آمریکا بعد از دهه هفتاد، یعنی بعد از پایان جنگ ویتنام به دو دلیل تمایل به حضور مستقیـمدر مناطق مختلف دنیا نداشت : اول هزینه های سنگین تحمیلی به آمریکا که در صورت حضورمستقیم آمریکا باید ا شخصا ً آن ها را می پرداخت . دوم جلوگیری از ایجاد چـهـره زشـت ازآمریکا در مناطق مختلف، برای دست یافتن به این دو هدف، آمریکا سعی کـرد از طـریـقدوستان خود منافع خود را بدست آورد و رشته » مطالعات منطقه ای « نیز در د...

رویداد یازده سپتامبر و متعاقب آن اشغال عراق از سوی ایالات متحده، سیستم قدرت در خلیج فارس را که تا آن زمان بر اتحاد شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه آمریکا و در مقابل ایران و عراق به عنوان اعضای جدا و برکنار از سیستم بود، متحول کرد و این منطقه را وارد دوران جدیدی از تعاملات قدرت ساخت. بر این اساس منطقه خلیج فارس هم اکنون در دورة انتقالی قرار دارد و سیستم جدید قدرت هنوز کاملاً شکل و است...

دریاهای جنوبی ایران دریچه ایی بسوی سایر بخش های جهان و واسط میانجی برای اندرکنش ایران با دیگر کشورها می باشند.نوار ساحلی طولانی و بندرگاه های مناسب در خلیج فارس و دریای عمان امتیازی منحصر بفرد برای تجارت جهانی محسوب می گردند.از اینرو، حضور قدرتمند دریایی در این منطقه از الزامات حیاتی در گسترش حوزه ژئوپلیتیکی کشورمان است. اهمیت ژئوپلیتیکی دریاهای جنوبی برای ایران ،بعنوان دهلیز دسترسی جهان به منا...

خط مبدأ، خطی است که توسط هر کشور ساحلی برای اندازه‌گیری عرض دریای سرزمینی و دیگر مناطق دریایی آن کشور تعیین می‌شود. ابهام در مقررات کنوانسیون 1982 حقوق دریاها در مورد خط مبدأ مستقیم، سبب شده است که اکثریت کشورهای ساحلی این روش ترسیم خط مبدأ را به‌گونه‌ای به‌کار بگیرند که به میزان چشمگیر بر وسعت مناطق دریایی آن‌ها افزوده شود. ایران یکی از این کشورهاست. خط مبدأ ایران در خلیج فارس و دریای عمان به‌...

خلیج فارس از زمانهای گذشته به عنوان یکی از مهمترین آبراهه های جهان مطرح بوده است. از دوران باستان گزارشاتی از ناامنی و دزدی دریایی در این آبراه وجود دارد. از آنجا که تقریباً از قرن هفدهم میلادی رفته رفته اهمیت استراتژیک این آبراه بر اهمیت تجاری آن افزوده می گردد باید با حساسیت بیشتری به وقایع آن نگریست.افزایش ناامنی در خلیج فارس از نیمه دوم قرن هجدهم میلادی به دلیل توسعه طلبی قدرتهای فرا منطقه ا...

قرن ها رقابت تاریخی و به ویژه رقابت های قومی و نژادی در کنار اختلافات مذهبی و عقیدتی و مناقشات مرزی از جمله محرکه های اصلی بوده اند که زمینه را برای وقوع جنگی طولانی بین ایران و همسایه های غربی اش [امپراتوری عثمانی و عراق] فراهم نموده اند؛ ابتدا با امپراتوری عثمانی تا سال ۱۵۱۷م [۸۹۶ش] و سپس با عراق از سال ۱۹۲۰م [۱۲۹۹ش] به بعد. معمولاً یک یا چند مورد از عوامل مزبور سبب بروز درگیری های نظامی و جنگ...

جنگ ایران و عراق که در ایران با نام دفاع مقدس و در عراق و کشورهای عربی با عنوان «قادسیه صدام» و «جنگ اول خلیج فارس» شناخته می شود، از رویدادهایی است که بازآفرینی یادمانی آن در سال های بعد از جنگ در شهرهای مختلف ایران و همچنین عراق منظر شهرها را تحت تأثیر قرار داده است. جنگ ایران و عراق برای ایرانیان نسبت به عراقی ها یک تفاوت اصلی داشت؛ در جنگ ایران و عراق کشور ما مورد حمله قرار گرفت و مردم ما م...

چکیده فرماندهان در دوران جنگ تحمیلی در سطوح مختلفی ایفای نقش کرده اند که تاریخ شفاهی آنها با اتکاء به موضوعات مربوط به رخدادهای صحنه نبرد و گفته ها و ناگفته های آن، مفاهیم غنی پژوهشی تاریخ جنگ ایران و عراق را فراهم می کند. آقای دکتر محسن رضایی از مهمترین فرماندهان در سطوح عالی جنگ است که به عنوان صاحب اصلی جنگ که از سال 1360 تا 1367 و پایان جنگ کانون موضوعات در سطوح مختلف جنگ می باشد. مرکز اسن...

هدف این مقاله بررسی روابط جمهوری اسلامی ایران با شورای همکاری خلیج فارس از سال 2003 است که به تحلیل حوادث و جریان های حاکم در این دوره زمانی مانند اشغال عراق و تشکیل دولت شیعی در این کشور، مساله هسته ای ایران و جنگ سی و چهار روزه لبنان خواهد پرداخت. ورود گفتمان شیعی باقدرت گرفتن شیعیان عراق در منطقه و حساسیت های کشورهای عرب سنی نسبت به ایجاد اتحاد راهبردی میان ایران و عراق و همچنین حوادث ...

ایران، از گذشته‌های دور ارتباطات و پیوندهای نزدیکی با جهان عرب داشته است. در دوره پهلوی دوم، روابط ایران و کشورهای محافظه‌کار عرب با محوریت غرب گسترش یافت و ایران و عربستان، در قالب سیاست دوستونی نیکسون، نقش مهمی در تأمین امنیت خلیج فارس ایفا کردند. با وقوع انقلاب اسلامی و تغییر مواضع جمهوری اسلامی ایران، این روابط تحول یافت و کشورهای محافظه‌کار عرب، نگران گسترش انقلاب اسلامی به کشورهای خود شدن...