیخ بیانگر آن است که وی به پیش نیازهای فهم حدیث آشناست. نسخه های مختلف یک حدیث را می یابد و به تصحیف توجه می دهد. مراحل فهم حدیث نزد شیخ بهایی را می توان در دو مرحل? کلی جای داد: فهم ظاهر و ...