بلا شک در حقوق ما دو ملاحظه ی، ناهماهنگی میان قواعد قانون بیمه ی اجباری سابق و دیگر قوانین کشور و وجود خلاءها و نارسایی زیاد موجود در قانون سابق، مقنن را بر آن داشت که به اصلاح قانون سابق کمر همت گمارد. از این رو قانونی تحت عنوان قانون اصلاح قانون بیمه ی اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث، مشتمل بر سی ماده و بیست و پنج تبصره، در جلسه مورخ شانزده تیر یکهزار و...

در ابواب گوناگون فقهی، همواره بر ضرورت حفظ نظام عام اجتماع، حدود و ثغور بلاد اسلامی و نظام سیاسی تأکید، و در مقابل، بر تحریم «اختلال نظام» حکم داده شده است. اگرچه از دیدگاه امام خمینی(ره) «وجوب حفظ نظام» - که به‌عنوان یک حکم کلی یا قاعده‌ی مهم فقهی قابل طرح است - از «واجبات اکیده» شمرده شده است؛ اما این‌که «نظام» به‌چه‌معنی است و وجوب حفظ آن، به‌ویژه نظام سیاسی، واجبی «مطلق» است یا «مشروط»؟ پرس...

نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانون‌گذاری، نظریه‌ای درباره قلمرو و ضوابط قانون‌گذاری بر اساس عناوین ثانوی است. بنابر این نظریه، رعایت احکام اسلام (اعم از مباح و الزامی و وضعی) و اهداف دین و مقاصد شریعت در قانون‌گذاری واجب است؛ یعنی شرط صحت قانون‌گذاری و واجب شرطی در قانون‌گذاری است. اگر وجوب رعایت یک حکم شرعی در قانون‌گذاری با وجوب رعایت حکم شرعی دیگر، یا با وجوب رعایت هدفی از اهداف دین یا مقصدی ا...

مقاله حاضر به تبیین مفهوم «دفاع اجتماعی» در کنش گفتاری امام خمینی(ره) می‏پردازد. دفاع اجتماعی مفهومی نوظهور است که در چارچوب مطالعات و ادبیات مقاومت و مبارزه خشونت پرهیز، در حدود دو دهه از عمر آن می‏گذرد. این مفهوم به مقاومت عمومی در برابر حاکمیت نظامی دشمن در شرایط اشغال کشور ناظر است. نویسنده در مجموع معتقد است امام خمینی(ره) به این شرایط توجه داشته‏اند و حداقل در سه فراز از سخنان خود احتمال ...

یکی از اعمال و مناسک حج در منا، حلق یا تقصیر است که شکی در وجوب یکی از آنها نیست. آنچه مورد بحث بوده، برخی از جزئیات آن است. از جزئیاتی که میان فقها (رضوان الله علیهم) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و دیدگاه های گوناگونی دربارۀ آن طرح شده، حکم صروره است؛ (کسی که برای اولین بار حج یا حَجّة الاسلام انجام می د هد).گروهی از فقها به وجوب (تعیینی) حلق یا احتیاط وجوبی برای صروره قائ...

معرفت انسان به واجب الوجود و توجه به محدودیت های این معرفت، از موضوعاتی است که ابن سینا در فلسفه خود به آن توجه ویژه ای داشته است. از نظر بوعلی با آن که انسان دچار محدودیت های معرفتی بسیاری است، اما باب معرفت الهی به کلی مسدود نمی باشد. از نظر او انسان توانایی نیل به ذات و حقیقت موجودات را ندارد و آن ها را از طریق لوازم و خواص آن ها می شناسد. در باب حق تعالی نیز شناخت از طریق همین لوازم که اوصا...

براساس دلایل ابن سینا منظور ارسطو از «موجود» در موضوع فلسفه «موجود از حیث وجود» بوده است. یکی از جنبه های اهمیت این تفسیر، فراهم ساختن مجال طرح مسائلی چون وجود و ماهیت و واجب و ممکن در فلسفه است. از سوی دیگر ابن سینا به تحلیل مفهومی وجود بیش از ارسطو توجه کرده و عمدتاً بحث از وجود را، با طرح مسئله­ بی­­واسطه معنای آن آغاز می­کند. وی اصولاً در مباحث فلسفی، صرفاً به موجود انضمامی نظر ندارد، بلکه به ...

همه ادیان در پذیرش وجود خداوند متعال اشتراک نظر دارند ‘آنچه آنها را از یکدیگر متمایز می سازد ‘بحث در توجیه و تفسیر هستی مطلق است . در دنیای اسلام نیز نحوه قبول وجود خالق جهان در میان مذاهب گوناگون و حتی در فرقه های مختلف یک مذهب متفاوت می باشد .شاید یکی از دلایل پیدایش استدلالهای متنوع در این موضوع واحد همین باشد . اما از این نکته نیز نمی توان گذشت که تلاش زیادی برای اثبات وجود خداوند با استناد...

برهان صدیقین با این ویژگی که از واقعیتی خاص مثل حرکت و حدوث استفاده نمی کند، پس از بوعلی به عنوان یکی از برجسته ترین براهین مورد توجه قرار گرفت و در آثار فلسفی و عرفانی جهان اسلام محل بحث و گفت وگو قرار گرفت. اهل عرفان ضمن نقد برهانی که بوعلی مطرح کرد، براهینی را با ویژگی برهان صدیقین اقامه کردند. این مقاله کار سلبی و ایجابی آنان را تا قرن دهم دنبال کرده، مورد بررسی قرار می دهد.

از حکیم رفیعی قزوینی آثار اندکی باقی مانده است، اما همین اندک مشتمل بر نوآوریهایی است. در این مقاله به پنج نوآوری از این فیلسوف و عارف الهی پرداخته شده است، راجع به این مباحث: 1. در بارۀ معنای کمال الهی در جنب جمال و جلال الهی، که وی برخلاف مشهور آن را نه مجموع جمال و جلال بلکه امری ورای آن دو گرفته و عبارت دانسته است از تمامیت ذات الهی به عینیت ذات و صفات و عینیت خود صفات با هم. در ذیل همین...