فرایند تغییر زبان بخشی جدایی ناپذیر از ماهیّت ذاتی آن است و به آرامی و با ظرافت انجام می شود؛ و گاه چنان پنهان و نامحسوس است که تنها پس از گذر زمان و در مقایسه با گذشته برای اهل زبان ملموس خواهد شد. پژوهش حاضر در پی بررسی پدیده ی تغییر و تحول طنین معنایی (مثبت یا منفی) مربوط به برخی از ترکیبات فعلی خنثای کنونی فارسی به معنای ضمنی در آن ها است. بدین منظور، ضمن بررسی پژوهش های متعدد پیرامون طنین م...

هر موفقیتی در آموزش زبان، منوط به برنامه ریزی دقیق آموزشی است. نیازسنجی یکی از ارکان اصلی برنامه ریزی آموزشی محسوب می شود و به معنای تشخیص، انتخاب و درجه بندی نیازهای زبانی زبان آموزان است. اصطلاح نیاز به مفاهیم متعددی اعم از ضرورت ها، خواسته ها و کمبودها اشاره دارد. انگاره های متعددی با رویکردهای متفاوت، واکاوی نیازهای زبانی را مورد توجه قرار داده اند. انگار? لانگ (2005) که مبنای نظری پژوهش حا...

چکیده هدف مقالة حاضر تأکید بر اهمیت پژوهش در حوزة واژگان پایه و بررسی انتقادی کتاب واژگان پایۀ فارسی از زبان کودکان ایرانی و طرح ملی شناسایی واژگان پایه‌ فارسی از منظر روان­شناختی، زبان­شناختی، روش­شناسی و آموزشی است. در ابتدا به اهمیت موضوع واژگان پایه و تاریخچة تدوین کتاب اشاره می­شود. سپس محتوای اثر توصیف و تحلیل می­شود. به این ترتیب، پس از مروری بر فصل­های مختلف کتاب، نقدی اجمالی از بخش­ه...

در دوره های مختلف ادبی آثار متعّدد با موضوعات گوناگون تألیف شده که به مقتضای سبکی هر دوره تغییراتی در نوع  نویسندگی ایجاد شده است. نیمه اوّل قرن ششم نیز از این تغییرات که همانا تأثیر شدید زبان و ادبیّات عرب بر زبان و ادبیّات فارسی می باشد بی بهره نبوده است. از آنجا که شیخ احمد جام (441-536 ه.ق) آثارش را زمانی تألیف کرده-نیمه اول قرن ششم- که با هجوم لغات عربی مواجه بوده، این انتظار می رفت که آثار شی...

ساختار شعر معاصر فارسی در طول حیات خویش از نفوذ زبانی و ادبی برکنار نمانده و خواسته یا ناخواسته تحت سیطره گذشته زبان فارسی و به طور مشخص زبان خراسانی در شعر بعضی از شاعران نوپرداز قرار گرفته‏است. شفیعی کدکنی از سرایندگانی است که با توجه به ارادتی که به زبان کهن خراسانی دارد، توانسته با بهره‏گیری از قریحه ذاتی و اکتسابی خود در به‏کارگیری امکانات آن زبان از یک طرف رونقی به زبان شاعری خویش بخشد و ...

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر چندرسانه ای آموزشی واژگان سطح پایه فارسی مبتنی بر رویکرد ساخت گرایی بر میزان یادگیری شکل صحیح خواندن و نوشتن واژگان پایه فارسی آموزان غیر فارسی زبان بود. این تحقیقازنوعمطالعاتشبهتجربیمی­باشد که بااستفادهازنمونه­گیری در دسترس و به صورت تصادفی ساده تعداد 31 نفر از زبان­آموزان برای شرکت در این آزمایش انتخاب شدند که در دو گروه 15و 16 نفره در قالب گروه گواه و گروه آزمای...

حوزۀ رایانه و فناوریِ اطلاعات یکی از حوزه هایی است که متخصّصان فرهنگستان زبان و ادب فارسی را بر آن داشته تا به منظور رعایت اصول موضوعۀحفظ زبان فارسی و در جهت بقای زبان فارسی به عنوان زبان علم، به واژه گزینی سازمان یافته و روشمند مبادرت ورزند. تحقیق حاضر شامل دو بخش می باشد. بخش اول به بررسی فرایندهای معادل یابی فرهنگستان در حوزۀ رایانه و فناوری اطلاعات می پردازد که از جمله این فرایندها: واژۀ قرضی...

مقدمه و اهداف افراد دوزبانه از لحاظ سن اکتساب و سطح تسلط به آن دو زبان تقسیم‌بندی می‌شوند. تکلیف روانی کلامی به توانمندی‌های معنایی در سنین رشد طبیعی، سالمندی و اختلالات نورولوژیک حساس است. لذا عملکرد افراد دوزبانه و تک‌زبانه در سطح واژگان از طریق روانی کلامی بررسی می‌گردد. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع  مقایسه‌ای-مقطعی‎ روی 30 دانشجوی تک‌زبانه فارسی و 28 دوزبانه کردی- فارسی به روش نمونه‌گیر...

در مقالۀ حاضر، زبان فارسی کنونی را از‏منظر علم جامعه‏شناسی زبان به‏عنوان زبانی جنسیت‏گرا بررسی کرده‏ایم. فرضیۀ این پژوهش، آن است که اگرچه زبان فارسی کنونی مانند زبان‏هایی جنسیت‏گرا همچون انگلیسی، آلمانی، فرانسه، و... از‏نظر نحوی ، از‏نوع جنسیت‏گرا نیست، در برخی موارد، کار‏برد این زبان در حوزۀ زبانی واژگان ، ساخت‏واژه و گاه از‏نظر معنایی و استعاری ، جنسیت‏گرا ‏بودن آن را آشکار می‏کند؛ بنابر‏این،...

مقالةحاضرحاصل انجام تحقیق در حوزة زبان شناسی حقوقی است. نگارندگان پس­از معرفی این حوزه و شاخه های مختلف آن سعی کرده اند تا با روش تحلیل محتوا و به شیوة انتخاب تصادفی کتب حقوقی در سه بعد علمی، درسی و مادة قانونی، به بررسی برخی از ویژگی های نحوی و واژگانی در متون نوشتاری حقوق مدنی فارسی بپردازند. یافته های تحقیق نشان می دهد که درکلیة متون حقوق مدنیِ مورد مطالعه، مجموع ساخت های غیرشخصی، میانه و مجه...