فردوسی و متنبی، دو حماسه سرای بزرگ ادب پارسی و عربی، تصاویر بدیعی از حملات توفنده ی لشکریان، خلق کرده اند که از زوایای مختلف، قابل تأمل و بررسی است. عواملی چون توارد، الگوهای کلیشه ای و تأثیرپذیری فردوسی از متنبی، باعث شده تا این دو شاعر در ترسیم باشکوه صحنه های حماسی سپاهیان؛ مضامین و تصاویر مشترکی داشته باشند؛ اما فردوسی به دلیل شرایط خاص سیاسی- اجتماعی، خود را در مقابل مردم می بیند؛ بنابراین...

ناصرخسرو و ابوالعتاهیه از جمله شاعرانی هستند که حکمت را در مضامین شعری خود جای داده و مفاهیم آن را به شکل والایی پرورانده­اند. این دو شاعر بزرگ با بیان این مفاهیم متعالی حکمی، از سردمداران این عرصه به شمار می­آیند و با وجود شباهت­ها، تفاوت­هایی نیز در بیان مضامین حکمی آن‌ها دیده می‌شود. این پژوهش با بررسی بسامد این مضامین، سعی بر توضیح شب...

هر فرهنگی ویژگی‌های خاص خود را دارد و این ویژگی‌ها بر شکل‌گیری شخصیت کاربران فرهنگی تأثیر دارد، چنانکه انگلیسی‌ها خونسردند و آمریکایی‌ها متعهد، ژاپنی‌ها پرتلاش و اسکاتلندی‌ها خسیس و فرانسوی‌ها رمانتیک و ایرانی‌ها بدبین هستند. اوضاع و احوال روزگار سعدی و متنبی به گونه‌ای بوده است که آن‌ها به حکمت گرایش پیدا کرده‌اند. این دو شاعر تحت تأثیر فضای زمانه خود بوده‌اند. انتشار فرهنگ ی...

خاقانی و متنبی دو شاعر نامی ادبیات فارسی و ادبیات عرب‌اند، که پیشگامان عرصه‌ خودستایی و فخر شناخته می‌شوند. پژوهش حاضر در پاسخ به این سؤال که خاقانی و متنبی هر یک چگونه به خودستایی در شعر خود پرداخته‌اند صورت گرفته و نمونه‌هایی از خودستایی‌ را در شعر هر یک ارائه نموده است. آنچه باعث می‌شود دو شاعر به خودستایی بپردازند خلأهای درونی است و عقده‌های روان‌شناسانه ...

تشبیه یکی از بارزترین و بنیادی ترین شیوه های بیانی است که نفش عمده ای در خیال انگیزی و تاثیر کلام شاعران داشته است. در این مقاله به شیوه توصیفی -تحلیلی و تطبیقی تشبیهات موجود در ادبیات حکمی بوستان و سروده های جکمی متنبی از وجوه محتلف طرفین تشبیه -جسی و عقلی بودن -مفرد و مرکب بودن - وجه شبه بررسی گردیده و تحلیلی آماری از آن ها ارایه شده است. نتایج تحقیق حاکلی از آن است که هر جند سعدی و متنبی از ...

بدون تردید پژوهش در تشبیه آن هم در شعر شاعری بزرگ چون متنبی از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که شاعر به علت برخورداری از دانش وسیع و روحیه بلندپروازانه زیباترین تشبیهات را به خود اختصاص داده است تا جایی که همواره شعرش کانون مناقشه اندیشمندان شرق و غرب قرار گرفته است رسانه حاضر پژوهشی است در تشبیه و انواع آن در شعر متنبی ؛ که نگارنده آن را در سه بخش تدوین نموده است . بخش اول اختصاصی به تشبیه دارد...

در این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعۀ کتابخانه­ای انجام گرفته است، در پی آنیم تا موارد تشابه یا تفاوت دو شاعر شهیر مدیحه­گو در ادب فارسی و عربی یعنی انوری و متنبی را در زمینۀ مدح و اغراض آن بکاویم تا ضمن تحلیل گونه­ها و دسته­بندی­های اغراض مدح، زبان و بلاغت این دو شاعر را نیز بنا به روش تطبیقی بسنجیم. در شعر انوری تأکید بر جلد اول قصاید و در شعر متنبی تأکید بر قصایدی است که در مد...

ارتباط و پیوستگی عناصر هر جمله و همچنین جمله های هر متن در دریافت معنای آن اهمیت و نقش بسزایی دارد . به همین سبب از دیرباز، دستوریان و ادیبان در پی یافتن این قواعد بوده اند. قواعد و ویژگیهای ارتباط اجزای هر جمله در دستور زبان یا نحو بیان می شود. یکی از نظریات مهم زبانشناسی که تأثیر فراوانی بر شیوه های تحلیل متن گذاشته نظریه هالیدی است. این نظریه، بخشهای گوناگونی دارد که یکی از آنها عوامل انسجام...

هدف مقاله حاضر آن است که دو شاعر توانای فارسی و عربی یعنی عمعق بخارایی و متنبی را بعد از معرفی مختصر آن ها به صورت اجمالی با هم مقایسه کند.  تنها اشعار مدحی ایشان مدّ نظر می باشد. در آن بین تاریخچه ای کوتاه از تأثیرات دو زبان فارسی و عربی بر هم و نظریه های اندیشمندان در آن باره ارائه می گردد. با وجودی که ادب عربی نزدیک ترین سنت ها را با ادب پارسی دارد و با همه تفاوت هایی که در تقسیمات زبان شناسی...