چکیده واژة «آیه» در قرآن کریم دربارة موضوعات مختلف، مانند آیات قرآن، معجزات انبیاء و پدیده های طبیعی و ... به کار رفته است. در پاسخ به این پرسش که از منظر قرآن، چه پدیده هایی و با در نظر گرفتن چه ویژگی هایی، «آیه» است، شانزده پدیدة طبیعی را می یابیم که در قرآن کریم به عنوان«آیه» معرّفی شده اند. برخی از این پدیده ها، مانند آسمان ها و زمین بارها در قرآن به عنوان «آیه» معرّفی شده اند و به «آیه» بود...

در فلسفه اسلامی نبوت و رسالت با دو اصل عقل و خیال تبیین می شود. ابن سینا نبوت را دارای سه مرتبه دانسته است. نخستین مرتبه، مختص کمال عقل قدسی و قوه عقل نظری است. مرتبه دوم مختص به کمال متخیله و در نهایت هم نبوت مختص به انفعالات خاص جسمانی و قوای محرکه است. وی کمال متخیله را برای تحقق نبوت کافی می داند. اهمیت دادن به متخیله در تبیین معنای نبوت می تواند راه را برای وارد شدن تخیلات شخصی نبی به حوزه...

عماربن یاسر از بزرگان صحابه و سابقان در اسلام است. او پس از پیامبر (ص) یک شیع? راستین بود و به عنوان یکی از ارکان شیعه شهرت یافت. دربار? عمار تاکنون نوشته های فراوان و گوناگونی منتشر شده اما آنچه در این میان مغفول مانده، شخصیت حدیثی و شخصیت تفسیری این صحابی بزرگ است. با توجه به ثقه بودن عمار نزد فریقین، در منابع روایی شیعه و سنی، میراث حدیثی قابل توجهی از وی به یادگار مانده است. البته تعداد روا...

نظریه نسخ از مهم ترین مسائل قرآنی است که دانشمندان علوم قرآن و تفسیر درباره وقوع یا عدم وقوع آن، دیدگاه های متفاوتی ارائه داده اند. غالب عالمان در اعتقاد به وجود نسخ همداستان و متفق بوده و اختلاف آن ها تنها در تعداد و چگونگی آیات منسوخ است. از سویی دیگر، برخی از دانشمندان به خصوص متاخّران، به مقولة «عدم نسخ آیات قرآن» گرایش نشان داده و بر این باورند که هیچ یک از آیات قرآن نسخ نشده اند. در این مق...

منظومه خداوندنامه از فتحعلی خان صبای کاشانی (1179-1238 ق.) شاعر پارسی گوی اواخر قرن دوازدهم و اوایل قرن سیزدهم از شاعران مکتب بازگشت ادبی است. این حماسه دینی که حاوی دوازده هزار بیت در بحر متقارب مثمّن محذوف است، به تقلید از شاهنامه فردوسی سروده شده و در شرح حال پیامبر اکرم (ص) ، معجزات وی و غزوات امیرالمؤمنین علی(ع) است؛ از جمله بیت زیر: فردوسی: سپهبد به اسب اندرآورد پای تو گفتی که گردون برآمد ...

اشتراک ادیبان اسلامی در ستایش پیامبر (ص) میراثی از تفکّر و عاطفۀ دینی مشترک است که بستری مناسب جهت مقایسۀ این نوع ادبی به ویژه میان تمدّن ایران و عرب را فراهم می­آورد. در این راستا، بررسی مدایح نبوی بوصیری، شاعر مصری و خاقانی شروانی که هر یک به دلیل فراوانی ابیاتشان در مدح پیامبر به نوعی افتخار شاعر پیامبر بودن خویش را به همراه دارند، جلوۀ محسوسی به پیوند ادبیّات این دو ملّت می­دهد.       این دو شا...

مولانا، در کاربرد آیات در مثنوی خود، نوآوری‌های مهمی دارد که تا کنون دربارۀ آن پژوهش برجسته‌ای انجام نشده است. قرآن خود معجزۀ بلاغت است و زمینه‌ای برای آفرینش واژگان و ترکیباتی بدیع و هنری در مثنوی قرار گرفته است. بر این اساس، در این پژوهش، خلاقیت مولانا در کاربرد آیات بررسی شده است. روش مطالعه، تطبیقی-تحلیلی و مبتنی بر بررسی تمامی شواهد، تطبیق آیات و ابیات مثنوی و تبیین تفاوت روش مولانا و در ع...

هدف تحقیق روبه‌رو بررسی دیدگاه کارشناسان و متخصصان علوم ارتباطات در مورد مشارکت مردم ایران در فضای مجازی است. در این تحقیق از روش دلفی استفاده شده است. اساتید، متخصصان ارتباطات و مدیران در حوزه‌ی ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات کشور جامعه‌ی آماری مورد بررسی در این پژوهش هستند. برای انتخاب حجم نمونه در این پژوهش از شیوه‌ی نمونه‌گیری متخصصان در روش دلفی استفاده گردید. در این روش ابتدا با کسب نظر و آرا...

پیامبران برای هدایت انسان ها از روش های متمایزی استفاده کردند. آیات قران کریم نشان می دهند یکی از عوامل این تفاوت ها توجه به نیاز مخاطبان بوده و روش های هدایتی پیامبران، متناسب با میزان آمادگی، نوع نگرش و روحیه مخاطبان آنان اتخاذ شده است. روش و گفتار چهار پیامبر صاحب شریعت همراه با لطافت، مهربانی و دلسوزی بوده و آنان با جریانات انحرافی مقابله نمودند. این پیامبران تمایزاتی نیز در روش های خود داش...

اشتراک ادیبان اسلامی در ستایش پیامبر (ص) میراثی از تفکّر و عاطفۀ دینی مشترک است که بستری مناسب جهت مقایسۀ این نوع ادبی به ویژه میان تمدّن ایران و عرب را فراهم می­آورد. در این راستا، بررسی مدایح نبوی بوصیری، شاعر مصری و خاقانی شروانی که هر یک به دلیل فراوانی ابیاتشان در مدح پیامبر به نوعی افتخار شاعر پیامبر بودن خویش را به همراه دارند، جلوۀ محسوسی به پیوند ادبیّات این دو ملّت می­دهد.       این دو ش...