یکی از مباحثِ بحث‌برانگیز در دیوانِ کبیرِ مولوی، وجود اشعاری به زبان ترکی است. در این زمینه تحقیقاتی انجام شده است اما بیشتر محققان به ترجمه‌ ابیات ترکی پرداخته‌اند و به جنبه­های نسخه‌شناسی و سبک‌شناسی غزلهای مولانا توجهی نشده است، بنابراین جای چنین پژوهشی دربارۀ ابیات ترکی خالی است. در پژوهش حاضر، پس از بیان مقدمات و پیشینۀ تحقیق، ترکی‌گویی و ترکی‌دانی مولوی، و شمه­ای تحت عنوان‌ِ بسامد اب...

در زبانهای مختلف ، فرآیندهای ترکیب و اشتقاق نقش عمده ای در ساخت واژه های جدید ایفا می کنند.پژوهش حاضر به بررسی اسم مرکب و مشتق در زبان ترکی آذری پرداخته است . منظور از ترکی آذری در این پژوهش ، زبانی است که در ناحیه آذربایجان ایران بدان تکلم می شود. روش پژوهش توصیفی است و داده های زبانی از هر دو گونه مکتوب و غیر مکتوب زبان ترکی آذری استخراج شده اند . پژوهشگر می کوشد با ارائه الگوهای ساخت اسم مرک...

تعامل، تأثیر و تأثّر فرهنگ، زبان و ادب ملل مختلف امری اجتناب­ناپذیر است. زبان و ادبیّات فارسی، از جهت تأثیرگذاری بر دیگر زبان‌ها و فرهنگ‌ها  و تأثیرپذیری از سایر فرهنگ‌ها، دارای پیشینۀ دور و دراز و قابل اعتنایی است. تعامل زبان فارسی با زبان و ادبیّات ترکی از آن جمله است. این مسأله در دوره‌ای به ضرورت سیاسی، با ورود و هجوم لغات و اصطلاحات ترکی و در دوره‌ای دیگر به شکل مجرای تأثّر از دگرگونی‌های دنیا...

مجله پژوهش های زبان شناسیسال پنجم، شماره اول، بهار و تابستان 29312931/21/ تاریخ وصول: 192931/8/ تاریخ اصلاحات: 52931/8/ تاریخ پذیرش: 592 - صص [email protected] *دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه علامه طباطباییبررسی فرآیند هماهنگی واکه ای در زبان ترکی آذری منطقه مغاناز دیدگاه واج شناسی خود واحد* بهلول علائیچکیدهاین تحقیق بر آن است که فرآیند هماهنگی واکه ای در ترکی آذری مغان را از دیدگاه واج...

مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از فرایندهای واجی پربسامد در زبان ترکی بیجار، بر اساس گونۀ زبانی روستای "اوچگنبد سلطان" می پردازد. بدین منظور، از چهار گویشور زبان ترکی بیجار و ضبط چهار ساعت مکالمه و طرح پرسشنامۀ از پیش تعیین شده بر مبنای مطالعۀ گویش ها استفاده شده است. همچنین یکی از نگارندگان به عنوان یک گویشور ترک زبان، از صحت اطلاعات کسب شده اطمینان حاصل کرده است. هماهنگی واکه ای در پسوند جم...

در این پایان نامه نظام صرفی گونه ای از زبان های ترکی خراسانی به نام «ترکی نیشابوری» مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از رویکرد توصیفی بهره گرفته شده است که ناظر بر استفاده روزمره گویشوران بوده و بازه زمانی ابتدا تا انتهای سال 1390 را شامل می شود. داده های این پایان نامه به صورت میدانی و با انجام مصاحبه به دست آمده اند. ترکی نیشابوری در بخش سرولایت شهرستان نیشابور از توابع استان خراسان...

در شهرستان خرمبید)استان فارس( بجز مردم صفاشهر )خرمی و دهبید( که در مجموع بیش از هفتاد درصد آنها به زبان ترکی صحبت میکنند، زبان مردم بسیاری از روستاها نیز ترکی است. گویشی که مردم ترک زبان صفاشهر، امروزه با آن گفتوگو میکنند، از راه درازی باز آمده، از پیچ و خمهای فراوان تاریخی عبورکرده، در گردنهها وگریوههای گوناگون سخت جانی کرده و فراز و فرودهای بسیاری را آزموده است. اینک امّا- با همهی فشارهایی که ...

این تحقیق شامل بررسی تغییرات آوایی و فرایندهای واجی 315 واژه فارسی در ترکی ترکیه است که خط آن از سال 1928 میلادی به لاتین تبدیل شده است. تمام تغییرات آوایی مورد تحلیل قرار گرفته و با نمودار نشان داده شده اند. برخی از این واژه های فارسی اصیل و برخی عربی متداول در فارسی هستند که بیشتر از طریق فارسی وارد ترکی شده اند. از ویژگیهای این وامواژه ها عدم تغییر معنایی آنهاست؛ و همگی در ترکی امروزی کاربرد...

سببی‌ها جزء جهانی‌های ذهن هستند و همواره در همۀ زبان‌ها خود را نمایان می‌سازند. از میان ابزارهای متعدد موجود در زبان‌ها برای بیان مفهوم سببیّت، ساخت سببی ساخت‌واژی، واژگانی و تحلیلی در تمام زبان‌ها مشترک هستند. البته بسامد و میزان وقوع هر یک از این ساختارها از زبانی به زبان دیگر متفاوت است. هدف پژوهش حاضر توصیف و تحلیل انواع ساخت‌های سببی در ترکی آذری بر اساس الگوی رده‌شناختی کامری (1989) است و ...

از آنجا که وندافزایی یکی از پرکاربردترین فرایند های واژه سازی در بسیاری از زبان ها و همچنین در گویش های کردی است، توصیف و تحلیل نحوه ی افزایش وندها به پایه، به صورت موضوعی مهم در تکواژشناسی مطرح است. در تکواژشناسی واژگانی، نحوه ی افزوده شدن تکواژهای مختلف به پایه مورد بررسی قرار می گیرد. در همین راستا، مدل های مختلفی توسط کیپارسکی (1982 ) ، کاتامبا و استون هام( 2006 ) و ... برای ساخت واژه و لای...