چکیده: پژوهش حاضر می کوشد تا پاسخی برای چگونگی و نقش صنعت نفت در تحولات اجتماعی منطقه ی نفتی جنوب ایران بیابد. تامین نیروی انسانی شاغل در شرکت نفت انگلیس و ایران موجب جابجایی جمعیت در این منطقه شد. سیل مهاجرت داخلی و خارجی سبب تفاوت مذهب، نژاد، قومیت و ملیت و خصوصاً زبان را در این سرزمین شد. فرهنگی التقاطی و مختلط در سالهایی اندک جایگزین فرهنگ بومی و خودی عشایر لر و عرب در شرکت شهرها گشت. در ای...

پژوهش حاضر می‏کوشد تا پاسخی برای چگونگی تأمین نیروی انسانی شاغل در شرکت نفت انگلیس و ایران در آبادان و مسجدسلیمان بیابد. عوامل گوناگونی که سبب جذب عشایر به سکونت در شهرهای نفتی شدند و انگیزه‌هایی که موجب مهاجرت مردم از شهرها و روستاهای ایالات دیگر به مناطق نفتی شد، پرسش‎های جزئی‎تری هستند که به آنها خواهیم‎پرداخت. توسعۀ صنعت نفت به جابه‏جایی جمعیت، افزایش جمعیت، تغییر مشاغل و شکل‏گیری قشر کارگر...

مبادله تجاری مرزی یکی از شاخص های اصلی در برقراری ارتباط بین کشورهای همسایه و نیز امرار معاش مردم مرزنشین می باشد. مبادله تجاری و اقتصاد پویای مناطق مرزی می تواند نقشی اساسی در ترقی و پیشرفت توسعه پایدار به ویژه اقتصاد نواحی مرزی، بهبود استانداردهای زندگی مردم، کاهش فقر، توزیع مناسب درآمد، ایجاد روابط دوستی و آشنایی بیشتر، تسریع همکاری های بیشتر بین نواحی مرزی داشته باشد. امروزه اینگونه مسائل د...

تغییرات ساختار فضایی شهرها از عوامل مختلفی نشأت می­گیرد که یکی از آن‌ها شهرنشینی است. شهرنشینی با دو مقوله جمعیت و اشتغال قابل اندازه­گیری است. جمعیت به‌صورت یکنواخت در شهر توزیع نمی­شود. بلکه بسته به شرایطی از الگوهای مختلفی تبعیت می­کند. همچنین عامل جمعیت در کنار سایر پارامترهای فضایی، منشأ ایجاد هسته­های فرعی شده و بر توزیع فضایی اشتغال نیز تأثیر می­گذارد. در پژوهش حاضر هدف اصلی بررسی تغییرا...

با بررسی اجمالی مناطق مرزی در مقایسه با مناطق مرکزی کشور می توان به شاخص های عمده ای از جمله انزوای جغرافیایی مناطق مرزی، دوری از قطب های صنعتی- اقتصادی و توسعه نیافتگی در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی دست یافت. این مناطق به دلیل تماس با محیط های متنوع بیرونی از ویژگی های خاصی برخوردارند. وجود مبادلات و پیوندهای فضایی دو سوی مرز و آسیب پذیری و تهدیدات مختلف در این مناطق اهمیت وی...

بازارچه های مرزی به عنوان یکی از اهرمهای مهم در ایجاد اشتغال و توسعه روابط تجاری با کشورهای همجوار در سالهای گذشته پیوسته تاثیر قابل توجهی در فعالیت های اقتصادی کشور داشته اند.اگرچه کارکرد آنها توام با برخی نارساییها است، اما این بازارچه ها به نوعی مصداق و تبلور حضور مستقیم مردم در امور اقتصادی منطقه هستند و تاکنون توانسته اند در تحقق اهداف اقتصادی کشور همچون توسعه تجارت غیرنفتی گامهای موثری را...

بررسی و کسب دانش از نحوه تغییرات اجتماعی شهر در دوره‌های تاریخی متعدد بالاخص در اوایل توسعه و گسترش شهر، از اهمیت به سزایی در جامعه‌شناسی شهری برخوردار است. لذا هدف این مقاله، بررسی تغییرات اجتماعی شهر تهران در دوره پهلوی اول (1304-1321) است. در ارتباط با روش تحقیق، تحلیل تاریخی و تحلیل هرمنوتیک تفسیری به موازات یکدیگر در اینجا استفاده شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که: شهر تهرانی که ...

برنامه¬ریزی دسترسی به دلیل ترکیب و پیونددادن کاربریها و شبکه حمل ونقل، جایگاه مهمی در فرایند برنامه¬ریزی و طراحی شهری دارد، اهمیت این مسأله از دهه 1950 م. به بعد و بویژه از دهه 1970 م. بدنبال جنگ اعراب و اسرائیل، افزایش قیمت نفت و انتقاد از الگوی طراحی شهری مبتنی بر شهر ماشینی (که بر جدایی محل کار و زندگی و گسترش افقی شهرها مبتنی است) بیشتر مطرح شد. همچنین این موضوع باعث استفاده بیشتر از ماشین ...

از گذشتۀ دور تا کنون، اشتغال در ترقی و توسعۀ جامعۀ بشری نقش بسزایی داشته است و در سال­های اخیر، اهمیت اشتغال در همۀ ابعاد زندگی افراد به‎وضوح دیده می­شود. پژوهش پیش رو که از نوع توصیفی ـ تحلیلی است با هدف بررسی روند اشتغال در مناطق روستایی کشور طی دوره­های گذشته (1385-1335)، به‎صورت موردی در مناطق روستایی استان اصفهان انجام گرفته است. به‎منظور دستیابی به‎اهداف پژوهش، اطلاعات مورد نیاز را با تکی...