خوز و خوزی و کتاب‌هایشان به نام شوسماهی و جامع الخوز به کرّات به عنوان مرجع در منابع مهم پزشکی قدیم در اسلام و ایران مورد استفاده قرار گرفته‌اند ولی متأسفانه امروزه در دسترس نمی‌باشند. در این مطالعه چهار کتاب «القانون فی الطب» ابن‌سینا، «الحاوی» رازی، «الجامع المفردات الأغذیه و الأدویه» ابن‌بیطار و «الصیدنه» ابوریحان بیرونی برای اوّلین بار مورد استقصای کامل قرار گرفت و کلیه‌ی ارجاع‌های مربوط به خ...

انجام هرگونه پژوهش و بررسی آزمایشگاهی در خصوص گیاهان دارویی طب سنّتی به اطلاعاتی وابسته است که مستند بر گیاهان دارویی با نام علمی مشخص است، لذا در این مقاله، در راستای نزدیک نمودن طب قدیم به طب جدید، مشخص نمودن نام علمی به عنوان محور اصلی مطالعات در نظر گرفته شده است. در این مطالعه برای جلوگیری از هر گونه شبهه، فهرستی از گیاهانی که در مورد نام علمی آن‌ها اختلاف نظر وجود ندارد، تهیه گردید. در این...

در بسیاری از مناطق کشور، عملکرد و اجزای عملکرد کلزا تحت ‌تأثیر تنش‌‌آبی قرار می‌گیرد. به منظور بررسی اثر تنش ‌آبی بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزا، پژوهشی به ‌صورت کرت‌های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 87-1386 در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان-تهران اجرا گردید. در این آزمایش دو رقم کلزای بهاره RGS003 و OPTION500 به عنوان عامل اصلی و تیمار سه فاصله آبیاری...

چکیده ری در دوره اسلامی، برخلاف شهر همسایه‌اش؛ قم، از تنوع فکری و مذهبی برخوردار بوده و شیعیان (امامی، زیدی، اسماعیلی) و حنفیان، با گرایش‌های مختلف فکری چون معتزلی، اشعری، کلابی، جهمی و... در این شهر توانستند در عرصه‌های مختلف، به پیشرفت قابل توجهی دست پیدا کنند. به دنبال این تحولاتی که در ری پدید آمد، شهر، کانون توجه و مقصد مهاجرت دانشمندانی نظیر ابوریحان بیرونی، قاضی عبدالجبار معتزلی و شخصیت...

چکیده: در گنجینة نسخ خطی فارسی، کتب زیادی در موضوع کانی شناسی وجود دارند که اغلب با نام «جواهر نامه» یا «معرفه‌الجواهر» به موضوعِ معرفی گوهرها، شرح صفات، انواع، معادن، عیوب، روش نگهداری، خواص طبی و قیمت آنها و حتی شناخت برخی سنگهای کم ارزش، فلزات و گاه عطریات و... پرداخته‌اند. نثرگوهرنامه ها معمولا روان، ساده و علمی و از نظر محتوا نیز، بیشتر دارای مطالبی تکراری و برگرفته از الجماهر فی الجو...

سنگ لاجورد (Lapis lazuli) نام سنگی است که در فلات ایران استخراج می‌شود. خاستگاه اصلی سنگ لاجورد،‌ معادن سرسنگ در سرزمین بدخشان در شمالی‌ترین بخش افغانستان است. این سنگ به رنگ آبی تیره همراه با لکه‌های طلایی پیریت است و از سنگ‌های نیمه‌قیمتی و شناخته شده در عهد ایران باستان و یکی از کالاهای تجاری ایرانیان بود. دانشمندان ایرانی از جمله ابوریحان بیرونی، ابن سینا، خواجه نصیرالدین طوسی، جوهری نیشابو...

شناسایی ارقام متحمل به خشکی از نظر تولید محصول در مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، این آزمایش در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل با 20 ژنوتیپ کلزا و 5 سطح پتانسیل آب 0، 15/0-، 3/0-، 5/0- و 8/0- مگاپاسکال در 4 تکـرار درآزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان در سال1394-1395 اجرا شد. جوانه‏زنی بذر ژنوتیپ‏های مختلف به‏صورت روزانه دوبار در هر پتانسیل آب و دمای 20 درجه...

رازیانه (Foeniculum vulgare Mill) گیاهی از خانوادة چتریان است که علاوه بر استفاده‌های دارویی، در مصارف تغذیه‌ای، تولید مواد آرایشی، عطر‌سازی، معطر‌کردن خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها کاربرد وسیعی دارد. با توجه به اهمیت بالای مقادیر و ترکیبات اسانس، محتوا و ترکیبات شیمیایی اسانس رازیانه‌های ایران بررسی شد. در این مطالعه 50 اکوتیپ رازیانه از مناطق مختلف ایران جمع‌آوری شدند و در مزرعة تحقیقاتی پردیس ابوری...

به منظور بررسی تأثیر روش کاربرد علف کش های مختلف در کنترل علف های هرز خزانه گل جعفری، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در شرایط خرانه، در بهار و تابستان 1386 در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران واقع در شهرستان پاکدشت طراحی و اجرا گردید. تیمارها، شامل کاربرد تریفلورالین به صورت پیش کاشت و بلافاصله آبیاری به میزان دو و سه لیتر در هکتار، تریفلورالین به صورت پیش کاشت...

به‌منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی بذور گیاه دارویی ریحان (.Ocimum basilicum L) به دما و تعیین دماهای کاردینال برای درصد و سرعت جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت تجزیه‌ی مرکب در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار و شش سطح دمایی (8، 15، 20، 25، 30 و35 درجه‌ی سانتی‌گراد) در آزمایشگاه تکنولوژی بذر پردیس ابوریحان دانشگاه تهران به اجرا درآمد. در این تحقیق 22 توده‌ی ریحان شامل تهران (سبز)، شهرری (سبز)، بیرجند ...