پارادایم امنیتی در حال تکوین و متحول پس از جنگ سرد و غالب شدن بر پارادایم پیشین مبتنی بر دولت محوری، نیاز مطالعات امنیتی به رویکردی جدید را بیش از پیش ضروری ساخته است. امروزه، با ایجاد فضای جدید و پدیداری تهدیدهای نوین، پارادیم نوین به ویژه پس از یازدهم سپتامبر هم دولت محور است و هم فرادولتی. با ورود کنش گران غیردولتی به مسائل دفاعی- امنیتی، شاهد نوعی پارادایم دووجهی دولتی- غیردولتی هستیم. با ت...

نفوذ گسترده اندیشه‌های سکولار و الحادی به جهان اسلام در قالب ایدئولوژی‌های مختلف، در فهم اندیشه‌های سنتی و دینی تأثیر بسزایی داشته و چالش‌های بزرگی را در برابر آنها ایجاد کرده است. تکثر جریان‌های فکری نیز نشان می‌دهد که مناسبات دو مقوله اسلام و توسعه، تأثیر بسزایی در نوع صورت‌بندی آنها داشته است. جریان‌های تمدن‌گرای سکولار و غرب‌گرای عرب، سلفیت تکفیری، تمدن‌گرای اسلامی و اصول‌گرای اسلامی، از جر...

دوران تیموری زمانۀ تقابل گفتمان دو نهاد امارت و وزارت است. این دو نهاد و دیدگاه های وابسته به آن ها، رویکرد وزارت محور به نمایندگی از وزرا و طرف داران آن ها و رویکرد امارت محور با محوریت امرا و حامیان شان، هدایت گر جریان های سیاسی و اجتماعی عصر تیموری بوده اند. در این میان نقش مؤلفان دوران تیموری در توصیف، تفسیر، و تبیین دو گفتمان مذکور حائز اهمیت است. از جملة این افراد، در جبهۀ گفتمان امارت مح...

توافقات هسته‌ای هند و آمریکا این سئوال را برای اندیشه‌ورزان موضوعات امنیتی به دنبال دارد که تحرکات نظامی و دفاعی‌ـ‌امنیتی هند را چگونه می‌توان تبیین نمود؟ هند دارای چه راهبرد دفاعی‌ـ‌ امنیتی می‌‌باشد و چه تغییر و تحولاتی پس از 2003 در رویکرد هند اتفاق افتاده است؟ در پاسخ به این سئوال‌ها می‌توان گفت که راهبرد دفاعی‌ـ‌امنیتی هند از زمان استقلال به ترتیب رویکرد  نظامی "واکنشی"، رویکرد نظامی"ابتکار...

جهان اجتماعی عرصۀ گفتمان های متعددی است که در تثبیت فضای گفتمانی خود، با یکدیگر رقابت می کنند. کفایت تجربی گفتمان به توانایی در الگوسازی از نهادهای اساسی جامعه از جمله خانواده مربوط می شود. پس از انقلاب اسلامی، گفتمان های متخاصم برای مقابله با جریان گفتمانی این انقلاب تلاش کرده اند. این مقاله، پس از جست و جوی اسناد و اخبار معتبر دربارۀ زنان و خانواده در میان شبکه های اجتماعی و پایگاه های خبری ب...

 انقلاب اسلامی ایران باعث شکل‌ گیری گفتمان و نظام معنایی جدیدی شد. یکی از گونه‌‌ های بررسی و مطالعه پدیده‌‌ های سیاسی و تحلیل آن‌ها بر اساس روش تحلیل گفتمانی است. نظریه‌ تحلیل گفتمانی لاکلا و موفه یکی از غنی‌ ترین نظریه‌‌ها در حوزه‌ تحلیل گفتمانی می ‌‌باشد. سؤال اصلی مقاله آن است که بر اساس نظریه گفتمان لاکلا و موفه، مفصل ‌‌بندی مفاهیم و فرآیندهای هویت‌‌یابی اشاعه‌ ارزش‌‌‌های گفتمان انقلاب اسلا...

شناخت تحلیلی و انتقادی جایگاه مفهوم جهاد در مبانی فکری و رفتار سیاسی داعش محوریت اساسی مقاله را تشکیل می دهد و می‌کوشد تا بر اساس روش کیفی تحلیل تاریخی و اسنادی و ابزار فیش برداری  به این سوال اساسی پاسخ دهد که مفهوم جهاد چه جایگاهی در مبانی فکری و رفتار سیاسی داعش دارد؟ یافته های مقاله نشان می دهد که مواردی نظیر نفی جهاد دفاعی و تأکید بر جهاد فتح، قرار دادن جهاد ذیل اصول دین، عرفی و فردی‌س...

چهار کشور جمهوری اسلامی ایران، عراق، سوریه و لبنان در منطقه غرب آسیا دارای دغدغه های امنیتی مشترکی هستند. برخی از این نگرانی ها معطوف به تمهیدات لازم جهت بازدارندگی در مقابل تهدیدات مشترک در این منطقه می باشد. جمهوری اسلامی ایران منطقه غرب آسیا را منطقه امنیتی خود می داند و نمی تواند نسبت به تنش های سیاسی، قومی، نژادی، مذهبی و تحولات سیاسی آن بی تفاوت باشد. لذا اتحاد ژئوپولیتیک ایران، عراق، سور...

یکی از مهمترین مسائل منطقه خاورمیانه به صورت عام و کشور سوریه به صورت خاص، بحرانی است که در این کشور و در پی گسترش موج بیداری اسلامی و شکل گیری و ورود گروههای سلفی – تکفیری همراه با مداخله بازیگران فرامنطقه‌ای مانند آمریکا و بازیگران منطقه‌ای چون عربستان سعودی و ترکیه بوجود امده است. این بحران هم به لحاظ وسعت و زمان و هم به لحاظ نقش عوامل گوناگون یکی از عمیق ترین بحران های قرن محسوب می-شود. تاث...

خشونت گروه‌های تکفیری، در سال‌های اخیر، کشورهای جهان را درگیر خودکرده است. غیرمسلمان و مسلمانان اعم از شیعه و سنی از قربانیان خشونت گروه‌های تکفیری بوده‌اند. در مقابل، واکنش شیعیان در برابر اقدامات وحشیانه این گروه‌ها از حد «دفاع مشروع» فراتر نرفته و منجر به مقابله‌به‌مثل نشده است‌که به نظر می­رسد یکی از دلایل آن، مبانی فکری علمای شیعه است. ازاین‌رو، نوع نگاه امام خمینی، به‌عنوان یکی از شاخص‌تر...