بداهه‌پردازی، اجرایی در «لحظه» است که حداقل در قرن اخیر شیوه‌ی آفرینش غالب در اجراهای موسیقی ایرانی بوده است. تعاریف متعدد از بداهه‌پردازی مجالی برای مفهوم‌پردازی آن به روش علمی میسر نساخته است. هدف از این پژوهش رسیدن به تعریفی یکدست از فرایند بداهه‌پردازی با تکیه‌ بر روش پدیده‌شناسی است. پدیده‌شناسی استعلایی، در مقام روش‌شناسی پژوهش، توصیف دقیقی از مراحلی که بداهه‌پرداز از ابتدا تا انتها طی می...

کانت منطق را به دو حوزه کلی منطق عمومی و منطق استعلایی تقسیم می­کند. منطق عمومی نسبت به اعیان خنثی است و صرفا قواعد انسجام خود اندیشه و از این رو صرفا شرایط سلبی حقیقت را بیان می­کند. اما آیا اصل طرد شق ثالث که می­گوید از بین یک گزاره و نفی آن یکی درست است یک شرط صرفا سلبی برای حقیقت است؟ در این مقاله نشان می­دهیم که چنین نیست. در این راستا هم به لحاظ تاریخی به برهان کانتور اشاره می­کنیم و هم ب...

در تحلیل محصولات فرهنگی به طور اعم و سینمای ایران به طور اخص، سه جریان سینمایی قابل تشخیص است. در آغاز دهه چهل، فیلمفارسی، به-مثابه رسانه ای صنعتی، «متن غالب» و «گفتمان هژمونیک» سینمای ایران بود. در همین دهه، سینمای مستقل و روشن فکرانه، به منزله رسانه ای هنری، در حکم آنتی تز سینمای فیلمفارسی، خود را در مقام «گفتمان مقاومت» صورت بندی کرد و بازنمایی متفاوت و متضادی از جامعه ایرانی ارائه نمود. از ...

یکی از اهداف اصلی رساله حاضر با عنوان پدیدارشناسی مکان: اصول و متدولوژی ، نیل به تفکر و روشی بوده است که رسالت مهم شهرسازی را که همانا تبدیل فضا به مکان است، تحقق بخشد. از دیگر نتایج این تحقیق ، اثبات مفید بودن رویکرد پدیدارشناسی در مطالعات محیطی و شهرسازی است. این رویکرد که خود در گستره تحقیق کیفی قرار دارد امکان نیل به ماهیت اشیا (از جمله مکان) و تفکری عمیق و شهودی در مسائل شهرسازی را فراهم م...

در بحث روش شناسی تحقیق دو پارادایم تحقیقی کیفی و کمی وجود دارد. یکی از روش های مهم تحقیق در رویکرد کیفی، روش پدیدارشناسی ‏است که با توجه به نوع نگاه به پدیده مورد بررسی، این رویکرد خود به دو روش عمده توصیفی و تفسیری تقسیم می شود؛ که علی رغم شباهت ‏های بسیار، این دو روش تفاوتهایی هم دارند که شناخت آنها برای انتخاب به جا و مناسب هریک از دو روش تحقیق پدیدارشناسی در زمینه های ‏مختلف کمک کننده می با...

در این مقاله، دیدگاه کانت دربارة مابعدالطبیعه بررسی شده است. پس از بیان معانی لغوی و اصطلاحی واژة مابعدالطبیعه دراندیشة ارسطو، به نظام های مختلف مابعدالطبیعی از افلاطون تا دکارت و پیروان او اشاره شده است. سپس معانی مابعدالطبیعه در فلسفة کانت بررسی شده و جنبه های مثبت و منفی آن در فلسفة او مورد بحث قرار گرفته است. مقاله به این نتیجه می رسد که کانت مابعدالطبیعه به معنی سنتی کلمه (یعنی علم نظری یق...

یکی از مکاتب جدید فلسفی، مکتب پدیدارشناسی است. بر اساس دیدگاه محوری این مکتب، تنها فنومن یا پدیدارهای امور متعلق شناسایی هستند. در مقاله حاضر نسبت مکتب پدیدارشناسی با مقوله معناداری بررسی می شود و بررسی خواهد شد که آیا با توجه به رویکردی که این مکتب نسبت به عالم و شناخت آن دارد، می توان برای عالم معناداری قائل شد؟ بررسی های این مقاله نشان می دهد که با رویکرد پدیدارشناسی هرمنوتیکی که پدیدار شناس...

هگل در کتاب پدیدارشناسی روح می کوشد تا صور مختلفی را ترسیم نماید که روح در طی تاریخ اختیار کرده است. به باور وی هر مرحله ضرورتا از دل مرحله ی پیش از خود پدید می آید. بررسی سیر تکوین روح، از یک سو به دلیل ارتباطش با پیشرفت و تکامل آگاهی سوژه، نوعی معرفت شناسی است؛ و از سوی دیگر، به واسطه ی ایده ی "جهان روحانی" و در نظر گرفتن روح به منزله ی پلی میان ذهنیت سوژه و عینیت ابژه، شکلی از هستی شناسی به ...

پدیده­شناسی با تقلیل تاریخ و فعلیت اشیاء، به پدیده­های محض دست می­یابد، و بدین ترتیب سرزمین ویژه­ی خود را خود می­سازد. اما با تقلیل پدیده­شناختی «جهان» را از کف می­دهیم و باید در ادامه، با آغاز از ایدوس­ها و از طریق تقویم پدیده­شناختی، صاحب جهان شویم. آن­گونه که نشان خواهیم داد پیامدهای تقلیل ایدتیک سهمگین­تر از آن است که بتوان جبران­اش کرد. موازی با تقلیل جهان، اگوی استعلایی نیز به اگوی مطلق (...