در عصر حاضر، رویکرد معرفت شناختی به معارف دینی، معرفت شناسی دینی را رقم می زند. متکلمان مسلمان سده های میانه، پیش از ورود در معارف اصلی علم کلام مانند خداشناسی و نبوت و معاد، با پرسش هایی معرفت شناختی در باب چیستی علم، امکان معرفت، شکاکیت و... مواجه شدند، درحالی که در آن زمان، دانشی مستقل به نام معرفت شناسی (به منزله محمل آن مباحث) مطرح نبود. در نتیجه آن ها مجموعه ای از مباحث را ذیل عنوان عام «...

زیبایی شناسی، پژوهشی فلسفی است که به بحث درباره چیستی و ماهیت زیبایی می پردازد. گرچه تنها دو قرن از بلوغ این علم می گذرد، اما نباید از این امر غافل بود که گذشتگان نیز به زیبایی و مسائل مربوط به آن توجه داشته اند. فلاسفه مسلمان نیز در این مبحث نظرات و آرائی ارائه کرده اند. ابن سینا و شیخ شهاب الدین سهروردی نیز از جمله این فلاسفه هستند. اگرچه آنها به طور خاص به بحث زیبایی شناسی نپرداخته اند، اما ...

کتاب تجزیه الامصار و تزجیه الاعصار، مشهور به تاریخ وصاف، تألیف عبدالله شیرازی، مقلب به وصاف الحضره، یکی از مهم‌ترین متون تاریخنگاری ایرانی است.این اثر، افزون بر اخبار تاریخی، دیدگاه‌های مؤلف درباره‌ی اصول و مبانی دانش تاریخ را نیز در بردارد.این نوشتار می‌کوشد از خلال سبک تاریخنگاری و صاف و همچنین اشارات مستقیم و غیرمستقیم او، به دیدگاه‌هایش در این زمینه دست یابد.برای تحقق این هدف، پرسشس چنین مط...

تفسیر تربیتی گرایشی جدید در تفسیرنگاری معاصر است که با رویکرد به جنبه‌های هدایتی، تربیتی و اجتماعی قرآن کریم آغاز شد، اما در خصوص چیستی، مفهوم و مصادیق آن، دو دیدگاه سنتی با نگاه عام به موضوع تربیت و دیدگاه جدید با توجه خاص به مسائل علوم تربیتی و بسترهای علمی و پژوهشی آن در منابع تفسیرشناسی طرح شده است. در تعاریف موجود از تفسیر تربیتی، گسترۀ علم تربیت، مسائل و موضوعات قابل تحقیق در آن و روش‌شنا...

مقااله با هدف پاسخ به چیستی تعریف فلسفۀ فقه و چگونگی دسته‌بندی مسائل آن نگاشته شده و در بحث تعریف فلسفۀ فقه، در نهایت به برگزینی آخرین تعریف ارائه‌شده پرداخته است که در فرایند آخرین بازخوانی نظریۀ فلسفۀ فقه وجود دارد؛ از این‌رو فلسفۀ فقه با توجه به سه لایۀ مبانی عام پارادایمی و کلیات فلسفۀ فقه و مبانی خاص فلسفۀ آن، دانشی است که در راستای مبانی معین پارادایمی به تحلیل، نقد و پیشنهاد دامنۀ مفهومی...

چکیده دنیای هزارتوی ذهن آدمی با معجون نظریه و نظریه‌پردازی عجین شده است. این ویژگی، قدرت خلاقیت و آفرینندگی را ‐ به مدد کلمات، نشانه‌ها و سمبل‌ها ‐ به آدمی ارزانی داشته است. این توانایی گاهی انسان را در یافتن راه‌حل مشکلات یاری رسانده و گاهی هم فارغ از دغدغه‌های زندگی بوده و بیشتر به شکل هنر نمایان شده است. مظهر و جلوه این توانایی که گاه مفید و گاه غیر مفید بوده، واژة نظریة خوب را در ادیبات عل...

زبان همواره پدیده مهمی برای بشر بوده است. آرمان اجتماعی زیستن انسان و ارتباط جمعی او با زبان به انجام می رسیده است. لذا زبان برای او ابزار مهمی تلقی می شده است. درستی و نادرستی اندیشه به خود فرد اندیشمند میبوط بود و زبان فقط ابزار انتقال دهنده اندیشه و اندیشه همیشه جان تازه در کالبد مرده زبان می دمید. تحقیق حاضر به مقایسه تطبیقی دو علم معناشناسی معاصر و علم اصول فقه و اشتراک و افتراق مبانی و مس...