چکیده «صلاح عبدالصبور» (1981-1931) از جمله شاعران چیره دست معاصر عربی است که شعرش آمیزه ای از گونه های مختلف میراث ادبی، تاریخی، دینی، اسطوری و فولکلوریک می باشد. در همان حال که شاعر، شعرش را بر سازه های متون کهن بنا می نماید، تمرکز ویژه ای نیز بر زبان و بافت کلامش دارد و می کوشد دو سویۀ مفهوم و ساختار متن خود را زیرکانه به مخاطب ارائه دهد و با عاطفه ای خاص و نگاهی ژرف از رنج های خود و انسان مع...

بینامتنیت، یکی از رویکردهای خوانش متن در ارتباط با متون دیگر است که به تأثر آشکار و پنهان متن با متن یا متون قبلاً نوشته شده می پردازد و معتقد است که هیچ اثری نمی تواند بدون گفتگو با گذشته ی خویش سر برآورد، لذا همواره بین گذشته، حال و آینده ی یک فرهنگ، پیوندی معنادار برقرار است. این روش با توجه به نظریات «فردینان دوسوسور» و «باختین» در اواخر دهه ی شصت، نخستین بار به وسیله ی «ژولیا کریستوا» مطرح ...

هر چند اصطلاح بینامتنی در دهه­های اخیر مطرح شده است، اما این پدیده با همه­ی انواع خود از دیرباز در ادبیات اسلامی کاربرد داشته است. شایع­ترین نوع این پدیده، کاربرد آیات، واژگان و معانی قرآنی یعنی اقتباس در آثار ادبی است. ادیبان و شاعران معاصر نیز به این امر بی­توجه نبوده­اند. یکی از شاعران معاصر عرب که از مضامین و واژه­های قرآنی بسیار سود جسته و جایگاه ویژه­ای را در این عرصه به خود اختصاص داده ا...

روابط بینامتنی از جمله‎ی مباحث نوین ادبی است که به کشف مناسبات معنایی، سبکی، جامعه‌شناسانه، و سیر زمینه‌های شناختی و تحول آن‌ها در آثار ادبی می‌انجامد. طبق نظریه‎ی بینامتنیت هیچ متنی آزاد از متون دیگر نیست؛ متون با یکدیگر مناسباتی دارند و هر متنی با متن قبل و بعد از خود مرتبط است. موضوع مقاله‎ی پیش رو، بررسی روابط بینامتنی غزل‌های حافظ و هوشنگ ابتهاج (سایه) است. از میان شاعران غزل‌سرای معاصر هو...

بیان مسئله: فقدان خوانش نظام‌مند آثار معماری در جامعۀ معماری منجر شده است تا شاهد نقدهای مستدلی که منجر به ارتقای کیفی آگاهی طراحی شوند نباشیم. این پژوهش با تکیه بر خوانش بینامتنی آثار معماری، روابط میان عناصر درون‌متن و برون‌متن و تأثیر آن‌ها در شکل‌گیری معنای کلی اثر معماری را بررسی می‌کند. در این پژوهش پس از تبیین مبانی نظریۀ بینامتنیت به‌عنوان ابزار نقد، مدل نقد بینامتنی معماری تدوین شده اس...

ویلیام فاکنر و تونی موریسون از نویسندگان پر آوازه قرن بیستم هستند که موفق به دریافت جایزه نوبل ادبی شدند. تونی موریسون اولین زن سیاه پوستی است که این موفقیت بزرگ را کسب کرده است. اغلب نظریه پردازان و منتقدین ادبی، معتقدند موریسن درسایه ی فاکنر قرار دارد و تحت تأثیر او است. علت این مقایسه شباهتهای محتوایی و ساختاری آثار آنان باهم است؛ اما برخی این ادعا را نفی می کنند. به نظر می رسد برای رسیدن به...

چکیده از شیوه های بررسی، تداخل، و تأثیر و تأثّر متونِ مختلف ادبی در همدیگر که کمتر به آن توجّه شده است، تناص یا بینامتنی متونِ مختلف است. اصطلاح بینامتنی همان خواندنِ متن، با توجّه به متونِ دیگر است. نیز مبتنی بر این اندیشه است که هیچ متنی دارای نظامی بسته و مستقلّ نیست یعنی در خلأ و به خودی خود به وجود نیامده است، و هر متنی خواسته یا ناخواسته با متون دیگر ارتباط تنگاتنگ و مستقیم دارد.کِثرت فنون و محسّن...

عطار تنها اثر منثور خویش تذکره الاولیا را در بیان اقوال و شرح احوال هفتاد و دو تن از بزرگان عرفان تألیف کرده است. او کتاب را با ذکر احوال و اقوال حضرت امام جعفر صادق(ع) آغاز و به سرگذشت حسین منصور حلاج ختم می‌کند. به تذکره الاولیا بخشی نیز افزوده شده که بیش از بیست شرح حال را از ابراهیم خواص تا حضرت امام محمد باقر(ع) در بر می‌گیرد. برخی پژوهشگران بخش دوم را افزوده شخص یا اشخاصی پس از عطار می‌دا...